Wyznania - problematyka i interpretacja
Wyznania świętego Augustyna powstały w latach 397 – 400 roku. Jak wcześniej zostało wspomniane, dzieło literackie średniowiecznego filozofa Augustyna ujrzało światło dzienne, niedługo po przyjęciu godności łask biskupich. Wyznania to połączenie wątków autobiograficznych świętego Augustyna z rozważaniami natury filozoficznej oraz motywami teologicznymi.
Filozof w swoim dziele odwołuje się do historii swojego nawrócenia. Jeżeliby odnieść się do pytań natury filozoficznej czy też teologicznej ujętych w Wyznania to niewątpliwie należy przywołać kilka podstawowych pytań nurtujących świętego, między innymi:
- Skąd – zdaniem Augustyna bierze się człowiek i dokąd zmierza?
- Skąd bierze się niepokój u człowieka? Jak można doświadczyć ukojenia?
- Stosunek do Boga opiera się na wierze czy rozumie?
- Na czym polega dramatyzm ludzkiej egzystencji?
- Jaka jest relacja człowieka z Bogiem?
Istotnym kierunkiem filozoficzno – teologicznym był niewątpliwie augustynizm. Augustynizm rozumiany jako pogląd filozoficzny pochodzący od świętego Augusta. Augustynizm przez długi czas dominującą doktryną kościoła. Fundamentem kierunku filozoficzno – teologicznego było przekonanie, że człowiek jako jednostka jest zawieszony pomiędzy tym co ziemskie a tym co duchowe, dobrem a złem.
U podłoża augustynizmu leży przekonanie, że największym szczęściem dla człowieka i celem powinien być wszechobejmujący Bóg. Życie ludzkie powinno być podporządkowany Bogu. W końcu Bóg decyduje o losie ludzkiej egzystencji. Augustynizm w zgodzie z duchem średniowiecza przeciwstawiał sacrum wobec profanum. Sacrum rozumiane jako duchowość, świętość i profanum rozumiane jako cielesność, materializm, grzech.
Z upływem czasu augustynizm został wyparty przez tomizm. Tomizm to nurt filozoficzno – chrześcijański wywodzący się od świętego dominikanina Tomasza z Akwinu (1225-1274). Święty średniowieczny filozof Augustyn (354-430) to człowiek, który był świadomy sam siebie, dobrze siebie znał. Teolog w swoim dziele literackim Wyznania powołuje się na swoją przeszłość, wraca do wspomnień, rozważa sen ludzkiej egzystencji i relacji, jakie człowiek tworzy z innymi ludźmi. Co go trapi, jakie przeżywa traumy, z jakimi boryka się problemami, w końcu jaki sens ma życie człowieka i do czego zmierza?
Wyznania świętego Augustyna to swoista spowiedź z grzechów biskupa od lat dziecięcych po etap nawrócenia. Multum pytań retorycznych, apostrof do Boga, monologu, jak i dialogu z Bogiem.