Nagroda Nobla
Corocznie, 10 grudnia odbywają się w Sztokholmie i w Oslo ceremonie wręczenia najbardziej znanej i najbardziej prestiżowej spośród wszystkich istniejących na świecie nagród - Nagrody Nobla. Nazwa nagrody pochodzi od nazwiska człowieka, który ją ufundował - Szweda Alfreda Nobla, wynalazcy dynamitu i magnata przemysłowego, który swoją ostatnią wolą podyktował, by jego majątek został spieniężony i ulokowany w bezpiecznych papiery wartościowe, które miały stanowić fundusz, od którego odsetki byłyby rokrocznie rozdzielane w postaci nagród dla tych osób, które w poprzednim roku "wyświadczyli ludzkości największe dobrodziejstwa". Owe odsetki miały, zgodnie z testamentem Alfreda Nobla zostać podzielone na pięć równych części i przyznawane następująco: "pierwsza część - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia lub wynalazku w fizyce; druga - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia lub ulepszenia w chemii; trzecia - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia w dziedzinie fizjologii lub medycyny; czwarta - osobie, która w dziedzinie literatury napisze najwybitniejsze dzieło o tendencjach idealistycznych i piąta część osobie, która będzie działała najlepiej na rzecz braterstwa narodów, likwidacji lub ograniczenia stałych armii i zwoływania oraz popierania kongresów pokojowych". Pierwszy raz Nagrody przyznano w 1901 r., a ich uroczyste wręczenie odbywa się zawsze w rocznicę śmierci Alfreda Nobla czyli 10 grudnia każdego roku.
Zgodnie z ostatnią wolą Alfreda Nobla , Nagrody Nobla przyznawane są przez cztery różne instytucje - nagrody w dziedzinie fizyki i chemii przez Szwedzką Akademię Nauk, nagroda w dziedzinie medycyny i fizjologii przez Instytut Karolinska w Sztokholmie, w dziedzinie literatury przez Szwedzką Akademię Literatury, zaś nagroda dla działaczy na rzecz pokoju przyznawana jest przez pięcioosobowy niezależny komitet ,wybierany przez zgromadzenie narodowe Norwegii (Sorting) spośród zasiadających w nim posłów lub osób cieszących się powszechnym szacunkiem społecznym. Wstępna lista kandydatów do nagród liczy setki nazwisk (w dziedzinie fizyki często blisko 300, w dziedzinie chemii niemal 400, w dziedzinie medycyny 250). Wielu kandydatów znajduje się na liście każdego roku. Każda kandydatura jest poddawana debacie na zebraniach każdego z pięciu specjalnych komitetów noblowskich, złożonych z pięciu (w przypadku komitetów odpowiedzialnych za nagrody w dziedzinie fizyki i chemii - z 10) osób. Szczegółowy statut tych komitetów - a także przepisy mówiące o zasadach przyznawania Nagród Nobla wręczanych w Sztokholmie zostały zaaprobowane w 1900 r. przez króla Szwecji Oskara II.
Uroczystość wręczenia Nagród Nobla odbywa się zarówno w Szwecji i Norwegii i jest ceremonią najwyższego stopnia o charakterze państwowym. Honorowe dyplomy i medale wręczane są laureatom przez samego króla Szwecji. Później w wielkiej Sali Błękitnej sztokholmskiego ratusza (gdzie wręczane są nagrody) urządzane jest wielkie przyjęcie. Do tradycji należy, że pierwszy toast jest wznoszony przez burmistrza miasta Sztokholm na cześć króla, a drugi na cześć fundatora nagrody. Zwykle w uroczystości wręczania nagród bierze udział około dwóch tysięcy osób, natomiast na przyjęciu jest ich około 1500. Rzeczą ciekawą jest fakt, że na ceremonii jest około 250 szwedzkich studentów, którzy są wybierani do udziału w tej uroczystości za pomocą losowania.
Tak samo uroczyście przebiega ceremonia wręczania Pokojowej Nagrody Nobla. Ma ona miejsce dokładnie o godzinie 13, 10 grudnia w ratuszu stolicy Norwegii - Oslo. Wtedy to król Norwegii w obecności członków rządu, parlamentu oraz najważniejszych przedstawicieli życia publicznego czy kulturalnego wręcza laureatowi medal, dyplom oraz nagrodę pieniężną. Po ceremonii wręczenia, wieczorem, ma miejsce przyjęcie na cześć laureata nagrody, a następnego dnia laureat wygłasza wykład na uniwersytecie, którego słuchaczami są zarówno studenci jak i osobistości życia publicznego.
