W wyniku II wojny światowej zginęło 53 miliony ludzi, około 30 milionów zostało inwalidami. Doszło do zmiany granic państw, a także licznych migracji. Spadło znaczenie dotychczasowych potęg jak Anglii, Niemiec, Francji na rzecz USA i ZSRR.
Na mocy postanowień konferencji poczdamskiej obradującej od 17 lipca do 2 sierpnia 1945 roku postawiono, że w stosunku do Niemiec nastąpi zgodnie z zasadą 4xD:
- demilitaryzacja i całkowita likwidacja przemysłu zbrojeniowego,
- denazyfikacja oznaczająca likwidację wszelkich przejawów nazizmu łącznie z osądzeniem i ukaraniem zbrodniarzy hitlerowskich,
- demokratyzacja oznaczająca likwidację ustawodawstwa narodowosocjalistycznego,
- dekartelizacja czyli likwidacja wielkich przedsiębiorstw niemieckich wspierających władzę nazistowską.
Niemcy podzielono na cztery strefy okupacyjne, podporządkowane Wielkiej Brytanii, Francji, USA i ZSRR. W sprawach dotyczących całości Niemiec decyzje miały podejmować wspólnie siły okupacyjne poprzez Międzysojuszniczą Radę Kontroli.
ZSRR otrzymał kosztem Niemiec Królewiec i północną cześć Prus Wschodnich. Każde z państw okupacyjnych miało dochodzić swych roszczeń dotyczących odszkodowań na terenie własnej strefy, jedynie ZSRR miał otrzymać 15% potencjału przemysłowego z zachodnich stref w zamian za dostawy węgla, żywności i innych surowców.
W wyniku konferencji poczdamskiej w Europie powstały dwie strefy wpływów - amerykańska i radziecka. Podział ten został formalnie stwierdzony przez Winstona Churchill'a w przemówieniu, które wygłosił w Fulton w marcu 1946 roku. Stwierdził w nim, że Europa została podzielona na dwie części przez "żelazną kurtynę" ciągnącą się od Szczecina do Triestu. Przemówienie to jest uznawane za początek zimnej wojny.
26 czerwca 1945 roku USA, ZSRR, Wielka Brytania oraz Chiny podpisały Kartę Narodów Zjednoczonych, która została następnie ratyfikowana przez 52 państwa, w tym Polskę. W ten sposób doszło do powołania Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Naczelnym celem ONZ było utrzymanie światowego porządku i bezpieczeństwa. Spośród sześciu organów ONZ najważniejszą rolę pełniła Rada Bezpieczeństwa złożona z 15 członków, 10 niestałych i 5 stałych - USA, ZSRR, Wielka Brytania, Francja i USA. Każdy z członków stałych ma prawo veta. Zgromadzenie Ogólne to reprezentacja wszystkich członków, każdemu z nich przysługuje jeden głos. Poza tym organami OZN były: Rada Gospodarczo-Społeczna, Rada Powiernicza, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz Sekretariat. Siedzibą ONZ został Nowy Jork.
W wyniku II wojny światowej doszło do zasadniczych przemian na Dalekim Wschodzie. Japonia jako strona pokonana była okupowana przez USA, przeprowadzono tam demilitaryzację armii i floty, ukarano też zbrodniarzy wojennych przeprowadzając procesy przed Trybunałem Tokijskim. Co prawda utrzymano władzę cesarza Hirohito, ale była to już funkcja czysto prestiżowa. Wprowadzono konstytucję i "Kartę Praw", która zagwarantowała mieszkańcom swobody obywatelskie. Ostatecznie traktat pokojowy z Japonią podpisano w 1951 roku. Uznała w nim niepodległość Korei, zrzekła się tez na rzecz ZSRR Wysp Kurylskich i Sachalinu.
Korea została podzielona wzdłuż 38 równoleżnika, część północna miała pozostawać pod kontrolą ZSRR, część zachodnia pod nadzorem USA. Na skutek ataku w 1950 roku Korei Północnej na Południową doszło do wojny, w której komuniści otrzymali wsparcie ZSRR i Chin, a Koreańczycy z południa zostali wsparci przez USA i ONZ. W rezultacie w 1953 roku Korea została formalnie podzielona wzdłuż 38 równoleżnika na komunistyczną Koreę Północną i demokratyczną Koreę Południową.
W Chinach doszło do rywalizacji między Kuomintangiem Czang Kajszeka, wspieranym przez USA i Komunistyczną Partią Chin z Mao Tsetungiem wspieraną przez ZSRR. W wyniku przejęcia władzy przez komunistów i utworzenia Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 roku, Czang Kajszek ewakuował się na Tawan.
