1821 -1 883
Cyprian Kamil Norwid należy do grona najwybitniejszych poetów polskiego romantyzmu. Jest znacznie młodszy niż Mickiewicz, Słowacki i Krasiński i reprezentuje zupełnie inny światopogląd, różni się tez estetyką poetycka.
Norwid urodził się w 1821 roku pod Radzyminem, sporo podróżował, posiadał talent pisarski i plastyczny, jednak jego życie nie potoczyło się gładko. Żył w wiecznej biedzie, cierpiał z powodu nieszczęśliwej miłości, w końcu poróżnił się z przyjaciółmi i w 1852 roku wyjechał za granicę do Ameryki Północnej. Samotny w życiu, nie znalazł też zrozumienia jako twórca. Jego poezja tak bardzo różniła się od dotychczas uznanych wzorów, że nie znajdowała wielu odbiorców. "Odkryto" ją dopiero w dziewiętnastym wieku, zaczęło się od publikacji Przesmyckiego, jednak pełne uznanie dobyła sobie dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym. Norwid zmarł w 1883 roku Domu Św. Kazimierza w Paryżu czyli w paryskim przytułku dla weteranów i sierot. Przygnała go tam nędza, samotność i postępująca głuchota. Pochowano go na miejscowym cmentarzu.
Romantyzm w norwidowskim wydaniu ma zupełnie inny kształt, niż ten wykreowany przez wieszczów. W dramacie "Zwolon" propaguje nową wizję wolnej Polski, wolność ma tu wymiar moralny, jest to wyzwolenie od nienawiści i zemsty. Dorobek wielkich poprzedników (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński) bardzo sobie cenił, uważał jednak, że program w nim zawarty nie sprawdza się w nowej, zupełnie innej sytuacji politycznej. Negował więc romantyczny ideał poety - wieszcza i mistycznej roli poezji. W jego ujęciu sztuka jest uwzniośloną formą pracy użytecznej. Myśl tę zawarł w poemacie "Promethidion" (1851), gdzie pierwiastek duchowy ściśle wiąże się rzecznikiem pracą fizyczną. Norwid rzecznikiem upodobaniem łączy w twórczości to co narodowe i to co ludowe z tym co ogólnoludzkie. Apoteoza pracy łączy się w twórczości Norwida z krytyką kapitalizmu.
O specyfice poezji Norwida decyduje także język - oszczędny, lakoniczny, kumulujący w krótkich słowach ogrom treści, bogaty w neologizmy i archaizmy. Duże zagęszczenie znaczeń, wieloznaczność pojęć, skróty myślowe i liczne niedopowiedzenia stanowią o wysokiej jakości estetycznej tej poezji, a jednocześnie utrudniają jej odbiór. To głównie warstwa formalna twórczości Norwida przesądziła o odrzuceniu jej przez współczesnych i tak bardzo opóźniła jej odkrycie. Faktycznie jego styl bardziej przypomina utwory współczesne niż poezję romantyczną. Mimo iż wiele z dorobku poety przepadło, pozostało wiele wybitnych dzieł m.in. cykl stu liryków "Vade-mecum", , poemat "Quidam", cykle esejów: "Białe kwiaty" i 'Czarne kwiaty", dramaty "Za kulisami" i "Tartej", a także wiele innych utworów oraz ilustracji.