Polacy, którzy otrzymali Nagrodę Nobla
Jak dotąd, Nagrodę Nobla otrzymało sześciu Polaków. Pierwszą polską noblistką była Maria Skłodowska - Curie, która była beneficjentką nagrody dwa razy: po raz pierwszy w 1903 roku (razem z mężem Piotrem Curie i Henrykiem Becqurelem) za badania nad promieniotwórczością i w 1911 roku za badania właściwości fizycznych i chemicznych radu i polonu oraz badania naukowe dotyczące wyodrębniania, oczyszczania i pomiaru aktywności pierwiastków radioaktywnych.
Kolejnymi polskimi noblistami byli:
W dziedzinie literatury:
- Henryk Sienkiewicz - Nagroda Literacka - przede wszystkim za "Quo vadis?" - w 1905 r.
- Władysław Stanisław Reymont - Nagroda Literacka za powieść "Chłopi" w 1924 r.
- Czesław Miłosz - Nagroda Literacka za poezję w 1980 r.
- Lech Wałęsa - Pokojowa Nagroda Nobla w 1983 r.
- Wisława Szymborska - Nagroda Literacka za twórczość poetycką w 1996 r.
Wysokość nagrody
Wartość Nagród Nobla wciąż zmienia się w zależności od dochodów, jakie są uzyskiwane przez Fundację Nobla w danym roku. W roku 1901 wynosiła ona 150 000 ówczesnych koron szwedzkich - co było równowartością ok. 40 000 ówczesnych dolarów USA, w kolejnych latach spadała z powodu inflacji pieniądza, natomiast od lat 50-tych zaczęła ponownie wzrastać i w latach 90-tych przekroczyła sumę 1 miliona dolarów USA.
Nagrody Nobla otrzymało już 763 laureatów
Do tej pory Nagrodę Nobla otrzymało już 763 laureatów, z czego 730 nagrodzonych to mężczyźni, a tylko 33 to kobiety. Nagrody zostały przyznane 746 osobom i 17 organizacjom. Część laureatów była beneficjentami nagrody niejednokrotnie. Rekordzistą jest organizacja Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, która 3 razy została uhonorowana Nagrodą Nobla, kolejno w 1917, 1944 i 1963 roku. Dwa razy nagrody te przyznano czterem osobom. Jedynym naukowcem, który dwukrotnie został uhonorowany samodzielnie Nagrodą Nobla, był Linus Pauling, który otrzymał nagrodę w dziedzinie chemii w 1954 roku i Pokojową Nagrodę Nobla w 1962 roku. Reszta dwukrotnych laureatów dzieliła nagrody z innymi badaczami. Do ich grona należą: Maria Skłodowska-Curie (nagroda z dziedziny fizyki w 1903 r. - wraz z Antoine Henri Becquerelem i Piotrem Curie oraz samodzielnie - z dziedziny chemii w 1911 r.), Amerykanin John Bardeen (nagroda z dziedziny fizyki w 1956 r. i 1972 r), Brytyjczyk Frederick Sanger (nagroda z dziedziny chemii, 1958 r. i 1980 r.).
Najmłodszym laureatem nagrody był 25-letni Brytyjczyk William Lawrence Bragg, który otrzymał nagrodę z dziedziny fizyki w 1915 roku wespół ze swym ojcem Williamem Henrym. Najstarszym zaś noblistą był 88-letni Amerykanin Raymond Davis, któremu przyznano nagrodę z dziedziny fizyki w 2002 roku. Nagrody Nobla przyznawano niekiedy małżeństwom, jak to było w przypadku Marii i Piotra Curie, czy ich córki Ireny Joliot-Curie i jej męża Frederica Joliot (otrzymali wspólną nagrodę z chemii w 1935 roku). Innymi małżeństwami, którym przyznano Nagrodę Nobla były: Gerty i Carl Cori w dziedzinie medycyny w 1947 roku oraz Alva Myrdal (Pokojowa Nagroda Nobla w 1982 roku) i Gunnar Myrdal (nagroda z dziedziny ekonomii w 1974 roku).
Jedynymi braćmi-noblistami są do dnia dzisiejszego Jan i Nikolaas Tinbergen. Jan otrzymał nagrodę z dziedziny ekonomii, natomiast Nikolas z dziedziny medycyny.
