Skutkiem każdej działalności gospodarczej są przekształcenia środowiska naturalnego. Zanieczyszczenia wprowadzone do środowiska są przenoszone między jego elementami, na skutek istniejących między nimi powiązań. Znaczne nasilenie wprowadzonych do środowiska niekorzystnych zmian może doprowadzić do takiego stanu, że utraci ono zdolność samoregeneracji i samoregulacji. W latach 1945-1989, na skutek szybkiego rozwoju wielu gałęzi przemysłu (przemysł wydobywczy, metalurgiczny, cementowy, energetyczny, chemiczny) w Polsce pojawiły się obszary zagrożone ekologicznie. Niektóre z nich są zaliczane do obszarów klęski ekologicznej. Według szacunków rejony zagrożenia ekologicznego zajmują w sumie około 11% powierzchni kraju. Mieszka w nich 35% ludności Polski. Na tereny zagrożone przypada około 70% emitowanych pyłów, 80% emitowanych gazów, 60% ścieków i 90% zgromadzonych opadów stałych.

Jednym z najsilniej przekształconych obszarów jest Górnośląski Okręg Przemysłowy. Jest to region, w którym koncentruje się wiele zakładów przemysłu ciężkiego. Rozwinął się tu między innymi przemysł węglowy, chemiczny, metalurgiczny, metalowy, maszynowy i energetyczny. Znajdują się tu także zakłady przemysłu mineralnego i spożywczego, które w trakcie produkcji wytwarzają wiele substancji toksycznych. Szacuje się, że w 1995 r. ilość pyłów i gazów (bez dwutlenku węgla), które zostały dostarczone do atmosfery przez najbardziej uciążliwe zakłady wynosiła łącznie 118 t/km2. Jest to 11 razy więcej niż wynosi średnia dla całego kraju. W ostatnich latach zmniejszyła się ilość zanieczyszczeń pyłowych i gazowych Część zanieczyszczeń pyłowych zatrzymywana jest przez elektrofiltry.

Ilość wprowadzanych do rzek ścieków na terenie GOP stanowi 9-krotność przeciętnej ilości ścieków dostarczanych do wód powierzchniowych. Są to przeważnie substancje silnie toksyczne: kwas siarkowy, kwas solny i chlorki wapnia. Poważnym problemem są duże ilości zasolonych wód kopalnianych, które również odprowadza się do rzek. W związku z tak dużym zanieczyszczeniem około 70% wód powierzchniowych na obszarze GOP nie może być wykorzystywana gospodarczo. Jest to jeden z regionów, w którym problem deficytu wody jest istotny. Obszar GOP jest zaopatrywany w wodę między innymi z wybudowanego na Wiśle zbiornika w Goczałkowicach.

W wyniku szkód górniczych powierzchnia terenu GOP została również znacznie przekształcona. Działalność górnicza powoduje przede wszystkim powstawanie zapadlisk i rowów. Odpady węglowe i żużle wielkopiecowe są zgromadzone w postaci hałd, które zajmują dużą powierzchnię. Odpady zgromadzone na hałdach mogą być również źródłem dodatkowego zanieczyszczenia. Są to toksyczne substancje wypłukiwane przez wodę opadową.

Na obszarze GOP nastąpiła znaczna degradacja gleb. Przyczyniły się do tego występujące na tym terenie kwaśne deszcze oraz opady pyłów. Z powodu zanieczyszczenia gleb kilkadziesiąt tysięcy hektarów użytków rolnych zostało wyłączonych z produkcji rolniczej.

Poprawa stanu środowiska na obszarze GOP oraz jego ochrona wymaga dużych nakładów finansowych, a także zmian w gospodarce regionu. Skala potrzeb wymaga znalezienia zewnętrznych źródeł finansowania.

Duże zmiany w środowisku nastąpiły tez na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (L-GOM). Działają tam kopalnie wydobywające rudy miedzi, zakład wzbogacania rud, huty miedzi, a także fabryka kwasu siarkowego. Z powodu niewielkiej, do 2%, zawartości miedzi w rudzie powstają ogromne ilości skał płonnych. Dzienne wydobycie wynosi około 9 tysięcy ton rudy. Niewielka część odpadów jest składowana na hałdach, a około 94% jest składowana w największym w Europie zbiorniku odpadów przemysłowych, nazwanego Żelaznym Mostem. Pojemność tego zbiornika wynosi 220 mln m3, zajmuje on powierzchnię 12,5 km2. Planowane jest powiększenie zbiornika o ponad 100 mln m3. W zbiorniku gromadzone są odpady poflotacyjne, czyli powstałe w wyniku wodnego sortowania składników zmielonej rudy.

Działalność hut miedzi i wytwórni kwasu siarkowego powoduje emisję pyłów zawierających metale ciężkie oraz gazów: dwutlenku węgla, dwutlenku siarki, związków fluoru i azotu. Emisja pyłów i dwutlenku siarki zmniejsza się od 1990 r. W glebach i wodach regionu kumulują się związki zawierające ołów, cynk, miedź i kadm. Wody powierzchniowe są zanieczyszczane ściekami przemysłowymi. Problemem jest też zanik wód powierzchniowych, co jest skutkiem wytworzenia na tym obszarze leja depresji związanego z działalnością górniczą.

Bełchatowskie Zagłębie Węglowe powstało w latach 60. po odkryciu złóż węgla brunatnego. Węgiel jest eksploatowany metoda odkrywkową i spalany w elektrowni Bełchatów. Hałdy usypane na obrzeżach kopalni osiągają wysokość 400 m n.p.m. i są obecnie najwyższą kulminacją Nizin Środkowopolskich. Duże przemieszczenia skał w obrębie odkrywki powoduje odczuwalne wstrząsy tektoniczne. W wyniku pogłębiania wyrobiska powstał rozległy lej depresyjny, do którego spływają wody podziemne. Wpływa to na obniżenie poziomu wód podziemnych w całym regionie i powoduje stepowienie gleb. Działalność elektrowni przyczynia się do zanieczyszczenia atmosfery pyłami oraz tlenkami węgla i siarki. Stosowanie elektrofiltrów i wysokich kominów nie zapobiega emisji zanieczyszczeń, które powodują zniszczenia okolicznych pól uprawnych i lasów.

Podobne problemy występują w innych regionach, gdzie przemysł jest silnie rozwinięty, na terenie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego i Turoszowskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. Dużą dewastację środowiska obserwuje się także w rejonie Krakowa, Łodzi, Warszawy, Wrocławia, Szczecina, Poznania, Gdańska i Bydgoszczy oraz na terenie dawnego Staropolskiego Okręgu Przemysłowego i w rejonie Sudetów. Przekształcenia są spowodowane dużą koncentracją przemysłu i infrastruktury oraz rozwiniętym osadnictwem. Duże zmiany w środowisku zachodzą na obszarach wokół mniejszych miast, szczególnie tam, gdzie znajdują się zakłady przemysłów materiałochłonnych i energochłonnych oraz w miejscach wydobycia siarki, soli kamiennej i surowców skalnych. Do takich miejsc można zaliczyć: Opole, Częstochowę, Kielce, Lublin, Kędzierzyna-Koźle, Tarnów, Tarnobrzeg, Puławy, Włocławek, Płock, Chełm, Świecie, Ostrołękę, Kłodawę, Toruń, Grudziądz i Olsztyn.