Państwo Franków rządzone przez dynastię Merowingów uległo znacznemu wzmocnieniu za rządów księcia Chlodwiga. Jego śmierć w 511 roku przyniosła kryzys państwa Franków i jego podział pomiędzy członków dynastii Merowingów. Rządzący państwem Merowingowie byli władcami słabymi, a władzę w poszczególnych ziemiach przejmowali urzędnicy - majordomowie, których pozycja i znaczenie ustawicznie rosły. W 687 roku majordom Pepin z Heristalu zjednoczył północno-wschodnie dzielnice kraju i przejął władzę w państwie Franków. Władzę po Pepinie przejął jego syn Karol Młot, który jednak sam nie objął tronu a osadził na nim w 721 roku będącego marionetką w jego rękach członka dynastii Merowingów. Gdy na Akwitanię pozostającą poza zwierzchnictwem Karola Młota spadł najazd Arabów na jej prośbę Karol Młot udzielił jej pomocy i w 732 roku pod Poitiers pokonano wojska arabskie. Następcą Karola Młota został Pepin Krótki, który chcąc formalnie objąć tron w państwie zwrócił się w tej kwestii do papieża. Ze względu na zagrożenie ze strony Longobardów i konieczność znalezienia sojusznika papież zaaprobował Pepina jako króla państwa Franków. W 751 roku możni nastąpiło obalenie Merowingów i koronacja Pepina pochodzącego z dynastii karolińskiej. Już w 753 roku papież Stefan II prosił Pepina o pomoc w walce z Longobardami. W wyniku wyprawy podjętej przez Pepina w 754 roku usunął on Longobardów z terenu Włoch i przekazał wyzwolone terytoria papieżowi inicjując w ten sposób powstanie Państwa Kościelnego. Pepinowi udało się też wyprzeć z Galii Arabów. Pepin podzielił państwo między swych synów, jednak śmierć jednego z nich uchroniła kraj przed podziałem i rozdrobnieniem. Zanim jeszcze władzę w całym państwie Franków objął syn Pepina - Karol, sytuację chciała wykorzystać Akwitania podnosząc bunt oraz ponownie Longobardowie. Karol szybko poradził sobie z buntem Akwitanii a w 773 roku przerywając walki z Sasami na północnym Wschodzie udał się do Włoch. Szybko rozbił Longobardów a od broniącego się w Pawii króla longobardzkiego Dezyderiusza przyjął kapitulację, po czym pozbawił go tytułu królewskiego i przyjął go sam. Papieżowi potwierdził nadanie ojca i utworzenie Państwa Kościelnego, obiecał też poszerzenie jego granic. Po załatwieniu spraw w Italii Karol zdecydował się na prowadzenie systematycznego podboju Sasów, którą to akcję rozpoczął w 779 roku. Przymusowa chrystianizacja Sasów prowadziła do ich buntów i powstań. Ostateczny podbój tych terenów zakończył się dopiero w 804 roku.
Zwycięskie wojny, podboje i sukcesy, które stały się udziałem Karola doprowadziły do ogromnego poszerzenia granic państwa i do wzrostu jego autorytetu i popularności. Karol sam zaczął zamyślać o tytule cesarskim, gdy papież Leon III przy okazji obchodów Świąt Bożego Narodzenia w 800 roku dokonał jego koronacji poprzez nałożenie mu na głowę diademu cesarskiego. Karol nie był zbytnio zadowolony z akcji papieża, ponieważ symbolizowała ona wyższość władzy papieskiej nad władzą świecką Karola a ponadto nie była zupełnie uzgodniona z Bizancjum, co spowodowało krytykę Konstantynopola i uznanie Karola jako cesarza dopiero w 812 roku.
Ogromne państwo Karola nie było tworem jednolitym, stąd zachodziła obawa o jego przetrwanie jako całości. Kres państwu Karola Wielkiego dał traktat w Verdun z 843 roku dzielący je na trzy części pomiędzy synów Ludwika. Dało to jednocześnie początek istnieniu organizmów politycznych, które w przyszłości miały przekształcić się w Francję i Niemcy.
