Przykazania kościelne zmieniały swoje brzmienie na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Obecny zapis, który znajduje się w Małym Katechizmie, obowiązuje od 2014 r. 5 przykazań kościelnych określa ścieżkę postępowania, której powinien być wierny każdy chrześcijanin.

5 przykazań kościelnych – przed i po zmianie

Przykazania kościelne zostały sformułowane przez przedstawicieli Kościoła. Wraz z nimi chrześcijanie otrzymali konkretne wskazówki dotyczące tego, jak powinno przebiegać ich życie we wspólnocie.

Ostatnia zmiana zapisu 5 przykazań kościelnych miała miejsce w 2014 r. Wcześniej brzmiały one tak:

  1. W niedziele i święta we Mszy świętej nabożnie uczestniczyć.
  2. Przynajmniej raz w roku spowiadać się
  3. Przynajmniej raz w roku w czasie wielkanocnym Komunię świętą przyjąć.
  4. Ustanowione przez Kościół dni święte święcić.
  5. Posty nakazane zachowywać.

Nowy tekst 5 przykazań kościelnych został ogłoszony przez Konferencję Episkopatu Polski 13 marca 2014 r.

Obecna wersja:

  1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.
  2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do Sakramentu Pokuty.
  3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię świętą.
  4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach.
  5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

Omówienie 5 przykazań kościelnych

1. W niedzielę i święta uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.

Zgodnie z pierwszym z 5 przykazań kościelnych każdy członek wspólnoty Kościoła ma obowiązek uczestnictwa we Mszy świętej nie tylko w każdą niedzielę, lecz także w święta nakazane.

Jest ich sześć:

  • Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (1.01),
  • Uroczystość Objawienia Pańskiego (6.01),
  • Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (pierwszy czwartek po Uroczystości Trójcy Świętej),
  • Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15.08),
  • Uroczystość Wszystkich Świętych (1.11),
  • Uroczystość Narodzenia Pańskiego (25.12).

To jednak nie wszystko. Każdy wierny, w wyznaczonych dniach (niedziele oraz święta nakazane) powinien także powstrzymać się od prac niekoniecznych. Nie zostało dookreślone, które prace uznawane są za niekonieczne – każdy powinien rozstrzygnąć to według własnego sumienia.

2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do Sakramentu Pokuty.

W trakcie spowiedzi, czyli Sakramentu Pokuty, Jezus odpuszcza człowiekowi grzechy, których ten się dopuścił. Sakrament został ustanowiony w dniu zmartwychwstania Chrystusa. Dzięki niemu grzesznik, który popełnił grzech ciężki i utracił łaskę uświęcającą, może ją odzyskać.

Drugie przykazanie kościelne wymaga od każdego z członków wspólnoty Kościoła, aby przynajmniej raz w roku udał się do spowiedzi. Należy przy tym pamiętać, aby spełnić warunki dobrej spowiedzi, do których zaliczają się rachunek sumienia, żal za grzechy, mocne postanowienie poprawy, szczera spowiedź oraz zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu.

3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię świętą.

Raz w roku chrześcijanin jest także zobowiązany do tego, aby przyjąć Komunię świętą. O ile do spowiedzi można iść w dowolnym terminie, o tyle Komunię należy przyjąć w okresie wielkanocnym, który trwa od wigilii paschalnej do niedzieli Zesłania Ducha Świętego.

4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymać się od udziału w zabawach.

Kolejne z 5 przykazań kościelnych zobowiązuje chrześcijan do zachowywania nakazanych postów. Jest to wyraz jednoczenia się z Jezusem, który oddał na krzyżu życie za grzechy człowieka. Post i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązują w Wielki Piątek oraz w Środę Popielcową.

Post (jeden posiłek do syta) jest obowiązkowy dla osób pomiędzy 18. a 60. rokiem życia. Z kolei do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych zobowiązani są wszyscy powyżej 14. roku życia – we wszystkie piątki. Wyjątkiem są piątki, w które przypada uroczystość. Z zachowania wstrzemięźliwości są także zwolnione osoby, które np. z racji podróży stołują się w restauracji, w której nie mogą zamówić posiłku bez mięsa.

5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła

To ostatnie przykazanie kościelne zobowiązuje wszystkich członków wspólnoty do troski o jej dobro. Chodzi w tym przypadku zarówno o kwestie materialne, jak i płaszczyznę duchową. Na poziomie duchowym troska o dobro Kościoła może być wyrażana w codziennej modlitwie np. za Kościół powszechny czy prowadzone misje.

Wymiar pomocy finansowej jest bardzo konkretny – każdy wierny, na miarę swoich możliwości, powinien wspierać materialnie wspólnotę Kościoła, aby mogła realizować swoją misję ewangelizacyjną.