Indie będące kolonią brytyjską w 1947 roku otrzymały niepodległość. Wydzielono z nich Pakistan, z którym Indie rywalizowały ustawicznie o Kaszmir. W 1971 roku z Pakistanu Wschodniego utworzono Bangladesz.
W lipcu 1944 roku po ogłoszeniu manifestu w Polsce zainstalowano komunistyczny rząd - Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN) na czele z Edwardem Osóbką-Morawskim. Zapowiedziano walkę z okupantem hitlerowskim we współpracy z ZSRR, reformę rolną i nacjonalizację przemysłu. Najwyższą władzą miała być Krajowa Rada Narodowa z przewodniczącym Bolesławem Bierutem. Zgodnie z postanowieniami jałtańskimi w czerwcu 1945 roku powstał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej z udziałem przedstawicieli stronnictw demokratycznych. Premierem został Edward Osóbka-Morawski, wicepremierami Władysław Gomułka i Stanisław Mikołajczyk. Rząd ten zyskał uznanie międzynarodowe.
Dla odsunięcia w czasie wyborów w czerwcu 1946 roku komuniści zorganizowali referendum, w którym zadali trzy pytania:
- czy jesteś za zniesieniem Senatu,
- czy jesteś za kontynuacją reform społeczno-gospodarczych,
- czy chcesz utrwalenia granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej.
Komuniści propagowali hasło "3 x tak". Na skutek kampanii wyborczej pełnej terroru,
zastraszania i fałszerstw referendum zakończyło się po myśli komunistów.
W 1947 roku przeprowadzono wybory do sejmu. W wyniku "cudów nad urną", czyli fałszowania wyników zwyciężył blok partii komunistycznych zdobywając 80% głosów, PSL zaś według oficjalnych wyników-10%. Prezydentem został Bolesław Bierut, premierem Józef Cyrankiewicz. W tym samym roku ogłoszono też tzw. "małą konstytucję", która władzę ustawodawczą w państwie przekazywała jednoizbowemu sejmowi; wprowadzano urząd Rady Państwa, która mogła wydawać dekrety z mocą ustawy; utrzymano urząd prezydenta; zagwarantowano niezawisłość sadów; natomiast nie zapewniono praw i wolności obywatelskich. Porządku i spokoju w państwie pilnowała Milicja Obywatelska oraz Urząd Bezpieczeństwa.
Rozpoczęła się budowa państwa totalitarnego ściśle podporządkowanego i uzależnionego od ZSRR. Likwidowano opozycję, stosowano terror, aresztowania i procesy polityczne. Gomułka został oskarżony o "odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne", ponieważ chciał uwzględnić w budowie komunizmu polskie uwarunkowania i był przeciwny kolektywizacji. Został usunięty z PZPR, a władzę przejął Bierut.
Po śmierci Stalina w 1953 roku w KPZR doszło do walki o władzę. Nastąpił początek odwilży, nawiązano stosunki z Jugosławią. Na XX zjeździe KPZR w 1956 roku doszło do krytyki kultu jednostki i stalinizmu w tajnym referacie przedstawionym przez Nikitę Chruszczowa. Pozwoliło to na dalsze postępy odwilży, ogłoszono amnestię i zaprzestano kolektywizacji. Doprowadziło to do wydarzeń październikowych w Polsce. W czerwcu 1956 roku robotnicy w Poznaniu żądali podwyżek płac, obniżenia norm. Doszło do zamieszek na ulicach, w wyniku których zginęło 75 osób, a 800 zostało rannych. Wydarzenia poznańskie doprowadziły do aktywizacji robotników w całej Polsce. Zaniepokojone sytuacją w Polsce kierownictwo KPZR przybyło na VIII Plenum KC PZPR. Dzięki stanowczości władz polskich nie doszło do interwencji radzieckiej, przywrócono członkostwo a następnie kierownictwo w Partii Gomułce. Usunięto z PZPR skompromitowanych działaczy, odwołano Rokossowskiego i innych oficerów radzieckich z Polski. Przywrócono stare nazwy miast i ulic, zwolniono więźniów politycznych, przywrócono na uczelnie zwolnionych profesorów. Szybko, bo już w 1957 roku zakończono proces liberalizacji życia w Polsce.
W 1956 roku doszło do wybuchu powstania na Węgrzech. Żądano wolnych wyborów, pluralizmu politycznego, opuszczenia Węgier przez oddziały radzieckie. Interwencja wojsk Układu Warszawskiego szybko stłumiła rewoltę węgierską, a będący jej rzecznikiem Imre Nagy skazany został na śmierć.
