Kultura antyczna, jest ciągłym źródłem inspiracji dla twórców na przestrzeni dziejów.

W mitologii odnajdujemy wzorce zachowań, symbolikę, którą posługujemy się do dzisiaj.

Z niej wywodzą się związki frazeologiczne, którymi określamy różne zjawiska.

Jedną z inspiracji, jest "Iliada" Homera. Przedstawia ona dzieje bohaterów walczących w wojnie trojańskiej. Homer opisuje Odysa, dzięki któremu Grecy podstępem dostali się za mury Troi. Po skończonej wojnie Odys pragnie powrócić do Itaki, swojej ojczyzny. Niestety podróż zajmuje mu 10 lat, ponieważ przeciwności losu, ciągle oddalają go od rodzinnego kraju. Odys stał się symbolem człowieka, który dąży do powrotu, zmuszony jest do wędrówki i walki z przeciwnościami losu.

Leopold Staff, w swoim wierszu "Odys", napisał: " Każdy z nas jest Odysem". Pokazując w ten sposób, że życie człowieka wiąże się z ciągłą wędrówka, walką z otaczającym światem. Droga w życiu człowieka nie jest prosta i łatwa, ale wiąże się z niebezpieczeństwem i ryzykiem.

"Wszędy są drogi proste

Lecz i manowce są wszędy".

Ludzie powinni tak, jak Odyseusz być wytrwali i nie poddawać się zwątpieniu.

"O to chodzi jedynie,

by naprzód wciąż iść śmiało".

Mity również inspirowały pisarzy na przestrzeni wieków. Tadeusz Różewicz, zainspirował się mitem "Dedal i Ikar", będący symbolem buntu i pragnieniu poznania tajemnic świata. W swoim wierszu " Prawa i obowiązki", przedstawia opis lecącego Ikara. Przeciwstawia obojętność świata i dramat Ikara. Żaden człowiek na ziemi, nie zwraca uwagi na zbliżającą się katastrofę. Oracz, dalej orze ziemię pasterz pilnuje swego stada.

"... że oracz winien orać ziemię

pasterz pilnować trzody

przygoda Ikara nie jest ich przygodą

musi się tak skończyć

I nie ma w tym nic

wstrząsającego

że piękny statek płynie dalej

do portu przeznaczenia."

Poeta zainspirował się obrazem "Upadek Ikara", który został namalowany w XVI w., przez Pietra Bruegel`a. Na obrazie Ikar przedstawiony jest jakby na drugim planie. Pierwszy plan, to ludzie będący na ziemi i zajmujący się codziennymi sprawami.

Do tego samego obrazu nawiązuje Ernest Bryll. W swoim wierszu " Wciąż o Ikarach głoszą".

"Bruegel, co osiwiał pojmując ludzi, oczy im odwracał od podniebnych dramatów (...)

Wiedział, że nie gapić

Trzeba się nam na Ikary, nie upadkiem smucić

- choćby najwyższy ...

A swoje ucapić.

Czy Dedal, by ratować Ikara, powrócił?".

Mit ikaryjski, jest częstym motywem. Bryll, również analizuje go. Ikar był ojcem idealistów. Proponuje własną interpretację tego mitu. Do zachowania, Ikara jest nastawiony krytycznie. Woli postać Dedala, który spokojnie doleciał do upragnionego celu. " poznawszy miękkość wosku dopada wybranych brzegów".

Do mitycznego bohatera nawiązuje również, Stanisław Grochowisk w wierszu, " Ikar". Eksponuje w nim ból, cierpienie i zmęczenie kobiety, która pochyla się nad balią, w kontraście z pięknym lotem Ikara w przestworzach. Poeta zastanawia się co jest prawdą, " Ziarnista brzydota, czy skrzydła rozpięte na promykach".

W wierszu Zbigniewa Herberta " O Troi", poeta obraz ruin antycznego miasta, porównuje do losów Warszawy. Nawiązuje do szukania celu, po utraceniu sensu życia i wielkiej tragedii.

Poeta nawiązuje w swoich utworach do mitów. W wierszu "Apollo i Marsjasz", przypomina o pojedynku miedzy bogiem muzyki, a Marsjaszem. Bóg, gdy wygrał ten pojedynek, przeciwnika obdarł ze skóry żywcem. Jego krzyk spowodował rozpacz przyrody "Skamieniały słowik", posiwiałe drzewo. Nawiązuje wierszem do nurtu apolińskiego klasycznego, i dionizyjskiego, pełnego ekspresji i improwizacji.

W wierszu "Przesłanie Pana Cogito", przywołuje mit o wyprawie Argonautów po złote runo, które w utworze poety przemienia się w "złote runo nicości" - "zasadę, formułę, bez której działanie traci jakikolwiek sens".

Motyw Antygony, postaci uwikłanej w konflikt tragiczny z tragedii Sofoklesa, przywołuje Czesław Miłosz w wierszu " W Warszawie".

"Ale ten płacz Antygony,

Co szuka swojego brata,

To jest zaiste nad miarę

Wytrzymałości ..."

To okrzyk goryczy, który powstaje na gruzach Warszawy. Nie można mówić o festynach, radości w kraju, gdzie " noga potrąca o kości najbliższych".

Z mitu " Syzyf", zaczerpnął Stefan Żeromski, motyw ciężkiej bezowocnej pracy. Syzyf, oszukał bogów, dlatego skazali go na karę, która miał trwać wiecznie. Syzyf, wtaczał na górę wielki kamień. Kiedy był już prawie na szczycie głaz wyślizgiwał mu się z rąk i spadał na dół. Król musiał zaczynać pracę od początku. Stefan Żeromski, jedną ze swoich powieści zatytułował "Syzyfowe prace". Odnosi się do władz carskich, ukazując bezowocny wysiłek niszczenia świadomości narodowej Polaków. Z drugiej strony pokazuje losy głównego bohatera Marcina Borowicza, który walczy o polepszenie warunków bytowych ludzi mieszkających w Cisach.

Do kultury antycznej, sięgał również Jan Kochanowski. W dziele "Odprawa posłów greckich", przywołał legendę o wojnie trojańskiej. Sytuacje w Troi porównuje z wydarzeniami w Polsce. Młodzież polską poeta, krytykuje słowami Ulissesa: " O nierządne królestwo i zginienia bliskie …". Zygmunt August, przypomina króla Priama.

Mitologia jest odwiecznym źródłem inspiracji. Wiele określeń na wyobrażenie ludzkich postaw, zaczerpnięto z mitów. Mit o Prometeuszu, wykorzystywany jest dla określenia działalności człowieka, który nie zważa na własne dobro, lecz potrafi oddać się całkowicie innym ludziom. Pomaga im, poświęca dla nich swoje życie. Przykładem może być Matka Teresa z Kalkuty, czy Jan Paweł II. Syzyf, jest symbolem ciężkiej i bezowocnej pracy. Herkules symbolizuje wieczny sen o potędze. Niobe, jest symbole cierpiącej matki.

W życiu codziennym spotykamy się także ze związkami frazeologicznymi, które nawiązują do kultury antycznej. Chimeryczny charakter, to cechy charakteru człowieka, które zawierają nieprzewidywalność, dziwaczność, kapryśność.

Drakońskie prawo, bardzo surowe, w swoim charakterze zawierające zemstę.

Koń trojański, symbol podstępu. Niebezpieczny dar, który może przynieść zgubę.

Mitologia stała się inspiracją nie tylko, dla pisarzy, ale i innych twórców sztuki. Pomimo upływu czasu, kultura antyczna jest stale obecna w naszej rzeczywistości.