Obrona Sokratesa - streszczenie krótkie

Przez Platona napisana Obrona Sokratesa przedstawia mowę obronną filozofa podczas jego procesu w Atenach w 399 r. p.n.e. Sokrates został oskarżony o bezbożność i psucie młodzieży. Tekst Obrony Sokratesa składa się z trzech głównych części: mowy obronnej Sokratesa, jego reakcji na wyrok oraz mowy końcowej po ogłoszeniu kary śmierci.

W pierwszej części platońskiej obrony Sokratesa filozofa broni się przed zarzutami. Podkreśla, że stara się mówić prosto i mówi jedynie prawdę. Uważa, że aktualne oskarżenie jest efektem oszczerstw rzucanych na niego przez lata. Sokrates jest przekonany, że to efekt jego postawy, która kazała mu rozmawiać z osobami powszechnie uznawanymi za mędrców, które jednak – w starciu z nim – okazywały się nie zasługiwać na tę opinię. Sokratesowi zarzuca się jednocześnie ateizm i zainteresowanie rzeczami nadprzyrodzonymi, duchami nieuznawanymi przez państwo, a także przekonywanie do tych nauk młodzieży. Sokrates wykazuje niespójność oskarżenia Meletosa i jego wewnętrzną sprzeczność. Nie wprost, ale właściwie mówi więc, że Meletos kłamie. Podkreśla także, że nie prowadził formalnych nauk ani nie pobierał za nie opłat. Podkreśla przy tym, że inspirowany był przez boski głos (daimonion), który go prowadził.

W drugiej części dialogu Obrona Sokratesa, po uznaniu go za winnego, Sokrates ma możliwość zaproponowania alternatywnej kary. Zamiast zaproponować coś rozsądnego, ironicznie sugeruje, że powinien zostać nagrodzony dożywotnim utrzymaniem przez państwo za swoje zasługi dla społeczeństwa. Nie chce prosić także o litość, nie zamierza wezwać rodziny, która mogłaby wystąpić w jego imieniu – uważa, że takie zachowanie za niegodne. Następnie, bardziej poważnie, proponuje symboliczną karę pieniężną, którą jego przyjaciele są gotowi zapłacić. Sąd jednak skazuje go na śmierć.

Ostatnia część dotyczy mowy po ogłoszeniu skazania Sokratesa na śmierć. Filozof grecki akceptuje swój los z godnością, twierdząc, że nie boi się śmierci, ponieważ nie wie, co ona przynosi. Podkreśla, że jego filozoficzne poszukiwania były ważne dla społeczeństwa, zachęcając innych do samodzielnego myślenia i poszukiwania prawdy. Sokrates przepowiada, że jego egzekucja nie uciszy krytyki, a raczej przyczyni się do jej wzmocnienia, ponieważ po nim przyjdą kolejni myśliciele obnażający głupotę i ślepotę społeczeństwa.