Biblia jest istotnym dokumentem nie tylko jako Pismo Święte wyznawców Judaizmu i chrześcijaństwa, ale także jako zabytek literatury, dokument rozwoju sztuki cywilizacji. Biblia jest zapisem ludzkiej świadomości i przekonań, a że powstawała na przestrzeni wieków, łatwo w niej odnaleźć ślady ewolucji tej myśli.

Spróbujmy więc spojrzeć na to pismo okiem historyka literatury, jakie cechy tego dzieła są szczególne i znaczące:

a) niejednolitość, Biblia nie jest dziełem jednego autora jak to na ogół ma miejsce w literaturze, jest to zbiór tekstów wielu autorów, który kształtował się przez wieki

b) wielogatunkowość - Biblia nie jest jednolita także pod względem formy, zawiera ona różne teksty zarówno liryczne jak i epickie, a także partie dramatyczne. Można w Biblii odnaleźć bardzo wiele gatunków i stylów, są więc patetyczne pieśni takie jak psalmy czy hymny, są partie dialogowe, czego przykładem może być "Pieśń nad pieśniami", wiele tekstów przypomina kodeksy prawne czy wykaz ksiąg majątkowych, niektóre pisane są stylem kronikarskim, inne stanowią poetycką metaforę, dla Nowego Testamentu charakterystyczne są przypowieści i Listy.

c) powstawianie na przestrzeni wieków. Teksty Starego i Nowego testamentu rodziły się przez setki lat.

Przyjrzyjmy się jeszcze bliżej kwestii gatunków.

Liryka

- 150 psalmów, tyle właśnie utworów zawiera Księga Psalmów, tradycyjnie przypisywana królowi Dawidowi, psalmy to rodzaj modlitwy, to pieśni o różnych charakterze, mogą być błagalne, dziękczynne, mądrościowe i inne.

- hymny na przykład nowotestamentowy "Hymn o miłości" świętego Pawła

- tren czy lamentacja, utwory pisane po śmierci kogoś ważnego

Epika

- przypowieści, czyli paraboliczne krótkie opowiastki, które pod warstwa prostej fabuły, zaczerpniętej z życia codziennego, wyrażają prawdy Boże.

- apokalipsa, apokalipsa wet w Biblii jedna, napisał ją święty Jan, a w każdym razie jego autorstwo jest powszechnie uznawane, apokalipsa to proroctwo dotyczące końca świata, podobnych akcentów jest w Biblii wiele, także Stary Testament obfituje w liczne proroctwa, najczęściej dotyczą one przyjścia Mesjasza.

- biografia, już same ewangelie można uznać za rodzaj biografii, ponieważ przedstawiają życie Jezusa, także w Starym Testamencie pojawiają się opisy czyjegoś życia, a nawet całych rodów

- powieść , czyli prozatorska, obszerna forma narracyjna, w Starym Testamencie możemy odnaleźć tego rodzaju utwory, na przykład "Księga Ruth" może być uznana za powieść obyczajowa.

- listy, to forma, w jakiej zwracali się apostołowie do swych wiernych w odległych kościołach.

Dramat

Charakter dramatyczny ma starotestamentowa "Pieśń na d Pieśniami", ponieważ jest przedstawiona w formie dialogu oblubieńca i oblubienicy. Podobnie prowadzone są niektóre części "Księgi Hioba".

Nawiązań do Biblii nie sposób wymienić, przez lata narosło ich bardzo wiele, warto jednak wspomnieć o rodzajach nawiązań, często są to bezpośrednie przywołania bohaterów czy zdarzeń biblijnych, czasem artyści nowożytni dokonują reinterpretacji tekstów biblijnych, przedmiotem nawiązań bywa sama etyka przekazywana przez Biblię, często jest ona także przedmiotem polemiki.

Do Biblii nawiązywali artyści wszystkich sztuk, sceny biblijne są przedmiotem masarstwa i rzeźby, pisarze korzystają ze stworzonych przez biblię gatunków, często odwołują się też do stylu biblijnego, współcześnie powstaje także wiele filmów, przedstawiających biblijne historie. Treści biblijne trafiają nawet do musicali i baletu.