Pamięć i tożsamość - streszczenie krótkie
„Pamięć i tożsamość” to, jak czytamy we wstępie: refleksje papieża „nad obecnymi zjawiskami w świetle minionych dziejów, w których usiłował odnaleźć korzenie tego, co teraz dokonuje się w świecie, aby dać współczesnym, poszczególnym osobom i całym ludom, możliwość obudzenia w sobie, poprzez uważny powrót »do pamięci«, żywego poczucia własnej tożsamości”. W początkowych rozdziale Jan Paweł II stawia tezę, że w XX wieku mamy do czynienia z „eksplozją zła”, która ma swoje źródła w systemach totalitarnych, a samo pojęcie zła definiuje jako brak dobra. Na przykładzie przypowieści o kąkolu i pszenicy wyjaśnia, że zło zawsze współistnieje z dobrem. Przebaczenie to natomiast „boska miara wyznaczona złu”. Następnie papież tłumaczy, czym jest odkupienie, wychodząc od etymologii tego pojęcia. Kolejny rozdział poświęcony jest wolności, która zawsze powinna być rozpatrywana w kategoriach etycznych i moralnych. Wojtyła uważa, że nawet z czegoś, co jest złe, może narodzić się dobro. Za przykład podaje II wojnę światową i rządy totalitarne. Ojciec Święty odwołuje się także do siostry Faustyny i Bożego miłosierdzia. W dalszej części papież skupia się na pojęciach takich jak patriotyzm, naród, ojczyzna i relacji, jaka między nimi zachodzi. Wychodzi od etymologii, zwraca jednak uwagę na ich związek z czwartym przykazaniem Dekalogu. Kolejny rozdział dotyczy natomiast historii zarówno narodu, jak i jednostki. Następnie zostaje poruszona kwestia rozwoju Europy i roli chrześcijaństwa oraz Polski w tym procesie. Kolejne tematy to rola współczesnego Kościoła i jego stosunków z państwem. Później Wojtyła przechodzi do roli pamięci; analizuje demokrację na tle innych ustrojów i wspomina o macierzyńskiej roli pamięci Kościoła, która rozpoczęła się wraz z Matką Boską i była kontynuowana przez apostołów i męczenników. Zakończenie to natomiast relacja z zamachu na Jana Pawła II i zrozumienie tego wydarzenia na głębszym, duchowym poziomie.
