Rycerstwo zachodnioeuropejskie wytworzyło swoją specyficzną kulturę, której rozkwit przypada na XI -XIII wiek. W ciągu tego czasu wytworzyły się obyczaje i zasady tworzące prawdziwy etos rycerza. Młody człowiek najczęściej pochodzenia szlacheckiego, rozpoczynał służbę jako paź, potem awansował na giermka i razem z rycerzem uczestniczył w turniejach i bitwach, by około 20 roku życia zostać pasowanym na rycerza otrzymać rycerskie atrybuty: miecz, tarcze i ostrogi. Pod wpływem kościoła powstał ideał rycerza chrześcijańskiego, który uosabiały takie postacie jak Roland (zginął broniąc swojego Seniora Karola Wielkiego przed najazdem muzułmanów), El Cid (legendarny rycerz walczący z niewiernymi w Hiszpanii), czy choćby polski Zawisza Czarny. Na ideał rycerza składały się cechy: walka w obronie wiary i sprawiedliwości, opieka nad słabymi i chorymi, dbanie o kobiety i dzieci. Do cnót rycerskich zaliczano także: wierność seniorowi, dzielność, szczerość, wspaniałomyślność, dotrzymywanie słowa, gotowość do bezwarunkowego poświęcenia. Jedną z zalet propagowania tych zasad było złagodzenie obyczajów rycerskich, bowiem obraz rycerza z wczesnego średniowiecza biegunowo odbiega od tego z XIII w. Rycerze z IX - XI wieku są bardziej dzicy, nieokrzesani i okrutni. W czasie pokoju główną rozrywką rycerstwa były polowania i turnieje. Warto jeszcze wspomnieć o tych "rycerskich zawodach sportowych". Turnieje odbywały się w Europie zachodniej aż do XVI w., odbywały się wedle ściśle ustalonego regulaminu, były sposobnością do zdobycia sławy, pokazania swoich umiejętności oraz przede wszystkim trenowania w czasie pokoju. Broń jakiej używali była najczęściej tępa lub drewniana choć i tak zdarzały się wypadki, jak choćby śmierć Henryka króla Francji.
Przykładem organizacji rycerskich były zakony rycerskie, które powstały jako pierwsze w Ziemi Świętej w celu ochrony pielgrzymujących do Świętych miejsc ludzi oraz dla ochrony samych miejsc świętych. W czasach krucjat zakony uczestniczyły także w bitwach stając się bardzo wygodnym choć drogim sposobem obrony ziem zajętych przez Łacinników. Bitwy łupy stanowiły sposób zarobkowania rycerzy w habitach, ale z chwilą, gdy ustały krucjaty do Ziemi Świętej skończyły się też i bogactwa. Część zakonów jak templariusze rozpoczęła tworzenie banków i zajęła się pożyczaniem pieniędzy. Stali się do tego stopnia wpływowi, że złoto na swoje wojny pożyczali od nich królowie. Jednak źródło ich dochodu zmieniło się w źródło ich klęski. Zadłużony król Francji, chcąc uniknąć płacenia wraz z papieżem ogłosił templariuszy heretykami i dokonał kasaty zakonu i przejęcia ich dóbr.
Zakonem, który najbardziej znacząco wpisał się w historię Polski byli Krzyżacy, czyli Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Zatem ich działalność na początku była związana z krucjatami (Zakon powstał w 1190 r.). po zakończeniu krucjat, Krzyżacy usiłowali zdobyć ziemie na Węgrzech, ale gdy tylko król Węgier Bela IV zrozumiał czym mu to grozi, wygnał Krzyżaków. Około 1226 r Krzyżacy przybyli do ziemi chełmińskiej nadanej im jako lenno przez księcia Konrada Mazowieckiego. Celem ich pobytu miało być powstrzymanie najazdów plemion ruskich. Do roku 1283 Krzyżacy podbili całe ziemie Prusów, a od 1237 byli połączeni z Zakonem Kawalerów Mieczowych w Inflantach (dzisiejsza Łotwa i Estonia). Po pewnym czasie Krzyżacy zaczęli zagrażać Polsce w 1308 roku zajęli Pomorze Gdańskie. Przełomowym momentem w historii Zakonu jest wojna z Polską i Litwa w 1409- 1411, w której pod Grunwaldem 15 VII 1410 roku rozbite zostały siły krzyżackie. Jednak upadek Zakonu został przypieczętowany dopiero przez Kazimierza Jagiellończyka, który po wojnie trzynastoletniej (1454-66) zdołał pokonać Krzyżaków i odebrać im Pomorze i biskupstwo Warmińskie. Zakon upadł w 1525 roku, gdy odmówił składania hołdu królowi polskiemu Zygmuntowi Staremu. W wyniku pokoju krakowskiego wielki mistrz zmienił religię na luteranizm i zakon uległ sekularyzacji (zeświecczeniu). Druga gałąź Państwa Krzyżaków - część inflancka upadła w 1561 roku, gdy w wyniku traktatu wileńskiego podporządkowała się Polsce. Zakon Krzyżacki działa do dziś, ale jest tylko charytatywną organizacja duchowieństwa bez żadnej roli politycznej.