Dwóch laureatów Nagrody Nobla odmówiło jej przyjęcia. Francuz Jean Paul-Sartre, któremu przyznano Literacką Nagrodę Nobla w 1964 roku, stwierdził, że nie chce wszelkich oficjalnych wyróżnień, natomiast pochodzący z Wietnamu Luc Duc Tho, któremu przyznano Pokojową Nagrodę Nobla w 1973 roku, tłumaczył, że powodem nie przyjęcia przez niego nagrody był trwający konflikt wietnamski.
Zdarzało się, że władze nie dawały pozwolenia na odbiór Nagrody Nobla. Tak było w przypadku 4 laureatów. Należeli do nich Richard Kuhn (nagroda w dziedzinie chemii w 1938 roku), Adolf Butenandt (nagroda w dziedzinie chemii w 1939 roku), Gerhard Domagk (nagroda w dziedzinie medycyny w 1939 roku) oraz Borys Pasternak (nagroda literacka w 1958 roku). Pierwsi trzej nie mogli odebrać nagród, ponieważ dostali zakaz odbioru od Adolfa Hitlera. Co prawda każdy z tych niemieckich uczonych otrzymał w czasie późniejszym dyplom i medal, ale nie było to już wsparte nagrodą finansową. Natomiast Borys Pasternak musiał zrzec się Nagrody Nobla, gdyż został do tego przymuszony przez władze Związku Radzieckiego.
Pokojowa Nagroda Nobla
Alfred Nobel (1833-1896) był szwedzkim magnatem przemysłowym, wynalazcą dynamitu i fundatorem Pokojowej Nagrody Nobla. Gdy umierał był jednym z najzamożniejszych ludzi świata, a w jego posiadaniu było prawie sto fabryk. Nobel, będąc człowiekiem bezdzietnym i samotnym, spisał testament, który nakazywał sprzedaż jego majątku i ulokowanie funduszy ze sprzedaży w funduszu powierniczym. Każdego roku dochody z fundacji miały być podzielone między "tych, którzy w minionym roku działali na rzecz najwyższego dobra ludzkości". Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, fizyki, chemii i medycyny miały być przyznawane przez szwedzkie instytucje, natomiast Pokojową NagrodęNobla miał przyznawać komitet wybrany przez Storting - czyli norweskie zgromadzenie narodowe.
Nobel wybrał Storting do przyznawania Pokojowej Nagrody Nobla ze względu na istniejącą w jego czasach unię między Szwecją i Norwegię oraz ze względu na fakt, że Storting swoją politykę popierał nowoczesne idee pokojowe, do których należały koncepcje rozbrojenia i arbitralnego rozsądzania konfliktów pomiędzy państwami. Storting przyjął warunki zawarte w testamencie Alfreda Nobla i szybko zajął się realizacją jego ostatniej woli. Pierwsza nominacja pięciu niezależnych członków Norweskiego Komitetu Nobla miała miejsce w 1897 roku, a w cztery lata później wybrano pierwszych laureatów Pokojowej Nagrody Nobla, którymi zostali Szwajcar Henri Dunant - założyciel organizacji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża oraz działający na rzecz pokoju Frencuz Frédéric Passy.
Pokojowa Nagroda Nobla jest szczególnym wyróżnieniem. Prócz tego, że jest nagrodą za działania na rzecz pokoju na świecie, ma jeszcze swój dodatkowy wymiar polityczny. Jest bowiem sygnałem poparcia dla ludzi walczących z reżimem, nietolerancją na świecie i konfliktami zbrojnymi. Takie sygnały były dawane, kiedy nagrody dostali Nelson Mandella czy Lech Wałęsa. Pierwszy z nich walczył z polityką apartheidu w RPA, drugi z systemem komunistycznym w Polsce. Nagrody Nobla dla Peresa i Arafata za doprowadzenie do pokoju na Bliskim Wschodzie czy dla Hume'a i Trimble'a za umowy pokojowe w Irlandii Północnej miały też swój polityczny wymiar. W 2001 roku nagrodą został wyróżniony ONZ i jej sekretarz generalny Kofi Annan, co było zrozumiane jako wyraz krytyki wobec polityki USA, prowadzącej "wojnę z terrorem". Także przyznanie Pokojowej Nagrody Nobla w 2002 roku miało swoją wymowę. Laureatem został były prezydent USA - Jimmi Carter, który będąc prezydentem w latach 1977-1981 wypowiadał się o łamaniu praw człowieka w krajach bloku komunistycznego. Jego zasługi to m.in.: doprowadzenie do zawarcia pokoju między Izraelem a Egiptem w 1978 roku, bojkot igrzysk olimpijskich w Moskwie w 1980 roku po agresji ZSRR na Afganistan. Będąc na emeryturze zajmował się mediacją w krajach ogarniętych różnymi konfliktami. Jego mediacje czasem kończyły się niestety fiaskiem, jak miało to miejsce na Kubie czy w Korei, czasem jego wizytę wykorzystywano do celów politycznych co zrobili Serbowie oblegający Sarajewo. Zawsze jednak był człowiekiem, który prezentował dobrą wolę niesienia pomocy w słusznej sprawie pokoju.
