Na scenie politycznej w roku 2003 najważniejsza rolę odegrały następujące partie:

1. Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD)

Partia liczyła wówczas 191 posłów. Do jej najważniejszych celi zalicza się: godność człowieka i obywatela, sprawiedliwość społeczną; równość oraz wolność. Za swój główny obowiązek i cel Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa wzmacnianie suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej, bronienie niezależności państwa polskiego oraz umacnianie prawa , jakie obowiązuje w Europie. Sojusz Lewicy Demokratycznej oprócz tego wyznaje takie wartości jak: wolność sumienia, swoboda religijna, tolerancja różnych poglądów i przekonań, świecki charakter państwa, zrównanie praw kobiet i mężczyzn, poszanowanie mniejszości o charakterze etnicznym, narodowościowym, kulturowym oraz seksualnym. Wszelkie cele, wyznawane wartości, obowiązki i kompetencje partii są spisane w tak zwanej Deklaracji Ideowej SLD. Takimi słowami są wyrażone podstawowe zasady wyznawane przez partie: "Sojusz Lewicy Demokratycznej do wartości naczelnych, których urzeczywistnienie uznaje za podstawowe swoje zada nie, zalicza godność człowieka, sprawiedliwość społeczną oraz solidarność ludzi pracy. Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa, że równość i wolność są naturalnymi dążeniami ludzi. Sojusz Lewicy Demokratycznej za swą powinność uważa umacnianie niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, obronę jej suwerenności i porządku prawnego w zjednoczonej rodzinie narodów Europy. Sojusz Lewicy Demokratycznej opowiada się za wolnością sumienia i wyznania, tolerancją światopoglądową i świeckością państwa, za równym statusem kobiet i mężczyzn w różnych dziedzinach życia oraz za poszanowaniem odrębności etnicznych, narodowościowych, kulturowych i seksualnych".

Skład Sojuszu Lewicy demokratycznej przedstawiał się w roku 2003 następująco:

Kierownictwo partii:

Leszek Miller - przewodniczący

Marek Dyduch - sekretarz generalny

Celiński Andrzej - wiceprzewodniczący

Jakubowska Aleksandra - wiceprzewodnicząca

Janik Krzysztof - wiceprzewodniczący

Oleksy Józef - wiceprzewodniczący

Szmajdziński Jerzy - wiceprzewodniczący

2. Platforma Obywatelska

W roku 2003 partia ta liczyła 56 posłów. Platforma Obywatelska powstała na skutek krytyki polityki państwa i jako partia propagująca troskę o cnoty obywatelskie, patriotyzm oraz krytykująca bardzo wykorzystywanie państwa do wzmocnienia własnych interesów, folguje tradycyjnym republikańskim ideałom. Ideałem państwa jest zatem dla tej partii jest zatem państwo, które strzeże sprawiedliwości i bezpieczeństwa, zaś ideałem obywatela jest jednostka wolna, odpowiedzialna za swój los. Zdaniem Platformy Obywatelskiej głównym obowiązkiem państwa jest wspieranie rodziny oraz ochrona autonomii jednostki. Platforma Obywatelska jako ruch otwarty zachęcała do uczestnictwa w życiu politycznym, do wspólnej aktywności na forum krajowym. Zdaniem tejże partii takie cechy człowieka jak zdolność do inicjatywy oraz przedsiębiorczość są źródłem społecznego bogactwa, a wolny rynek pełni rolę najbardziej skutecznego narzędzia korzystania z zasobów i zaspokajania różnych potrzeb. Platforma opowiada się przeciw nadmiernej biurokratyzacji, grupowym interesom związków zawodowych oraz przeciw złemu kodeksowi prawnemu, popiera natomiast ideę wolności. Propaguje w swym programie politykę konkurencji oraz ochronę własności prywatnej, popiera ideę zjednoczonej Europy. Uważa że obecność państwa polskiego w strukturach europejskich sprzyjać będzie rozwojowi Polski, poprawie jakości życia obywateli, jak również pogłębi identyfikację narodową i pogłębi poczucie odpowiedzialności za losy Europy. Wyrażone było to w następujących słowach: "Platformę Obywatelską zrodziło także nasze wspólne marzenie o zjednoczonej Europie. Obecność Polski w procesie budowania Unii Europejskiej traktujemy jako postulat wynikający z dogłębnego zrozumienia polskiego interesu narodowego we współczesnym świecie i racji stanu naszego Państwa. Obecność ta otworzy przed nami nowe możliwości unowocześnienia Państwa, poprawy jakości życia ludzi, a także pogłębienia narodowej tożsamości i współodpowiedzialności za losy Europy. Stąd miłość i poświęcenie dla Ojczyzny, znajomość polskiej historii i kultury, wreszcie świadome przenoszenie narodowej i rodzinnej tradycji - to szczególnie doniosłe zadania dla naszego pokolenia. Pokolenia, które jako pierwsze stanęło przed szansą wprowadzenia Polski na równych prawach do tworzącej się unii narodów europejskich". Do Platformy Obywatelskiej należą następujące osoby:

Jan Maria Rokita - Przewodniczący

Zbigniew Chlebowski - Wiceprzewodniczący

Grzegorz Dolniak - Wiceprzewodniczący

Iwona Śledzińska-Katarasińska - Wiceprzewodniczący

Grzegorz Schetyna - Sekretarz

Łukasz Abgarowicz - Członek

Ewa Kopacz - Członek

Janusz Lewandowski - Członek

Teresa Piotrowska - Członek

Elżbieta Radziszewska - Członek

Tomasz Szczypiński - Członek

Adam Szejnfeld - Członek

3. Prawo i Sprawiedliwość (PiS)

W roku 2003 szeregach tej partii było 46 posłów. Głównym hasłem Prawa i Sprawiedliwości było hasło "oczyszczania polityki". PiS bowiem propagował "oczyszczenie" polityki z osób skorumpowanych, nieuczciwych oraz powiązanych ze światem przestępczym. Optowali oni za powołaniem tak zwanego Urzędu Antykorupcyjnego, którego celem miała być walka z korupcja i wszelkimi nadużyciami ze strony urzędników państwowych i funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości. Wyrażone to było w następujących słowach: "Oczyszczenie świata polityki musi służyć oczyszczeniu i naprawie państwa. Dlatego powinien zostać powołany Urząd Antykorupcyjny elitarna formacja o uprawnieniach policyjnych i kontrolnych, która posłuży do oczyszczenia polskiego wymiary sprawiedliwości, aparatu skarbowego , służb policyjnych i administracji z skorumpowanych funkcjonariuszy, a także będzie prowadzić dochodzenia w sprawach powiązań świata polityki z aferami gospodarczymi". PiS dąży w swym programie także do zwiększenia kompetencji Ministra Sprawiedliwości w kwestii administrowania pracą sektora sądowniczego. W swoim programie Prawo i Sprawiedliwość zawarło także kwestie związane z: reformą finansów państwa; zaostrzeniem prawa karnego; oraz kontynuowaniem tych zmian w prawie karnym, które zapoczątkował niegdyś Lech Kaczyński, kiedy to piastował urząd Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli chodzi o miejsce Polski w Zjednoczonej Europie PiS twierdził, że kwestia ta musi być rzetelnie zanalizowana zarówno pod względem kosztów jak i ewentualnych strat z tego wynikających. Następujące słowa wskazują na dość ostrożny stosunek do tej kwestii, ale jednocześnie nie negatywny: "Sprawne państwo z rozwijającą się szybko gospodarką to potężne atuty w walce o zapewnienie godnego miejsca Polski w Europie i świecie. Skuteczna polityka zagraniczna obejmująca także umiejętną i skuteczną obronę dobrego imienia Polaków może być realizowana tylko przez odnowiona klasę polityczną dobieraną według kryterium kompetencji. Ważne jest to szczególnie dziś, gdy Polska stoi przed zasadniczymi i trudnymi wyborami. Chodzi przede wszystkim o wejście do Unii Europejskiej. "Prawo i Sprawiedliwość" stoi na stanowisku, że podjęcie ostatecznej decyzji w tej sprawie musi poprzedzić rzetelna analiza doraźnych i możliwych do przewidzenia długofalowych skutków integracji oraz kosztów rezygnacji z członkostwa w Unii Europejskiej. Naród musi zadecydować świadomie". Do Prawa i Sprawiedliwości należą następujące osoby:

Władze naczelne

Prezes Partii - Jarosław Kaczyński

Vice Prezesi - Ludwik Dorn, Adam Lipiński, Marek Jurek, Kazimierz Ujazdowski

4. Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL)

