"Biblię" czyta się nie tylko jako ze względu na religię. Jest ona przecież także wielkim dziełem, które zawiera różnorodne i bogate tematy, motywy i wartości, które bardzo często podejmuje współczesna sztuka. Bez znajomości "Biblii" nie jest właściwie możliwe zrozumienie bardzo wielu dzieł literatury i sztuki, które powstawały na przestrzenie wieków, kiedy rozwijał się nasza kultura. Zresztą sztuka współczesna również często odwołuje się do tego ważnego dla naszej tradycji źródła. Z "Biblii" wywodzie się myśl filozoficzna i religijna, to księga mądrości, która prezentuje mnóstwo wzorów postaw i zachowań człowieka. Były one często przywoływane w późniejszej literaturze, która korzysta z nich, ocenia, zgadza się z nimi lub je neguje. Okazało się, że fabuły, pochodzące z "Biblii" nie straciły na swojej aktualności, ponieważ są cały czas podejmowane na nowo. Z "Biblii" korzystają również językoznawcy, którzy badają stylizację językową tego dzieła. Bogate i liczne są także gatunki literackie, które pojawiają się w "Biblii". Tak więc, aby umieć rozpoznać motywy, język i gatunki biblijne trzeba zapoznać się z tym wielkim dziełem.
W "Biblii" znajdują się wzory, prastare, które w dużej części przypominają antyczne. Są one związane z zachowaniami i postawami ludzi, które zawsze mają miejsce. Jest to np. miłość ojcowska - Adam i Abel, Jakub i Beniamin, Jakub i Józef, Dawid i Absalom, Abraham i Izaak; miłość macierzyńska - Sara, matka Izaaka, matka Mojżesza, a także Matka Boska; miłość do Boga w "Pieśni nad Pieśniami" i "Hymnie o miłości". Spotkamy również prawzorzec zazdrości i zawiści, która prowadzi do walki między braćmi - historia Kaina i Abla, Józefa i jego braci; wzór poświęcenia dla ludzkości, który pokazuje Chrystus. "Biblia" jest też skarbnicą wartości - wierności wobec Boga, pokory, cierpienia człowieka, czego przykładem jest historia Hioba, Abrahama, czy samego Chrystusa.
Historie biblijne podejmują także temat buntu. Bogu sprzeciwia się przecież szatan, a potem również człowiek- najpierw w Raju Adam i Ewa, potem i syn Kain, ludzie, którzy budowali wieżę Babel, ludzie, którzy żyli prze zesłaniem potopu, naród izraelski, który oddawał hołd złotemu posągowi, bohaterowie wielu przypowieści.
Niemniej przede wszystkim "Biblia" zawiera przesłanie i miłosierdziu i wybaczeniu - taka jest wymowa "Psalmów", postępowania Józefa wobec braci, nauki Jezusa Chrystusa. "Biblia" zawiera i proponuje jasno określoną etykę i moralność, a także prawa boskie. Wyraźnie nakreślone są więc postacie dobre i złe, które wyznaczone są przez stosunek do Dziesięciu Przykazań Bożych. To one przesądzają, o tym co wolno, a czego nie, to również przesądza o naszym życiu po śmierci. W "Biblii" możemy wyodrębnić dwa ważne wątki, które dyktują prawa moralne i zasady postępowania - w "Starym Testamencie" jest to Dekalog, który określa prawo boskie, a w "Nowym Testamencie" jest to idea przebaczenia i miłości do człowieka, która przejawia się w życiu i nauce Jezusa Chrystusa.
W "Biblii" zapisanych jest mnóstwo ciekawych historii, które mają przesłanie uniwersalne, zawsze aktualne. Do takich właśnie należy historia Adama i Ewy, którzy poznali smak zakazanego owocu i zostali wypędzeni z Raju. Popełnili oni pierwszy w "Biblii" grzech, który odkrył dwoistą naturę człowieka - z jednej strony duchowość, ale z drugiej cielesność, która zawsze ulega pokusom, jest słaba. Historia grzechu pierworodnego przesycona jest symbolami, które cały czas nas inspirują, ponieważ odkrywają coraz to nowe interpretacje. Eden to miejsce, w którym człowiek może żyć szczęśliwie, korzystać z darów Boga. Zerwanie jabłka z drzewa wiadomości złego i dobrego, powoduje, że pojawia się prawo moralne, które osądza ten czyn jako zły. Nie wszystko wolno człowiekowi. Wielokrotnie w późniejszych dziełach filozoficznych i literackich pojawiała się idea raju utraconego, którego nie sposób odzyskać.