Pokojowa Nagroda Nobla jest wyjątkową nagrodą i najbardziej prestiżową nie tylko wśród Nagród Nobla, lecz także innych nagród przyznawanych na świecie za działania związane z zapobieganiem konfliktom i utrzymaniem pokoju. Nadzwyczajna pozycja Pokojowej Nagrody Nobla wynika z kilku przyczyn. Nie tylko przynosi ona beneficjentowi dużą korzyść pieniężną, lecz co ważniejsze przynosi wielkiego splendoru. Jako nagroda wchodząca w skład Nagród Nobla cieszy się międzynarodowym uznaniem. Decyzje Norweskiego Komitetu Nobla są odbiciem liberalnych wartości Zachodu, a tylko kilka z tych decyzji odbiło się w sposób negatywny na wizerunku tej Nagrody. Co więcej Komitet zajmuje elastyczne stanowisko wobec idei pokojowych, interpretując ostatnią wolę fundatora nagrody w dość szerokiej perspektywie. W ostatnich latach Komitet coraz bardziej zapewniał, że Pokojowa Nagroda Nobla ma charakter ogólnoświatowy i starał się, żeby każda strona jakiegokolwiek konfliktu podjęła wysiłek na rzecz ustanowienia pokoju
Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla:
2005
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej
i kierujący nią Mohamed El Baradei (Egipt)
2004
Wangari Maathai, kenijska działaczka ekologiczna
2003
Shirin Ebadi (Iran), działała na rzecz demokracji i poszanowania praw człowieka
2002
Jimmi Carter - były prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej
2001
ONZi sekretarz generalny ONZ Kofi Annan (Ghana)
2000
Kim Dae Jung (Korea Południowa) działał na rzecz demokracji i praw człowieka, a szczególnie pokoju i pojednania z Koreą Północną
1999
Lekarze Bez Granic, Bruksela
1998
John Hume - (Wielka Brytania) i David Trimble (Wielka Brytania) za ich próby znalezienia pokojowego rozwiązania sporu w Irlandii Północnej
1997
International Campaign to Ban Landmines(ICBL) i Jody Williams (USA) za starania na rzecz zakazu stosowania i eliminacji min przeciwpiechotnych
1996
Carlos Felipe Ximenes Belo (Timor Wschodni) i Jose Ramos-Horta (Timor Wschodni) za starania na rzecz bezstronnego i pokojowego rozwiązania konfliktu w Timorze Wschodnim
1995
Joseph Rotblat (Wielka Brytania) i Pugwash Conferences on Science and World Affairs, za próby mające na celu ograniczenie zbrojeń jądrowych
1994
Jaser Arafat (Palestyna), Shimon Peres (Izrael) i Yitzhak Rabin (Izrael)
1993
Nelson Mandela (Republika Południowej Afryki) i Frederik Willem De Klerk (Republika Południowej Afryki)
1992
Rigoberta Menchu Tum (Gwatemala), za działalność na rzecz praw człowieka, zwłaszcza wśród ludności tubylczej
1991
Aung San Suu Kyi (Birma) - lider opozycji i aktywistka praw człowieka
1990
Michaił Gorbaczow (ZSRR) za starania mające zakończyć "Zimną Wojnę"
1989
Tenzin Gyatso - XIV Dalajlama (Tybet)
1988
Siły Pokojowe ONZ, Nowy Jork
1987
Oscar Arias Sanchez (Kostaryka) za inicjację negocjacji pokojowych w Ameryce Środkowej
1986
Elie Wiesel (USA)
1985
International Physicians for the Prevention of Nuclear War, Boston
1984
Biskup Desmond Mpilo Tutu (Republika Południowej Afryki) za działania mające na celu usunięcie apartheidu
1983
Lech Wałęsa (Polska) - lider "Solidarności" i orędownik praw człowieka
1982
Alva Myrdal (Szwecja) i Alfonso García (Meksyk) - delegaci do Rozbrojeniowego Zgromadzenia Ogólnego ONZ
1981
Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR), ONZ
1980
Adolfo Perez Esquivel (Argentyna), za starania na rzecz praw człowieka
1979
Matka Teresa (Indie)
1978
Mohamed Anwar Al-Sadat (Egipt) i Menachem Begin (Izrael) za pokój między Egiptem a Izraelem
