Z tego artykułu dowiesz się:

Badania PISA 

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju co trzy lata koordynuje międzynarodowe badanie PISA (Programme for International Student Assessment), podczas którego zbierane są informacje o umiejętnościach 15-latków z całego świata. Porównanie tych danych z danymi z innych krajów pozwala na wprowadzanie w systemach edukacji korzystnych zmian, które mogą poprawić jakość kształcenia tam, gdzie poziom kompetencji uczniów jest niezadowalający.  

Wyniki badań PISA, prowadzonych w latach 2003-2018, wskazywały, że warszawscy uczniowie plasowali się w czołówce najlepszych uczniów z największych miast na świecie. Była to jednak młodzież, która uczyła się jeszcze w starym systemie (gdy funkcjonowały gimnazja) i nie doświadczyła zdalnego nauczania. 

W 2021 roku, ze względu na pandemię, testy PISA, które wcześniej przeprowadzano co 3 lata, nie odbyły się, dlatego samorząd warszawski zdecydował się na wykonanie wśród uczniów szkół średnich badań TICKS (Test for International Comparisons of Knowledge and Skills).

Przeczytaj również: Lista lektur obowiązująca w roku szkolnym 2021/2022 dla uczniów liceów i techników

Badania TICKS 

Badania TICKS są podobne do testów PISA i to właśnie z ich wynikami się je porównuje. Dodatkowo zawierają one także pytania, które są bardziej związane z polskimi podstawami programowymi. Testy te opierają się na sprawdzaniu trzech głównych kompetencji:  

  • umiejętności matematycznych 
  • czytania ze zrozumieniem 
  • rozumowania w naukach przyrodniczych. 

W badaniu TICKS przeprowadzonym przez Evidence Institute w 2021 roku uczestniczyło 4581 warszawskich uczniów, czyli 208 klas z 83 szkół. Była to młodzież z: 

  • II klas szkół średnich w 2021 r. (po 8-letniej podstawówce) 
  • III klas szkół średnich w 2021 r. (po 8-letniej podstawówce) 
  • III klas szkół średnich w 2021 r. (po gimnazjum). 

Po przeprowadzeniu testów porównano ich wyniki z ostatnimi wynikami badań PISA (z 2018 r.), odpowiednio korygując różnice, które mogły wynikać ze starszego wieku uczniów, większej liczby lat nauki oraz innych czynników, które mogłoby zaburzyć ocenę. 

Przeczytaj również: W tych zawodach będzie można znaleźć pracę

Wyniki badania TICKS 2021 

Jak przeczytamy w raporcie, w większości krajów świata nauczanie zdalne spowodowało edukacyjne straty. W Polsce jednak są one jeszcze większe z powodu trwającego dłużej niż w wielu innych europejskich krajach okresu nauki zdalnej; gorszego przygotowania uczniów i nauczycieli do korzystania z narzędzi cyfrowych oraz zbiegających się z pandemią modyfikacji systemowych, czyli likwidacji gimnazjów, zmian w podstawach programowych i w egzaminach zewnętrznych. 

Według raportu z badań TICKS, największa luka edukacyjna jest widoczna u uczniów II klas szkół średnich po 8-letniej podstawówce. Ich wyniki z matematyki są niższe niż oczekiwane o 40 pkt w skali PISA. Z czytaniem i naukami przyrodniczymi jest jeszcze gorzej, ponieważ różnica wynosi aż 60 pkt. Uczniowie klas III po 8-letniej podstawówce uzyskali z matematyki i czytania o 27 pkt, a z nauk przyrodniczych o 40 pkt mniej niż oczekiwano. Najmniejsza luka jest widoczna wśród uczniów III klas po gimnazjum – 18 pkt z matematyki, 14 z czytania i 25 z nauk przyrodniczych.  

Na niższe niż w poprzednich latach wyniki młodzieży na pewno wpłynął okres nauki zdalnej, którego nie doświadczyli uczniowie, badani w 2018 roku testami PISA. Naukowcy podjęli się jednak rozbicia uzyskanej punktacji na dwa czynniki, by sprawdzić, czy prócz zdalnej edukacji na obniżenie się kompetencji młodzieży mogły mieć wpływ również zmiany systemowe, które dotknęły badanych w 2021 roku uczniów. Porównano więc wyniki 15-latków z lat wcześniejszych z wynikami uczniów klas III szkoły średniej po gimnazjum i klas III po 8-letniej podstawówce. Okazało się, że 25 punktów mniej z czytania, 21 z nauk przyrodniczych i 13 z matematyki wynika ze zmian strukturalnych w naszym systemie, a ok. 30 pkt mniej w matematyce i naukach przyrodniczych oraz 20 w czytaniu spowodowało zdalne nauczanie.  

Cały raport można znaleźć tutaj.

oprac. Joanna Cwynar

Przeczytaj również:

Korepetycje przedmaturalne — ostatni dzwonek. Sprawdź, ile trzeba zapłacić

Uczniowie szukają wsparcia psychicznego w mediach społecznościowych