Eksploatacja samochodów i innych pojazdów jest źródłem zarówno spalin zasilających atmosferę, jak i ogromnych ilości odpadów stałych oraz płynnych, tak uciążliwych dla środowiska. Wśród nich możemy znaleźć zużyte i uszkodzone części, wyeksploatowane materiały, a nawet całe pojazdy już niezdolne do funkcjonowania.

 Na dzień dzisiejszy prawie powszechnie stosuje się normę przetwarzania takich odpadów, a jest nią aktywna gospodarka odpadami motoryzacyjnymi, którą prowadzi się w następujących formach:

  •   utylizacja;
  •   recykling;
  •   przetwórstwo surowców wtórnych.

W motoryzacji stosuje się następujące techniki recyklingowe: odzyskiwanie oraz przetwarzanie złomu, regeneracja wyeksploatowanych części, bieżnikowanie opon. Bieżnikowanie stosuje się zwłaszcza w przypadku, gdy materiały potrzebne do zrobienia nowych bieżników są wycofane z produkcji.

Przykładem metod przetwarzania oraz odzysku surowców wtórnych jest metoda przeróbki olejów oraz smarów (starych),  rozpuszczalników lakierniczych, opon, akumulatorów oraz tworzyw sztucznych (niektórych). Końcowym produktem są całkowicie odmienne surowce. Mają one inne zastosowanie od przetworzonych surowców.

Oleje samochodowe

Należy pamiętać o tym, że zużyty olej jest bardzo szkodliwy i nie można wylewać go razem z odpadami na wysypiska. Wnika on w glebę i zabija wszystkie żyjące w niej organizmy, zarówno roślinne, jak i zwierzęce. Najprościej unieszkodliwić olej spalając go. Jego składniki to w większości węglowodory, które w wyniku utleniania przechodzą w wodę  oraz dwutlenek węgla. Są to substancje neutralne dla środowiska. Ponadto powstaje przy tym energia cieplna, którą możemy wykorzystać do celów energetycznych.

Takie same uwarunkowania ekologiczne mają związek z alternatywnym sposobem spożytkowania zużytych olejów. Metoda ta nazywana jest regeneracją. Od strony technicznej polega ona na:

  •   usunięciu substancji zanieczyszczających (sadzy, metali i ich związków, wody , produktów rozkładu węglowodorów i ich utlenienia;
  •   rafinacji, której poddajemy produkty destylacji;
  •   destylacji, w wyniku której rozdzielamy je na frakcje;
  •   zastosowaniu pozyskanych frakcji do tworzenia nowych olejów.

Odpady gumowe

Bieżnikowanie wyeksploatowanych opon to pożytek ekonomiczny, a także ekologiczny, dlatego należy stosować ten zabieg powszechnie. Nie rozwiązuje to niestety całego problemu odpadów motoryzacyjnych z gumy. Należy pamiętać, że opony nie są jedynym gumowym elementem samochodu, ponadto nie każdą oponę da się zregenerować. Obecnie te bezużyteczne elementy gumowe przerabia się na tzw. mączkę oraz granulat gumowy, które stosuje się w:

  •   gumowej gałęzi przemysłu, jako specjalny wypełniacz zastosowany w nowych, kauczukowych typach mieszanek;
  •   przemyśle energetycznym jako paliwo. Ma ono ogromną zawartość węgla oraz wodoru, co czyni je wysokoenergetycznym;
  •   budownictwie drogowym do uszlachetniania bitumicznych mas nawierzchniowych.

Akumulatory

Za niesprawne akumulatory uznajemy te mające zmniejszoną pojemność i zmniejszone napięcie na końcach zaciskowych, a wartość pobieranego przez nie prądu jest maksymalna. Takie akumulatory nie nadają się do regeneracji. Większość ludzi je po prostu wyrzuca i kupuje nowy. Nie wiemy o tym, że każda z części tego akumulatora (plastikowa obudowa, płyty elektrodowe i elektrolit) stanowi surowiec wtórny. Problem tkwi w tym, że każdym z tych elementów interesuje się inny typ przemysłu wytwórczego, dodatkowo rozebranie akumulatora zgodnie z prawem jest dopuszczalne tylko w specjalistycznych zakładach. Na wzór zachodni zakazano w Polsce skupu akumulatorów na złomowiskach. W konsekwencji każdy prosty użytkownik pojazdu, czy mała firma, która nie ma sposobu legalnie pozbyć się zużytego akumulatora po prostu wyrzuca go na  (najczęściej dzikie) wysypisko.

Tworzywa sztuczne

Zastosowanie tworzyw sztucznych w przemyśle samochodowym dało wiele korzyści, dlatego nie interesowano się technologiami naprawczymi. Zrodził się duży problem polegający na tym jak utylizować zużyte i uszkodzone części, ponieważ:

  •   niestety jedynie termoplasty stosunkowo łatwo da się poddać recyklingowi;
  •   segregowanie tworzyw na śmietniskach to zajęcie do którego niezbędne są odpowiednie kwalifikacje z zakresu materiałoznawstwa;
  •   każde tworzywo sztuczne jest substancją bardzo trudno rozkładalną przez naturę, a jedynie nieliczne można spalić bez emisji zanieczyszczeń  innych od pary wodnej czy dwutlenku węgla.