Geneza rewolucji:
- konflikt między parlamentem i monarchią; krytyka absolutnej władzy królewskiej
- powstanie nowej burżuazji i szlachty (gentry), która dążyła do zniesienia pozostałości feudalnych
- konflikt między purytanizmem (radykalna odmiana kalwinizmu) a anglikanizmem
- działalność "krótkiego" parlamentu
- wprowadzenie systemu rządów absolutnych przez Karola I
Anglia w latach 1640-1701:
- w latach 1640-1649 toczy się w Anglii wojna domowa
- po stronie monarchy walczą tzw. "kawalerowie"; monarchę popiera też Kościół anglikański
- po stronie parlamentu walczy Armia Nowego Wzoru sformowana przez Olivera Cromwella
- w 1649 r. król zostaje wzięty do niewoli i wydany parlamentowi kadłubowemu; parlament wydaje na niego wyrok śmierci
- w 1649 r. Anglia zostaje ogłoszona republiką
- w 1653 r. O. Cromwell obejmuje dyktatorskie rządy w Anglii jako Lord Protektor; jego rządy trwają do 1658 r.
- po śmierci Cromwella tron królewski obejmuje Karol II Stuart
- jego następca Jakub II Stuart próbuje przywrócić autorytet władzy królewskiej
- w wyniku bezkrwawego przewrotu Jakub II zostaje usunięty i abdykuje, a tron angielski obejmuje Wilhelm Orański
- w 1689 r. wydana zostaje Deklaracja Praw (Bill of Rights), która wprowadza w Anglii ustrój monarchii parlamentarnej; podpisali ją Wilhelm i Maria; potwierdziła ona znaczenie parlamentu, który miał mieć decydujący wpływ na rządy w kraju (uchwalanie podatków, określanie wysokości uposażenia monarchy i rodziny królewskiej); monarchowie nie mają prawa weta wobec ustaw przyjętych przez parlament, przysługuje im natomiast prawo łaski; poza tym król mianuje ministrów; pochodzili oni z tego ugrupowania, które wygrało wybory i miało większość w parlamencie; ustanowiono nadrzędność parlamentu nad władzą monarszą, wprowadzono zasadę konstytucyjnej odpowiedzialności królewskich ministrów przed parlamentem, potwierdzono niezawisłość sądów
- w 1701 r. przyjęto ustawę sukcesyjną regulującą następstwo tronu
- powstają dwie główne partie polityczne - wigowie i torysi
- ster rządów przejmują nowe grupy społeczne - gentry i burżuazja, rozwija się kapitalizm
