Utwór "Do przyjaciół Moskali" jest wyrazem pogardy podmiotu lirycznego wobec postępowania ludzi, wywodzących się z kręgu cara. Obwinia ich za śmierć Rylejewa, pozbawienie wolności Bestużewa, a także stosowanie niegodnych czynów szpiegów i donosicieli.

Osoba mówiąca w utworze, którą utożsamiamy z poetą odznacza się jednak obiektywizmem. Mimo buntu wobec cierpienia, którego źródłem są przedstawiciele władzy rosyjskiej podmiot liryczny nie przenosi swojej niechęci na ich rodaków. Wręcz przeciwnie przychylnie wyraża się o narodzie rosyjskim, który tak samo cierpi pod tyranią aparatu władzy carskiej. Dostrzega więc ludzkie podejście kaprala do uwięzionych (w scenie pierwszej). Usprawiedliwia brutalność żołnierza wojska carskiego wobec Polaków wiedząc, że jest on zmuszony do wykonywania poleceń zwierzchników. Doskonale ilustruje to współczucie wobec losu ludzi, którzy są właściwie niewolnikami swoich rodaków, które wyraził we fragmencie "Ustępu" słowami:

"O biedny chłopie! heroizm, śmierć taka,

Jest psu zasługą, człowiekowi grzechem.

Jak cię nagrodzą ? Pan powie z uśmiechem,

Żeś był do zgonu wierny - jak sobaka".

W postaci Bestużewa, który podczas balu u senatora ("Dziady" część III) przebywa w towarzystwie Polaków dostrzega jedność i wzajemne zrozumienie narodów.

"Dziady" drezdeńskie (cz. III) - przesłanie i konstrukcja (typowy dramat romantyczny).

1. III część dramatu jako wyraz patriotyzmu poety i próba zadośćuczynienia za brak czynnego udziału w walkach powstania listopadowego.

2. Scena Wielkiej Improwizacji i postać Konrada sposobem na zaznaczenie wielkiej roli poety w społeczeństwie. Jego misja przewodnia także w drodze narodu do wyzwolenia. "Ja i ojczyzna to jedno" - jak powie Konrad, przyjmując na siebie cierpienia rodaków, gotowy walczyć nawet z samym Bogiem dla dobra ojczyzny.

3. Wzruszające opisy losu polskich patriotów. Gloryfikacja ich oddania i wierności ojczyźnie, a także współtowarzyszom.

4. Konrad jako właściwa dla epoki kreacja bohatera - nieprzeciętnego, utożsamiającego się ze zbiorowością, gotowego do działania dla wspólnego dobra .

5. Autor odważnie wytyka błędy zdrajców i lojalistów. Brak jedności w społeczeństwie jedną z przyczyn zniewolenia.

6. Dramatopisarz nawiązuje do żywej w pamięci Polaków klęski powstania listopadowego. Wielka Improwizacja kończy się omdleniem Konrada. Ta utrata sił świadczy o słabości jednostki w obliczu tak wielkich spraw. Sugeruje się tutaj powód upadku powstańców - brakowało im oparcia w całym narodzie. Podobnie jest z działaniami konspiratorów i patriotów w obecnej sytuacji ojczyzny.

7. Przesłanie utworu oddane zostało w scenie widzenia księdza Piotra. Stanowi wiarę w odzyskanie niepodległości.

8. Poglądy Mickiewicza wyrażone zostały w typowy dla dramatu epoki sposób, łączący przestrzeń realną i mistyczno - wizyjną.