Zmiany społeczne, ustrojowe i polityczne przyczynił się do ciągłych zmian wizerunku bohatera XIX i XX wieku. Sytuacja społeczno-polityczna miała duży wpływ na literaturę tamtych czasów, której głównym zadaniem było pobudzenie Polaków do działania, walki, do zerwania kajdan i wyzwolenia się spod niewoli zaborców.
Bohaterowie utworów Żeromskiego byli kreowani zgodnie ze wzorem epoki. W okresie Młodej Polski najważniejszymi głoszonymi ideami były postęp cywilizacji i praca. Jednakże postaci z utworów Żeromskiego, którzy na ogół realizowali idee epoki, często byli skłóceni ze światem, a także z samym sobą.
Przykładem człowieka, który żyje w wiecznym konflikcie, jest główny bohater powieści "Ludzie bezdomni". Tomasz Judym to młody, chętny do pracy człowiek. Jak każdy ma wiele planów i celów życiowych, ale najważniejszym z nich jest pomoc najbiedniejszym, tym, którzy nie mogą korzystać z drogiej pomocy medycznej. Niestety, plany Judym napotykają na liczne przeszkody, choć on stara się nie poddawać i realizować je mimo wszystko. Postawa doktora Tomasza jest zaskakująca - uważa on, że pomoc ludziom z nizin społecznych jest jego powołaniem i dlatego wymaga wyrzeczeń, włącznie z odrzuceniem miłości i szansy na szczęście. Judym odrzuca miłość ukochanej kobiety, ponieważ sądzi, że nie ma prawa do szczęścia, gdy wokół niego jest tylu biednych, nieszczęśliwych ludzi. To właśnie wtedy bohater wchodzi w konflikt ze sobą i światem, staje się postacią tragiczną, która musi wybierać między dwiema racjami. Wybór każdej z nich jest równoznaczny z klęską Judyma. Żeromski chciałby połączyć ze sobą wszystkie zalety człowieka, jednakże jest to niemożliwe. Rezultatem tego jest bohater, który łączy cechy wrażliwego romantyka i propagatora idei społecznych - człowiek, który nie potrafi żyć w świecie, do którego nie jest przystosowany.
