Bieguni - charakterystyka bohaterów
Narratorka, podróżniczka – współczesna kobieta podróżująca po świecie. Jest pierwszoosobową narratorką dużej części książki. Opowiada o swoich podróżach samolotami, pociągami i promami, ale nie podaje swojego imienia ani szczegółów życia prywatnego. Jest wnikliwą obserwatorką „nie-miejsc” (lotnisk, dworców, hoteli), które opisuje jako przestrzenie anonimowe, tymczasowe. Osoba bardzo refleksyjna i filozoficzna analizuje sens podróży, jej uzależniający charakter i związane z nią poczucie utraty tożsamości. Czuje nieustanną potrzebę ruchu, ale sama nie jest pewna, przed czym tak naprawdę ucieka. Jej notatki mają charakter medytacyjny i eseistyczny, pełne są pytań o granice, mapy, język i tożsamość.
Bieguni – historyczna prawosławna sekta religijna, której członkowie wierzyli, że zło nie może dosięgnąć człowieka, który jest w ruchu. Tokarczuk przywołuje ich legendy i historie, pokazując ich życie w wiecznej tułaczce jako świadomy wybór duchowy i formę protestu wobec zepsucia i stagnacji świata osiadłego. Nie są opisani jako pojedynczy bohaterowie, ale jako zbiorowy symbol ludzi wybierających wolność kosztem bezpieczeństwa i stabilności. Ich motyw stanowi filozoficzną oś powieści, metaforę ruchu jako strategii przetrwania i duchowego ratunku.
Filip Verheyen – siedemnastowieczny flamandzki anatom i lekarz. Historyczna postać wpleciona w narrację powieści. Po amputacji własnej nogi poświęca życie jej badaniu i rozważaniom o pamięci ciała. Obsesyjny i dociekliwy, wierzy w koncepcję „memoria corporis”, że odcięta część ciała pamięta całość. Jego historia to metafora relacji między ciałem a tożsamością, prób zrozumienia i oswojenia cierpienia oraz ludzkiego lęku przed utratą integralności. Tokarczuk opisuje go z dbałością o szczegół historyczny i psychologiczny.
Annuszka – rosyjska kobieta i matka małego dziecka. Pewnego dnia znika w labiryncie moskiewskich dworców i pociągów, porzucając rodzinę bez słowa wyjaśnienia. Cicha, zagubiona, milcząca, ale zdecydowana. Jej zniknięcie nie jest dokładnie wyjaśnione – Tokarczuk ukazuje je jako symboliczną ucieczkę z systemu, próbę uwolnienia się od narzuconej roli żony i matki. Annuszka staje się symbolem radykalnej nieobecności – znika nie tylko fizycznie, ale też społecznie, tracąc swoje imię i historię.
Doktor Blau – balasamator i specjalista od konserwacji ludzkich ciał. Tokarczuk portretuje go jako człowieka precyzyjnego, opanowanego, niemal naukowego w swoim podejściu. Jego opowieść jest pełna rozważań o mumifikacji, walce z rozkładem i próbach pokonania śmierci. Blau filozofuje o potrzebie nadania ciału trwałości, o ludzkim lęku przed rozkładem i zapomnieniem. Jest uosobieniem fascynacji formą, a jednocześnie bezradności wobec czasu i śmierci.
Profesor Kunicki – współczesny intelektualista i badacz. Podczas wakacji nad Adriatykiem traci z oczu żonę i kilkuletniego syna, którzy znikają bez śladu. Obsesyjny, nieufny, z czasem coraz bardziej paranoiczny. Jego poszukiwania na wyspie stają się symbolicznym studium rozpadu rodziny i utraty kontroli nad własnym życiem. Kunicki to postać tragiczna – próbując uporządkować chaos i zrozumieć zniknięcie bliskich, sam popada w coraz większy lęk i samotność.
