W muzyce okresu romantyzmu bardzo duże znaczenie miały ruchy narodowe wiążące się z wykorzystywaniem w muzyce artystycznej folkloru muzycznego danego narodu. Były one często nazywane szkołami narodowymi, zwłaszcza na gruncie takich gatunków jak poemat symfoniczny i opera. Do najbardziej znanych i najliczniej reprezentowanych szkół narodowych należała szkoła rosyjska, którą stanowiła grupa pięciu kompozytorów, nazywanych "Potężną Gromadką". Należeli do niej Modest Mussorgski, Aleksander Borodin, Mikołaj Rimski-Korsakow, Milij Bałakiriew oraz Cezar Cui. Ich celem było stworzenie w muzyce rosyjskiej stylu narodowego, który nawiązywałby do twórczości takich kompozytorów jak Michaił Glinka i Aleksander Dargomyżski, oraz połączenie elementów muzyki ludowej ze zdobyczami europejskiej muzyki okresu romantyzmu. W swojej twórczości wykorzystywali oni melodykę i tonalność typową dla rosyjskich pieśni ludowych, a tematyka, do której sięgali najchętniej były wydarzenia historyczne i legendy. Grupa ta miała duży wpływ na rozwój całej muzyki europejskiej.
Modest Mussorgski żył w latach 1839-1881. Był czołowym przedstawicielem muzyki rosyjskiej w okresie romantyzmu. Jego utwory pełne są ciekawych pomysłów harmonicznych, które zwiastują mający dopiero nadejść styl impresjonizmu. W swojej twórczości bardzo często nawiązywał do rosyjskiego folkloru.
Do najważniejszych utworów Mussorgskiego należą dramaty muzyczne takie jak "Chowańszczyzna" i "Borys Godunow", opery komiczne, np. "Jarmark Soroczyński", poematy symfoniczne jak "Noc na Łysej Górze", cykle pieśni, m.in. "Z izby dziecięcej", "Pieśni i tańce śmierci" oraz cykl miniatur fortepianowych "Obrazki z wystawy".
Aleksander Borodin żył w latach 1833-1887. Z zawodu był chemikiem, posiadał jednak duży talent muzyczny. W swojej twórczości czerpał zarówno ze zdobyczy romantyzmu, jak i z rosyjskiej muzyki ludowej. Jego najważniejsze dzieła to opera "Kniaź Igor", obraz symfoniczny "W stepach Azji środkowej" oraz dwie symfonie: Es-dur oraz h-moll, zwana "Bohaterską".
Mikołaj Rimski-Korsakow żył w latach 1844-1908. Był profesorem petersburskiego Konserwatorium, gdzie kształcił takich kompozytorów jak Aleksander Głazunow czy Anatol Ladow. Swoją twórczością nawiązywał do rosyjskiej muzyki ludowej, wykorzystywał także elementy muzyki orientalnej. Jego twórczość orkiestrową cechuje programowość oraz błyskotliwa instrumentacja. Właśnie w dziedzinie instrumentacji Korsakow uznawany był za mistrza. Na jej gruncie kontynuował i rozwijał zdobycze Hectora Berlioza i Ryszarda Wagnera. Najważniejsze dzieła tego kompozytora to opery takie jak "Złoty kogucik", "Sadko" czy "Bajka o carza Sałtanie", utwory symfoniczne jak "Szeherezada" i "Kaprys hiszpański" oraz kantata "Świtezianka" napisana do słów Adama Mickiewicza.
Milij Bałakiriew żył w latach 1837-1910. Był kompozytorem, dyrygentem oraz pomysłodawcą i współzałożycielem "Potężnej Gromadki". Znany jest również jako zbieracz folkloru rosyjskiego. Do jego najważniejszych utworów należą poematy symfoniczne takie jak "Tamara" oraz "Ruś", suita orkiestrowa "Chopiniana", dwa koncerty fortepianowe oraz fantazja fortepianowa "Islamej".
Cezar Cui żył w latach 1835-1918. Był przyjacielem oraz uczniem Stanisława Moniuszki. W swojej twórczości nawiązywał do zdobyczy Roberta Schumanna, Franciszka Liszta i Fryderyka Chopina. Był członkiem "Potężnej Gromadki", jednak wkrótce odszedł od założeń ideowych grupy. Pisał przede wszystkim opery, pieśni oraz liczne utwory fortepianowe.