1977
Amnesty International, Londyn
1976
Betty Williams i Mairead Corrigan - twórczynie Northern Ireland Peace Movement
1975
Andriej Sacharow (ZSRR) za działania na rzecz praw człowieka
1974
Séan Mac Bride (Irlandia) - przewodniczący International Peace Bureau i Komisji ds. NamibiiONZ
Eisaku Sato (Japonia), premier
1973
Henry A. Kissinger (USA) i LeDuc Tho (Wietnam, nie przyjął nagrody) za pokój z Wietnamem
1972
nie przyznano nagrody
1971
Willy Brandt (RFN), za Ostpolitik (politykę wschodnią Niemieckiej Republiki Federalnej), zmieniającą postawę RFN wobec krajów Europy Wschodniej i ZSRR
1970
Norman Borlaug (USA), za badania w International Maize i Wheat Improvement Center
1969
Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP = ang. ILO), Genewa
1968
René Cassin (Francja) - przewodniczący Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
1966-1967
nie przyznano nagrody
1965
United Nation's Children's Fund (UNICEF) - Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. dzieci
1964
Martin Luther King (Stany Zjednoczone) - pastor, orędownik praw obywatelskich i praw ludności murzyńskiej w USA
1963
Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
Liga Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża, Genewa
1962
Linus Carl Pauling (USA) za jego akcje przeciwko próbom broni nuklearnej
1961
Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld (Szwecja) - sekretarz generalny ONZ (nagroda przyznana pośmiertnie)
1960
Albert John Lutuli (Republika Południowej Afryki) - prezes ANC (African National Congress - Afrykańskiego Kongresu Narodowego)
1959
Philip J. Noel-Baker (Wielka Brytania), za jego wysiłki na rzecz międzynarodowego pokoju i międzypaństwowej współpracy
1958
George Henri Pire (Belgia), przewodniczący l'Europe du Coeur au Service du Monde(organizacji pomocy dla uchodźców)
1957
Lester Bowles Pearson (Kanada), przewodniczący siódmej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ
1955-1956
nie przyznano nagrody
1954
Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR), ONZ
1953
George Catlett Marshall (USA) za Plan Marshalla
1952
Albert Schweitzer (Francja) za fundację Lambarene Hospital w Gabonie
1951
Léon Jouhaux (Francja) - przewodniczący International Committee European Council, vice-przewodniczący Międzynarodowej Federacji Związków Zawodowych, vice-przewodniczący Światowej Federacji Związków Zawodowych, członek ILO Council, delegat w ONZ
1950
Ralph Bunche za pośredniczenie w sporze w Palestynie (1948)
1949
Lord John Boyd Orr of Brechin (Wielka Brytania), dyrektor General Food and Agricultural Organization, przewodniczący Międzynarodowej Rady Pokoju, przewodniczący World Union of Peace Organizations
1948
nie przyznano nagrody
1947
The Friends Service Council (Wielka Brytania) i The American Friends Service Committee (USA), w imieniu Religious Society of Friends, znani także jako Kwakrzy
1946
Emily Greene Balch (USA), honorowa międzynarodowa przewodnicząca Women's International League for Peace and Freedom
John Raleigh Mott (USA), przewodniczący International Missionary Council i przewodniczący World Alliance of Young Men's Christian Associations
1945
Cordell Hull (USA) dla współfundatora Organizacji Narodów Zjednoczonych
1944
Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (przyznano wstecznie w 1945)
1939-1943
nie przyznano nagrody
1938
Międzynarodowe Nansenowskie Biuro do Spraw Uchodźców, Genewa
1937
Viscount Cecil of Chelwood (Lord Edgar Algernon Robert Gascoyne Cecil), założyciel i przewodniczący International Peace Campaign