Interesująca jest również historia Kaina i Abla, synów pierwszych ludzi. Abel cieszył się miłością rodziców, a także łaską Boga. Pracował uczciwie, był skromny, brat jego Kain, natomiast był inny, tajemniczy, groźny. Owładnęła nim wielka namiętność ludzka, która zawsze towarzyszyła ludziom - zazdrość. To właśnie zawiść spowodowała, że Kain zabił Abla. Bóg ukarał go znamieniem, które charakteryzuje każdego mordercę, to skaza na czole. Potem w wielu utworach literackich i filmowych wykorzystano motyw Kainowego znamienia, które wyróżnia złoczyńców, odmieńców, wygnańców.
"Biblia" zawiera też historię Abrahama, który jest patriarchą. Bóg postanawia poddać go próbie - nakazuje złożyć mu w ofierze syna, Izaaka. Abraham, oddany Bogu jest gotowy na każde poświęcenie. Niemniej Bóg widząc jego wielkie oddanie, nie pozwala oczywiście zabić młodzieńca. Motyw ten często wykorzystywali potem malarze. Rozdarcie i wielka wiara w Boga stała się tematem dociekań filozoficznych. Abraham, choć cierpi na myśl o stracie syna, nie waha się tego zrobić w imię miłości do Boga. Filozofowie, zwłaszcza zaś Kierkegard, a potem egzystencjaliści, uważali ofiarę Abrahama za absurd naszego ziemskiego życia, które uzależnione jest od transcendentnej siły.
Bardzo znaną historią biblijną jest wyjście z Egiptu i podróż do Ziemi Obiecanej. Główną rolę odgrywa tutaj Mojżesz. Cała opowieść dotyczy ucieczki Izraelitów z niewoli egipskiej, gdzie doznali oni wielu krzywd. Panował tam wówczas faraon, którego pokonać pomógł im Bóg. To dzięki Niemu Mojżesz miał siłę, by podjąć wielki trud przewodnictwa. Bóg zesłał na Egipt plagi, które do dziś symbolizują wielki nieszczęście. To one spowodowały, że faraon zgodził się uwolnić Izraelitów. Naród izraelski wyruszył w podróż drogą nietypową, bo przez sam środek Morza Czerwonego. Woda rozstąpiła się, pozwalając przejść Mojżeszowi i Izraelitom, ale zatopiła pogoń egipską. Następnie przeszli pustynię, po drodze napotykając na bardzo wiele przeszkód - brak wody do picia, żywności. Wszystkie te problemy rozwiązywał Bóg przy pomocy Mojżesza - dawał słodką wodę, mannę z nieba. Najważniejszym wydarzeniem tej wędrówki, które miało daleko idące konsekwencje, było objawienie Mojżeszowi przez Boga Dziesięciu przykazań, które odtąd stanowią zasady etyczne i moralne naszej kultury. Zawiera je "Księga Przymierza". Izraelicie nie wierzyli do końca, że uda się Mojżeszowi zejść z Góry Synaj, dlatego modlili się do złotego bożka. Wiele razy buntowali się podczas czterdziestoletniej wędrówki. Do Ziemi Obiecanej, czyli Kanaanu, doprowadził Izraelitów następca Mojżesza, Jozue. Podróż ta musiała trwać tak długo, ponieważ do Ziemi Obiecanej weszli już tylko ludzie, urodzeni na wolności, nie pamiętali już niewoli egipskiej. To najsłynniejsza wędrówka w dziejach świata.
W "Biblii" jest także historia o wieży Babel. Jest ona wyjaśnieniem, dlaczego na świecie jest aż tyle różnych języków. Ludzie, byli bardzo odważni i przekonani o swojej wielkości, postanowili więc zbudować wieżę dzięki której będą mogli znajdować się na taj samej wysokości, co Bóg. On nie chciał do tego dopuścić, dlatego też, sprawił, że różni ludzie zaczęli mówić w różnych językach. To spowodowało, że nie mogli się ze sobą porozumieć, rozeszli się oni po świecie, a budowa wieży nie została oczywiście nigdy ukończona. Do dzisiejszych czasów wieża Babel jest metaforą wielkiego zamętu i bałaganu, który panuje wśród ludzi, którzy nie mogą się ze sobą porozumieć.
