Spis treści:

Mierzeja Kurońska – położenie i atrakcje

Mierzeja Kurońska to wąski pas lądu oddzielający Zalew Kuroński od Morza Bałtyckiego. Szerokość mierzei waha się od 400 do 4000 metrów na północ od Nidy. Obszar ten jest podzielony między Litwę i Rosję, a jego unikalne walory przyrodnicze sprawiły, że w 2000 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Największą atrakcją mierzei są jej wydmy. Na Mierzei Kurońskiej znajdują się drugie pod względem wysokości kompleksy wydm w Europie. Ich średnia wysokość wynosi około 35 metrów, najwyższe mają blisko 60 metrów. To jednocześnie najwyższe ruchome wydmy naszego kontynentu.

Jednym z najważniejszych punktów na mierzei jest wspomniana Nida, która stanowi centrum ruchu turystycznego. Znajdziemy tu liczne hotele i apartamenty, pola namiotowe i dobrze przygotowane zaplecze gastronomiczne. W Nidzie odwiedzimy też muzea bursztynu i jantarowej biżuterii. Wszystkim, którzy wolą bardziej aktywne formy wypoczynku okolica zapewnia świetne warunki do windsurfingu czy żeglarstwa. Przez półwysep przebiega trasa rowerowa EuroVelo 10.

Wydma Parnidis – dryfująca wyspa

Wydma Parnidis to jedno z najbardziej znanych i wyjątkowych miejsc na mierzei Kurońskiej. Wznosi się na wysokość około 52 metrów i wyróżnia się niemal białym kolorem piasku. To jedyny punkt widokowy w Neryndze, z którego można podziwiać zarówno zachody, jak i wschody słońca. Wydma ta, położona w południowej części Nidy. Środowisko wydmy ulega ciągłym zmianom, w ciągu ostatnich lat Parnidis skurczyła się o około 10 metrów. Bezpieczeństwo i zachowanie tego unikalnego miejsca jest priorytetem, dlatego turyści mogą poruszać się tylko wyznaczonymi ścieżkami. Nieostrożnie postawiony krok na zboczach wydmy może prowadzić do osunięcia nawet kilku ton piasku.

wydmy nida mierzeja kurońska
Wydmy Mierzei Kurońskiej w okolicach Nidy. Ich wysokość docenimy, gdy dojrzymy sylwetki ludzi (ubrani na czerwono) stojących przy brzegu/ fot. Petras Gagilas/CC BY-SA 2.0

Na szczycie wydmy znajduje się zegar słoneczny oraz punkt widokowy, skąd roztacza się zapierający dech w piersiach widok na okolicę. Nazwa Parnidis według lokalnej społeczności ma pochodzić od wyrażenia oznaczającego "przechodzi przez Nidę" – wydma faktycznie kilkukrotnie przesuwała się przez teren osady, która dziś jest nieformalną stolicą mierzei. 

Odtworzony las i unikalne dziedzictwo

Wieki temu półwysep pokrywał gęsty las, jednak coraz większa liczba ludności, a przede wszystkim wypasanego tu bydła doprowadziła do degradacji pierwotnego zalesienia. Dzieła zniszczenia dopełniła armia rosyjska w 1757 roku, kiedy to na jej potrzeby wycięto niemal wszystkie pozostałe na mierzei drzewa. Drewno miało posłużyć do budowy setek łodzi o płytkim zanurzeniu do transportu oddziałów wyznaczonych do oblężenia Królewca.

Wycinka lasu przyczyniła się do osłabienia gruntu, który przestała spajać pierwotna roślinność. Prace nad przywróceniem dawnego krajobrazu ówczesne Prusy rozpoczęły już w 1825 roku. W najgorszym momencie las zajmował zaledwie 10% całego obszaru, obecnie to ponad 75% Mierzei Kurońskiej (większość stanowią nasadzenia sosnowe).

atrakcje mierzeja kurońska
Po lewej drzewa "Tańczącego Lasu" z charakterystycznymi, spotykanymi również w Polsce wygiętymi pniami. Po prawej jeden z przykładów kurońskich wiatromierzy/ fot. Nikater/Brunswyk/CC BY-SA 3.0

Oprócz walorów przyrodniczych Mierzeja Kurońska może się też poszczycić bogatym dziedzictwem kulturowym. W 2019 roku na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Litwy wpisano produkcję charakterystycznych dla Zalewu Kurońskiego wiatrowskazów. Jest to forma sztuki ludowej i tradycyjnego rzemiosła do dziś kultywowana przez miejscową ludność.

Źródła: zciastemwplecaku.pl; lithuania.travel; unesco.lt;  

Redakcja

Czytaj także:

Wyspa Märket na Bałtyku. Biegnie tam najdziwniejsza granica na świecie

Zanieczyszczenia Bałtyku wciąż groźne. Jak chronić polskie morze?

7 najciekawszych latarni morskich świata. Dwie z nich znajdują się w Świnoujściu