1936
Carlos Saavedra Lamas (Argentyna), przewodniczący Ligi Narodów i pośrednik w sporze pomiędzy Paragwajem i Boliwią
1935
Carl Von Ossietzky (Dania), dziennikarz propagujący pacyfizm
1934
Arthur Henderson (Wielka Brytania), przewodniczącyKonferencji Rozbrojeniowej Ligi Narodów
1933
Sir Norman Angell (Ralph Lane) (Wielka Brytania), pisarz, członek Komitetu Wykonawczego Ligi Narodów i National Peace Council
1932
nie przyznano nagrody
1931
Jane Addams (USA), międzynarodowa przewodnicząca Women's International League for Peace and Freedom
Nicholas Murray Butler (USA) za szerzenie Paktu Brianda-Kelloga
1930
Arcybiskup Lars Olof Nathan Söderblom (Szwecja)
1929
Frank Billings Kellogg (USA) za Pakt Brianda-Kelloga
1928
nie przyznano nagrody
1927
Ferdinand Buisson (Francja), twórca i przewodniczący Ligi Praw Człowieka
Ludwig Quidde (Dania), był delegatem na wielu konferencji pokojowych
1926
Artistide Briand (Francja) za traktat w Locarno i Pakt Brianda-Kelloga
Gustav Stresemann (Dania) za traktat w Locarno
1925
Sir Austen Chamberlain (Wielka Brytania) za traktat w Locarno
Charles Gates Dawes (USA), przewodniczący Sojuszniczej Komisji Reparacyjnej i twórca Planu Dawesa
1923-1924
nie przyznano nagrody
1922
Fridtjof Nansen (Norwegia), norweski delegat w Lidze Narodów, twórca paszportu nansenowskiego dla uchodźców
1921
Karl Hjalmar Branting (Szwecja), premier, szwedzki delegat w Radzie Ligi Narodów
Christian Lous Lange (Norwegia), sekretarz generalny Unii Międzyparlamentarnej
1920
Léon Victor Auguste Bourgeois, przewodniczący Rady Ligi Narodów
1919
Thomas Woodrow Wilson (USA) za założenie Ligi Narodów
1918
nie przyznano nagrody
1917
Międzynarodowy Czerwony Krzyż, Genewa
1914-1916
nie przyznano nagrody
1913
Henri La Fontaine (Belgia) - przewodniczący Międzynarodowego Stałego Biura Pokoju
1912
Elihu Root (USA), za jego pomysły i działania w różnych porozumieniach rozjemczych
1911
Tobias Michael Carel Asser (Holandia), twórca International Conferences of Private Law w Hadze
Alfred Hermann Fried (Austria), założyciel Die Waffen Nieder
1910
Międzynarodowe Stałe Biuro Pokoju, (Berno)
1909
Auguste Marie Francois Beernaert (Belgia), członek Międzynarodowego Trybunału Arbitrażowego
Paul Henribenjamin Balluet D'estournelles De Constant, Baron De Constant De Rebecque (Francja), twórca i prezes francuskiej grupy parlamentarnej arbitrażu międzynarodowego
1908
Klas Pontus Arnoldson (Szwecja), twórca Szwedzkiej Ligii Pokojowej i Arbitrażowej
Fredrik Bajer (Dania), honorowy przewodniczący Międzynarodowego Stałego Biura Pokoju
1907
Ernesto Teodoro Moneta (Włochy), przewodniczący Lombard League of Peace. Louis Renault (Francja), profesor prawa międzynarodowego
1906
Theodore Roosevelt (USA), prezydent USA, za sporządzenie traktatu pokojowego w konflikcie rosyjsko-japońskim
1905
Baronowa Bertha Sophie Felicita Von Suttner, hrabinaKinsky von Chinic i Tettau(Austria), pisarka, honorowa przewodnicząca Międzynarodowego Stałego Biura Pokoju
1904
Instytut Prawa Międzynarodowego (Gent, Belgia)
1903
Sir William Randal Cremer (Wielka Brytania), sekretarz International Arbitration League(Międzynarodowej Ligi Arbitrażowej)
1902
Élie Ducommun (Szwajcaria) i Charles Albert Gobat, honorowi sekretarze Międzynarodowego Stałego Biura Pokoju w Bernie
1901
Jean Henri Dunant (Szwajcaria), twórca Czerwonego Krzyża i pomysłodawca Konwencji Genewskiej
Frédéric Passy (Francja), twórca i przewodniczący Societe Francaise pour l'arbitrage entre nations