W 1968 roku wybuchła tzw. "praska wiosna". Grupa reformatorów z Aleksandrem Dubčekiem chciała zbudować "socjalizm z ludzką twarzą". Plany te udaremniła interwencja wojsk Układu Warszawskiego, która uwidoczniła istnienie doktryny Breżniewa o "ograniczonej suwerenności" państw Układu Warszawskiego.
W 1962 roku doszło do tzw. kryzysu kubańskiego, będącego pierwszą konfrontacją miedzy ZSRR i USA w czasie zimnej wojny. Po przejęciu władzy na Kubie przez Fidela Castro w 1959 roku zaczął on zaprowadzać na wyspie porządki komunistyczne. Rezultatem była bliska współpraca z ZSRR, która zaowocowała rozmieszczeniem na Kubie radzieckiej broni ofensywnej. Postawiło to w bezpośrednim zagrożeniu USA, które zareagowały ostro stawiając ZSRR ultimatum. Chruszczow ugiął się pod presją Kennedy'ego i ZSRR wycofało rakiety z wyspy. W ten sposób uniknięto otwartej konfrontacji między Wschodem a Zachodem z użyciem broni atomowej.
W 1945 roku Japończycy ogłosili niepodległość Wietnamu będącego do tego czasu kolonią francuską. Po klęsce Japonii w II wojnie światowej Wietnam zajęły komunistyczne wojska Wietminhu, a interwencję rozpoczęła Francja. Ostatecznie układ z Francją sankcjonował niepodległość Wietnamu w ramach Federacji Indochińskiej, ogłoszono też niepodległość Laosu i Kambodży. Do ponownej wojny z Francją doszło w 1946 roku, poniosła ona klęskę pod Dien Bien Phu, a na mocy układu w Genewie Wietnam podzielono wzdłuż 17 równoleżnika na komunistyczny Wietnam Północny i demokratyczny Wietnam Południowy. W wyniku wojny w latach 1957-1975 Wietnam Południowy dostał się pod wpływ komunistów, mimo pomocy i interwencji USA.
Nastąpila dekolonizacja Azji. Ze swych kolonii zrezygnowali Francuzi - Wietnam, Laos, Kambodża, Anglicy ogłosili niepodległość Indii, Holendrzy- Indonezji, Amerykanie wycofali się z Filipin.
W roku 1960 ogłoszonym rokiem Afryki doszło do ogłoszenia niepodległości większości państw afrykańskich. Najpóźniej, bo w latach 70 doszło do dekolonizacji afrykańskich kolonii należących do Portugalii- Angoli, Gwinei-Bissau i Mozambiku.
Najbardziej aktualnymi konfliktami są:
- Irak, najpierw w latach1980-1988 Irak prowadził wojnę z Iranem, po zajęciu zamożnego ale maleńkiego Kuwejtu doszło do międzynarodowej interwencji w Iraku w 1991 roku w ramach operacji "Pustynna Burza", doprowadziła ona do wycofania się Iraku z Kuwejtu. Kolejna interwencja zrealizowana przez USA doprowadziła do obalenia reżimu dyktatora Saddama Hussaina, ale nie ustabilizowała sytuacji w kraju, w którym spokój jest utrzymywano wyłącznie dzięki wysiłkowi sił międzynarodowych.
- Kurdowie, ten 16-milionowy naród wyznający islam sunnicki zamieszkuje trzy państwa - Irak, Iran i Turcję. Kurdowie wielokrotnie próbowali stworzyć własne państwo, jednak nie pozwalają na to zarówno podziały pośród samych Kurdów jak i brak poparcia dla tego celu przez społeczność międzynarodową.
- Bliski Wschód, do ciągłych napięć dochodzi między Palestyńczykami dążącymi do budowy własnego państwa a Izraelem. Palestyńczycy sięgają do metod terrorystycznych i zamachów bombowych, by wywrzeć presję i uzyskać zgodę na utworzenie własnego państwa. Symbolem walki o niepodległą Palestynę był Jaser Arafat. Szansa na porozumienie pojawiła się wraz ze zmianą stanowiska premiera Izraela Ariela Szarona, który przeszedł na pozycje zdecydowanie ugodowe i zarządził nawet usunięcie osadnictwa izraelskiego z Zachodniego Brzegu Jordanu.
XX wiek to bardzo szybki postęp w dziedzinie przekazywania informacji. Na początku dominowała w tej dziedzinie prasa, wraz z pojawieniem się radia i telewizji to te środki masowego przekazu zyskały ogromną popularność. Koniec wieku XX i początek XXI to okres niezwykle szybkiego rozwoju techniki informatycznej i Internetu.