W roku 2003 partia ta liczyła w swych szeregach trzydziestu ośmiu posłów. Do jej najważniejszych celi i postulatów zalicza się: a) zapewnie państwu polskiemu bezpieczeństwa, suwerenności politycznej oraz gospodarczej; b) zdobycie oraz utrzymanie równoprawnej pozycji społecznej oraz materialnej wsi w państwie i społeczeństwie polskim; c) dążenie do zachowania demokracji politycznej, demokracji ekonomicznej oraz demokracji społecznej; d) dążenie do poszanowania i ochrony praw do wszelkiego rozwoju oraz godnego życia

Władze i członkowie Polskie Stronnictwa Ludowego to:

Prezes - Jarosław Kalinowski

Przewodniczący - Franciszek Jerzy Stefaniuk

Aleksander Bentkowski

Andrzej Grzyb

Aniela Bukała

5. Samoobrona

W roku 2003 Samoobrona miała trzydziesty jeden posłów.

Program i cele tej partii wyrażają jej własne słowa, które brzmią następująco:

"Chcemy więc, by nasze państwo było organizatorem "przyszłości" dla młodego pokolenia, by jego działania były wyrazem woli politycznej obywateli i narodu jako całości. Wykonawczo rolę tę realizuje rząd, musi więc być on wyłaniany metodą demokratyczną i jego skład ma być odbiciem struktury społecznej i politycznej kraju.

Chcemy, by nasze państwo było niepodległe, suwerenne - musi więc posiadać własne prawo, wojsko, walutę, niezależny system finansowo-bankowy, musi posiadać kontrolę nad procesami informacyjnymi, nad podstawowymi bogactwami naturalnymi, musi inspirować rozwój oświaty, nauki i kultury narodowej.

Chcemy, by nasze państwo posiadało mocny fundament ekonomiczno- gospodarczy - tzn. silną gospodarkę narodową z odpowiednimi możliwościami "światłej" ingerencji w życie gospodarcze i istnieniem własności państwowej- czyli narodowej - w strategicznych działach tej gospodarki.

Chcemy, by Polska rządzona była mądrze i sumiennie przez ludzi uczciwych, kompetentnych, patriotów w sensie patriotyzmu racjonalnego i humanistycznego.

Chcemy Polski, w której nie będzie drastycznych różnic materialnych -tzn. "oceanu nędzy" i drobnych "wysepek" bogactwa i dobrobytu. Chcemy więc równości i sprawiedliwości społecznej - w odpowiednich proporcjach do wkładu obywateli we wspólne dobro i wspólne obowiązki względem państwa i społeczeństwa.

Chcemy Polski, w której równoprawne będą wszystkie formy własności dóbr.

Chcemy Polski, w której mniejszości narodowe cieszyć się będą pełną swobodą obywatelską i możliwościami pielęgnowania swoich tradycji ale nie kosztem praw obywatelskich narodu polskiego.

Chcemy ustroju i stosunków w pełni demokratycznych - jednak bez biurokracji i różnych "przybudówek" ustrojowych - różnych urzędów specjalnych, pełnomocników, rzeczników, itp. Do rozważenia jest zasadność istnienia Senatu jako tworu nie pasującego do nowoczesnych pojęć systemu rządzenia.

Chcemy, by Polska była państwem, w którym nauka na wszystkich szczeblach była bezpłatna a dostępność do niej była powszechna. Nie wyklucza to istnienia innych pozapaństwowych form nauczania.

Chcemy, by w Polsce bezrobocie ograniczone było do minimum, by nie istniała kategoria ludzi bezdomnych, wyrzucanych na bruk z mieszkań, wyrzucanych poza "nawias życia".

Chcemy, by w Polsce emerytom i rencistom zapewnione zostały sprawiedliwie waloryzowane świadczenia na odpowiednim poziomie zapewniającym minimum potrzeb życiowych na powszechną skalę.

Chcemy, by w Polsce utrwalił się szacunek dla każdego przejawu życia, dla przyrody żywej, respektowanie praw ochrony środowiska naturalnego, chcemy by wyrażało się to w odpowiedniej polityce pro-ekologicznej i koncepcji tzw. "ekorozwoju".

Chcemy zdrowej samowystarczalności żywnościowej kraju.

