Jacek Soplica, jeden z głównych bohaterów Mickiewiczowskiej epopei narodowej "Pan Tadeusz", to barwna, bardzo ciekawa postać o złożonej, skomplikowanej biografii.
W okresie swojej młodości prowadzi hulaszczy, awanturniczy, żywiołowy tryb życia. Jego zawadiacki sposób bycia nie przeszkadza innym - wręcz przeciwnie. Choć zachowuje się jak zbój, cieszy się on uznaniem i sławą wśród szlachty. Nie jest majętnym, wpływowym szlachcicem, ale mimo to bierze udział w sejmikach i jest częstym gościem szlacheckich salonów.
Jego życie ulega zmianie, gdy poznaje i zakochuje się w Ewie - córce arystokraty Stolnika Horeszki. Jacek postanawia wtedy zmienić się na lepsze. Trzymając w ryzach swój gwałtowny temperament, staje się opanowanym, grzecznym i kulturalnym mężczyzną. Aby zasłużyć na miłość Ewy, jest w stanie zrobić wszystko. Ewa odwzajemnia uczucie Jacka, więc młodzian nie widzi już żadnych przeszkód na drodze do ołtarza. Niestety spotyka go zawód ze strony ojca ukochanej, który dotąd darzył go przyjaźnią. Nie przypuszcza nawet, że ich dobre relacje były warte "funta kłaków". Wyrachowany, dwulicowy Horeszko przychylnie go traktował, ponieważ zależało mu na jego głosach w wyborach sejmikowych. Gdy Soplica prosi go o rękę córki, Stolnik pokazuje swe prawdziwe oblicze i podaje mu czarną polewkę na znak odmowy. Dumny szlachcic nie ma najmniejszego zamiaru wydać córki za ubogiego człowieka, bez wpływów i majątku. Decyzja Stolnika ma diametralny wpływ na zmianę postawy Soplicy, który załamuje się, odsuwa się od ludzi i na nowo popada w alkoholizm. Aby zapomnieć o Ewie, żeni się przypadkowo z inną kobietą, która wkrótce rodzi mu syna. Nie jest to dobre posunięcie ze strony Jacka, który tym samym niszczy szansę na szczęśliwe życie swej żony u boku mężczyzny, który pokochałby ją szczerze i zapewnił ciepły, rodzinny dom.
Jacek ma w sercu tylko Ewę; myśli tylko o niej i o zemście za ich wspólne cierpienie. Jest jak obłąkany, obsesyjnie nawiedza okolice zamku Horeszków i jak w jakimś transie obserwuje siedzibę swego wroga. Podczas z jednej z takich wizyt, staje się świadkiem najazdu Moskali na zamek. W pierwszej chwili ma zamiar pomóc Horeszce w odparciu ataku wroga, ale później powodowany silnymi emocjami i bolesnymi wspomnieniami wymierza strzał w jego kierunku. Soplica zabija Stolnika, a jego społeczność uznaje go za zdrajcę i stronnika Moskali. Ma to znamienny wpływ na jego dalsze koleje losu. Główny bohater przechodzi swoistą metamorfozę. Przyjmuje imię księdza Robaka i staje się tajemniczym bojownikiem w habicie o sprawy ojczyzny. Tym samym pragnie odkupić swój krwawy czyn. Zostaje jednym z wielu emisariuszy, którzy przygotowują powstanie na Litwie. W tym celu, nie zważając na żadne niebezpieczeństwa, przemierza cały kraj i jego zagranice, aby nieść wieści, prowadzić agitacje, obserwować stan nastrojów patriotycznych, panujących wśród ludzi. Pod osłoną swego zakonnego stroju namawia chłopów do boju, budzi ich ducha walki i świadomość narodową. Sam niejednokrotnie bywa ranny w czasie realizacji swej misji, ale to go nie zniechęca.
Jego pełne poświęcenia oraz miłości do kraju i narodu działania rehabilitują jego haniebny, krwawy akt zemsty na Stolniku Horeszce.
Mickiewiczowski bohater "Pana Tadeusza" jest przykładem wzorowego patrioty, który dla dobra ojczyzny poświęca siebie, życie osobiste oraz dom rodzinny. Jak przystało na romantyka, przeżywa nieszczęśliwą miłość, która ma zasadniczy wpływ na jego wewnętrzną metamorfozę. Zmienia imię i rozpoczyna walkę w imię dobra kraju. Jest on tajemniczym, samotnym, walecznym bojownikiem, którego misją jest wyzwolenie ojczyzny. Jacek Soplica nie jest jednak typowym bohaterem romantycznym. Jest on skromnym, cichym człowiekiem, pokornego serca. Nie wynosi się ponad tłumy, nie wywyższa się, nie czuje się kimś wybitnym i doskonałym. Soplica- ksiądz Robak nie kieruje się emocjami i przerośniętą ambicją, aby zrealizować ideę wyzwolenia. Nie bierze na swe barki całego ciężaru walki, nie działa jednostkowo, lecz razem z innymi emisariuszami przygotowuje kraj do powstania. Myśli on racjonalnie, dlatego pragnie agitować i zachęcić innych do włączenia się do wspólnego boju.
Do schematu romantycznego bohatera nie pasuje również to, iż decyduje się na przypadkowy związek małżeński, którego owocem jest syn, Tadeusz.
Owe przeobrażenie bohatera romantycznego analizowane na przykładzie Jacka Soplicy to bardzo ważna lekcja dla polskich rewolucjonistów. Zrozumieli oni, że dotychczasowy modelowy wzór bohatera romantycznego nie ma przełożenia w rzeczywistości. Po przegraniu powstania listopadowego uświadomili sobie, że samotna walka jest wzniosła tylko w słowach. Brak poparcia ze strony całego społeczeństwa polskiego przyczynił się do klęski powstania.