Historia dwóch biednych sióstr, które marzyły o poślubieniu księcia, czyli "Balladyna", autorstwa Juliusza Słowackiego. Akcja utworu toczy się w sferze dwóch światów: realnej oraz wyimaginowanej. Wykorzystanie tego typy zabiegu, było bardzo popularne u literatów epoki romantyzmu, a Słowacki to jeden z najwybitniejszych reprezentantów tego okresu.
Spróbujmy się na początek przyjrzeć, na jakich zasadach oba te światy ze sobą współistnieją, następnie rozważymy, czemu miało służyć zastosowanie sfery fantastycznej w utworze.
Świat realistyczny nie odznacza się jakimiś wyjątkowymi cechami. Przedstawiony jest tu las, w nim skromna chata, gdzie mieszka matka wraz ze swoimi dwiema córkami o imionach Alina oraz Balladyna. Te dwie młode kobiety marzą, by wyjść za mąż za królewicza. Mimo, iż wydawać by się to mogło całkowitymi mrzonkami, książę jednak przybywa do ich domostwa i jest jak najbardziej realny. Nie posiada żadnych czarodziejskich właściwości także i nóż, którym Balladyna uśmierciła swoją siostrę.
Jak można dostrzec, świat materialny jest światem rzeczywistym. Problem zaczyna się dopiero w momencie, kiedy chcemy rozważyć ludzkie uczucia oraz motywy, które kierują poczynaniami bohaterów "Balladyny". W tej sferze zaczyna się mieszać fantastyka i realizm. To przecież czarodziejskie zabiegi Skierki doprowadziły do tego, że królewicz Kirkor natychmiast zakochał się w obu dziewczynach. Z drugiej jednak strony, starsza Balladyna snuje plany swoich zamierzeń całkiem bez emocji, nie pozostawia to wątpliwości, iż jest ona mocno zakorzeniona w realnym świecie.
Z kolei świat fantastyczny jest najbardziej widoczny jednak w zawartej w utworze scenie sądu, kiedy to z oskarżeniem zjawia się ociemniała matka obu kobiet, zaś sędzia to sama Balladyna. Zostaje ona zmuszona, aby wydać wyrok skazujący na siostrobójczynię, lecz nikt nie ma świadomości, że tym samym skazuje siebie. Matka wprawdzie nie zdradza tożsamości córki, ale Balladyna nie mogła uniknąć kary - i w tym momencie zaistniał moment do wprowadzenia świata fantastyki. Kiedy tylko wygłosiła wyrok "winna śmierci", wymierzając tym samym sprawiedliwy wyrok, nagle uderzył piorun, który uśmiercił ją w tej samej chwili. Czytający zapewne nie mają wątpliwości, iż uderzenie gromu nie jest przypadkowe, ale jest karą, którą niebiosa zesłały na wyrodną i bezduszną córkę.
Świat fantastyczny pełni w utworze dwie istotne funkcje. Po pierwsze, jego zadaniem jest stworzenie atmosfery tajemniczości oraz niepewności. W trakcie całej akcji utworu "wisi coś w powietrzu", wzbudza w czytającym zaniepokojenie. Nawet obraz idylliczny może posiadać elementy makabryczności.
Ponadto, świat fantastyczny pełni także o wiele poważniejszą rolę: ma decydujący wpływ na tok zdarzeń w sferze świata rzeczywistego. Powoduje zrodzenie się uczucia Kirkora do obu sióstr, lecz także okazuje się nieprzejednanym sędzią. W świecie realnym, bohaterowie nie są w zupełności pozbawieni możliwości dokonywania wyborów, ale zostaną z nich rozliczeni niezwykle surowo przez siły nadprzyrodzone, czyli rzeczywistość fantastyczną. Potwierdzenie słuszności tej tezy, stanowią dzieje Balladyny, która nie była przecież zmuszana do zamordowania Aliny. Nie była także zmuszana w żaden sposób do wypędzenia matki z pałacu. Postąpiła tak, a nie inaczej, dlatego musiała ponieść karę.
Komentarze (0)