W artykule przeczytasz o:
Palec śmierci, czyli podwodne lodowe tornado
Palec śmierci jest zamarzającym w głąb zbiornika wirem, który przypomina wyglądem podwodny sopel. To zjawisko ma miejsce w mocno zasolonych wodach, głównie w okolicach Antarktydy i Arktyki. Jak powstaje palec śmierci?
Słona woda jest wypychana z lodowców w głąb oceanu. Ma ona większą gęstość i niższą temperaturę zamarzania niż woda morska. To powoduje, że mocno schłodzona woda solankowa kieruje się w dół, zamrażając wodę morską wokół siebie. Daje to efekt podwodnej rury, która dosięga dna. Spływająca przez nią solanka zamraża po drodze wszystko, łącznie z żywymi organizmami.
Przeczytaj również: Gigant z Cardiff. Jedno z największych oszustw w nauce
Cylindryczne chmury (Chmury Mammatus)
Cylindryczne chmury, inaczej Mammatus (łac. Mamma – pierś, wymię), mają charakterystyczny kształt worków lub wymion zwisających od podstawy chmury. Związane są zazwyczaj z gwałtownymi burzami i świadczą o silnych zjawiskach konwekcyjnych. Zwisające kieszenie formują się poprzez opadanie zimnego powietrza.
Latarnia Maracaibo – wieczna burza
Burza to dość powszechne zjawisko. Jest jednak na Ziemi miejsce, gdzie trwa ona właściwie nieprzerywanie. Mowa o „latarni Maracaibo”. Jest to ujście rzeki Catatumbo do jeziora Maracaibo w Wenezueli. Wyjątkowo gwałtowne burze pojawiają się tam przez ok. 300 dni w roku i trwają średnio 9 godzin dziennie! Nazwa „latarnia Maracaibo” wzięła się od bardzo dużej liczby wyładowań, które rozświetlają niebo w odległości nawet 400 km. Jak powstaje to niezwykłe zjawisko?
Jezioro Maracaibo jest otoczone z trzech stron górami – Andami. Od strony północnej znajduje się Zatoka Wenezuelska, znad której przychodzi ciepłe i wilgotne powietrze. Nie może się ono jednak wydostać, ponieważ napotyka na swojej drodze góry. Znad And napływa zimny wiatr. W wyniku zderzenia dwóch mas powietrza dochodzi do gwałtownych burz.
Według niektórych teorii do powstawania burz przyczynia się wysokie stężenie metanu w tej okolicy.
Przeczytaj również: Fakty i mity o piorunach. Oto co warto o nich wiedzieć!
Księżycowa tęcza
Podobnie jak tęcza utworzona przez słońce, tęcza księżycowa polega na rozszczepieniu światła widzialnego w kropelkach wody lub kryształkach lodu. Jest to jednak bardzo rzadkie zjawisko, które można zaobserwować na niższych szerokościach geograficznych.
Aby na niebie pojawiła się tęcza księżycowa, musi być spełnionych kilka warunków. Księżyc powinien znajdować się blisko Ziemi i być w pełni (lub blisko niej). Ważna jest również duża wilgotność powietrza.
Gloria
Gloria to zjawisko polegające na rozszczepieniu światła białego w kropelkach wody wokół cienia obserwatora rzuconego na chmurę lub mgłę. Wygląda jak tęczowa obwódka obszaru, na który pada cień. Można ją zobaczyć w wysokich górach lub lecąc samolotem. Obserwator musi znajdować się na wysokości chmur lub ponad nimi.
Jak dokładnie powstaje gloria? Widzialne światło słoneczne trafia na obserwatora i rzuca jego cień na chmury lub mgłę, które działają jak ekran. To tzw. widmo Brockenu. Gdy dodatkowo światło ulega załamaniu na kroplach wody wokół cienia, powstaje gloria.
Przeczytaj również: Żelazna Kopuła. Jak działa izraelski system obrony powietrznej?
Nadmorskie cappuccino
Czy woda morska może wyglądem przypominać kawę? Tak! Potwierdzeniem tego jest zjawisko zwane „nadmorskim cappuccino”. Powstaje ono w zbiornikach o dużej ilości alg, wysokim stężeniu soli i zanieczyszczeń. Podczas falowania powstaje gęsta piana w kolorze cappuccino, która oblepia wszystko wokół. To zjawisko świadczy o dużym zanieczyszczeniu wód.
Wiry ognia, czyli ogniste tornado
Wiry ognia, zwane również ognistymi tornadami, są niezwykle rzadkim i przerażającym zjawiskiem, które niszczy wszystko na swojej drodze. To wirujący słup ognia, powstały na skutek bardzo dużej różnicy temperatur między powietrzem a nagrzaną od pożaru ziemią. Wiry ognia są unoszone przez silne prądy powietrza i mogą osiągać wysokość nawet kilkuset metrów.
Przeczytaj również: Najsilniejsze tornada w Polsce
Morning glory (chwała poranna)
Morning glory (chwała poranna) to charakterystyczny wał chmur, który może rozciągać się nawet na 1000 km. Porusza się od morza w kierunku lądu, osiągając prędkość 50–60 km/h. Morning glory najczęściej występuje w Australii od sierpnia do listopada, jednak w 2017 roku było widziane także na Dolnym Śląsku.
Wulkaniczne pioruny
Podczas erupcji wulkanu czasami dochodzi do powstania wulkanicznych piorunów. Przypomina to burzę w chmurze pyłu nad kraterem wulkanu. Zjawisko to nie zostało do końca zbadane, jednak jest kilka teorii, które stanowią próbę wyjaśnienia tego fenomenu.
Najpopularniejsza mówi o tym, że cząsteczki pyłu trą o siebie i elektryzują się. Następnie dochodzi do ich rozładowania, czego efektem są pioruny. Inna teoria zakłada, że w słupie pyłu są warunki umożliwiające powstanie chmur burzowych.
Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręczniki z języka polskiego
Język polski – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