Chcemy, by w życiu społecznym i politycznym respektowane były uniwersalne wartości moralno-etyczne, w szczególności, by te wartości respektowane były w polityce ekonomicznej.

Społecznej dezaprobacie i potępieniu poddane być muszą gnębiące nas patologie, w tym przejaw nienawiści politycznej, prywaty i egoizmu posunięte nieraz aż do granic zdrady Ojczyzny."

Przedstawicielami Samoobrony są:

Przewodniczący - Andrzej Lepper

Zastępcy przewodniczącego: Stanisław Łyżwiński, Krzysztof Filipek, Genowefa Wiśniowska, Teresa Marmucka - Lalka, Tadeusz Dębicki

Sekretarz Generalny - Renata Beger

Skarbnik - Danuta Bojarska

6. Liga Polskich Rodzin

Liga Polskich Rodzin w roku 2003 liczyła sobie dwudziestu ośmiu posłów. Liga Polskich Rodzin to partia opierająca cały swój program na tradycyjnym, dawnym ładzie etycznym oraz moralnym, nawiązująca do koncepcji Narodu Polskiego, gdzie podstawową rolę odgrywa religia chrześcijańska , będąca elementarnym rdzeniem polskiej tożsamości. Podstawowym celem Ligii Polskich Rodzin jest obrona różnych interesów Rzeczypospolitej Polskiej, do których zaliczają się takie elementy jak: a) dobrobyt obywateli; b) korzystna sytuacja ludnościowa państwa; c) przetrwanie kultury oraz tradycji narodowej; d) podnoszenie stopnia moralności publicznej; e) utrzymanie całości terytorium kraju.

7. Unia Pracy

W roku 2003 Unia Pracy skupiała w swych szeregach szesnastu posłów. W swoim programie partia ta nawiązuje do tradycji partii socjaldemokratycznych i lewicowych w Europie Zachodniej oraz do tradycji polskiego socjalizmu niepodległościowego. Do fundamentalnych wartości Unii Pracy wlicza się: wolność oraz demokracja, efektywność ekonomiczna oraz sprawiedliwość społeczna, bezpieczeństwo o charakterze socjalnym, obywatelska samorządność, oraz wyznaniowa i światopoglądowa tolerancja. Władze naczelne partii stanowią:

Przewodniczący - Marek Pol

Aleksander Małachowski - przewodniczący

Andrzej Łężak - wiceprzewodniczący

Jerzy Müller - wiceprzewodniczący

Magdalena Rogozińska - sekretarz

8. Partia Ludowo-Demokratyczna

W roku 2003 liczyła w swym składzie dziewięciu posłów. Jest to partia o charakterze centrowym. Jej program dotyczy przed wszytki gospodarki, jest zaadresowany w szczególności do przedstawicieli klasy średniej, a zatem do przedsiębiorców oraz producentów rolnych, jak również do kupców i rzemieślników. Liderzy tej partii twierdzą iż :

"Stawiamy na konieczność podnoszenia operatywności obywateli i usprawnienia funkcji państwa, jako drogi do łagodzenia niekorzystnych różnic społecznych i podniesienia bezpieczeństwa socjalnego obywateli (…) Uznajemy prawo własności oraz zasady rynku jako mechanizmy, regulujące gospodarkę gwarantujące wzrost dobrobytu społecznego. Nadeszła nowa era - wykorzystania dla rozwoju zdobyczy nauki, wiedzy i informacji. Inwestycje w człowieka zdecydują, jakie miejsce na mapie dobrobytu zajmie Polska."

Członkami tejże partii są:

Roman Jagieliński - Przewodniczący

Cezary Marek Graj - Wiceprzewodniczący

Roman Kupijaj - Wiceprzewodniczący

Mariusz Lipiński - Wiceprzewodniczący

Andrzej Witosławski - Sekretarz

Stanisław Marciniak - Skarbnik

9. Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe - skupiało ośmiu posłów

10. Polski Blok Ludowy - liczył sześciu posłów

11. Polska Racja Stanu - pięciu posłów

12. Ruch Katolicko-Narodowy - pięciu posłów - partia ta w swoim programie propagowała zasady wiary katolickiej oraz tradycyjne postawy patriotyczne.

13. Porozumienie Polskie - trzech posłów

14. Ruch Odbudowy Polski- trzech posłów