GEOGRAFIA-organizacje międzynarodowe.
ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE -krótka charakterystyka.
Organizacją nazywamy grupę mającą określoną budowę-strukturę i zasady działania według ustalonych , prawnie albo też spontanicznie, na podstawie podanych wzorców czy tradycji, która dąży do określonego celu.
Najważniejsze cechy organizacji to:
1. celowość czyli istnienie jakiegoś celu, a ten ma zostać osiągnięty
- złożoność czyli organizacja która składa się z określonych elementów powiązanych w całość , też działa na rzecz dobra całości .
3. odrębność celów oraz struktury od otoczenia, ale tym samym powiązanie w pewien sposób z otoczeniem
Podział organizacji- charakterystyka.
* międzynarodowa pozarządowa: a więc związek, a jego członkami to osoby czy instytucje albo stowarzyszenie z przeróżnych państw; a ich działalność opiera się na licznych umowach wewnętrznych, które nie są częścią prawa tzw. międzynarodowego (dla przykładu chociażby Liga Narodów Organizacji Czerwonego Krzyża, czy Światowa Rada Pokoju, dalej Światowa Federacja Związków Zawodowych). Zaś niektóre organizacje, międzynarodowe i pozarządowe , mogą współpracować ściśle z innymi organizacjami -międzynarodowymi rządowymi, uwzględniając tutaj tzw. -status konsultacyjny.
* międzynarodowa rządowa: czyli trwały związek krajów, utworzony według porozumień i umów międzynarodowych ( inaczej też konstytucjami) , aby osiągać określone cele. To Organizacje międzynarodowe rządowe już zaczęły tworzyć się w drugiej połowie XIX wieku, zaś ich liczby stale rosną zwłaszcza po drugiej wojnie światowej. Te organizacje mają: charakter powszechny ( uniwersalny), czyli zmierzają do połączenia wszystkich państw -np. ONZ także organizacje regionalne, zrzeszające państwa wybranego regionu, albo części świata, czy ustroju albo kultury. Do tego jeszcze podział na organizacje ogólne czyli ich działalność dotyczy różnych dziedzin i stosunków międzynarodowych albo organizacje specjalne, które ograniczają się zaledwie do wybranych dziedzin. Wszystkie organizacje międzynarodowe -rządowe mają zazwyczaj trzystopniowy system swych organów: czyli zgromadzenie, dalej rada czy sekretariat (inaczej biuro)
Integracja międzynarodowa czyli proces połączenia się krajów albo zespalania gospodarek państwowych, w wyniku czego tworzą się już nowe organy polityczne czy gospodarcze.
Cel integracji międzynarodowej to między innymi:
* osiągnięcie dużej skali w produkcji
* pobudzanie cyklu postępu technicznego
* uczestniczenie w cyklu rozwoju tzw. międzynarodowej specjalizacji czy wręcz kooperacji
* rozszerzenie wszelkich rynków zbytu na produkty
* rozwiązywanie wszelkich problemów wyżywienia, też edukacji czy zdrowia
* hamowanie niszczenia środowiska przyrodniczego oraz wspierania restytucji środowiska
* obrona wojskowa
ONZ-czyli Organizacja Narodów Zjednoczonych , która została założona w roku 1945 a obecnie należy do niej blisko 185 państw z całego świata. W tym też Polska , już od roku 1946 .
Najważniejsze cele ONZ to:
* Utrzymanie międzynarodowego bezpieczeństwa oraz pokoju na świecie
* Ochrona praw oraz godności wszystkich ludzi
* Współpraca polityczna, także naukowa oraz kulturowa
* Popieranie nieustannego postępu gospodarczego, dalej społecznego oraz kulturowego krajów świata
* Zasady, które zapewniają sprawne i racjonalne funkcjonowanie ONZ to:
* Równość oraz suwerenność państw -krajów członkowskich
* Brak ingerencji w sprawy dotyczące wewnętrznej polityki państw
* Udzielanie pomocy wszystkim potrzebującym
* Pokojowe rozwiązywanie wszystkich problemów
Oto oficjalne języki ONZ , język angielski, dalej chiński, dalej arabski, dalej francuski, dalej hiszpański oraz rosyjski.
Teraz organy kierujące całą organizacją ONZ:
* Zgromadzenia Ogólne( która inicjuje wszelkie badania, też zaleca współpracę, oraz podejmuje uchwały)
* Rada Bezpieczeństwa( rozwiązuje dyplomatycznie różne problemów, również akcje militarne. Tworzy ją 15 członków, tutaj 5 stałych( z USA, dalej Chiny, dalej Rosja, dalej Wielka Brytania oraz Francja)
* Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości( jego siedziba jest w Hadze )
Teraz agendy-a więc organizacje wyspecjalizowane ONZ:
* UNICEF czyli Fundusz Pomocy Dzieciom, jego zadanie to wspomagać wszelkie organizacje , które zajmują się ubogimi dziećmi, także pomoc w państwach głodujących oraz likwiduje analfabetyzm
* FAO czyli Organizacja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa, to ona udziela pomocy w braku żywności, też dba o ochronę wszelkich surowców mineralnych oraz sprawuje pieczę nad jakością spożywanej żywności, oraz warunkami w jakich żyją ludzie na wsi.
* UNESCO czyli Organizacja do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury, jej zadanie to dbać o wszechstronny rozwój tych wszystkich dziedzin, też ochrania oraz ratuje zabytki, dalej buduje tzw. Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego
* WHO czyli Światowa Organizacja Zdrowia, to ona odpowiada za badania medyczne, dalej pomaga w likwidacji epidemii oraz wydaje komunikaty o osiągnięciach medycyny
* UNEP czyli Program Ochrony Środowiska(ma swą siedzibę w Nairobi), jej zadanie to dbanie o środowisko przyrodnicze na całym globie ziemskim.
*UNDP czyli Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych, jej zadanie to prognozowanie rozwoju społeczno-gospodarczego świata
NATO- charakterystyka.
NATO (oryginalna nazwa to North Atlantic Treaty Organization) zostało założone na podstawie tzw. Paktu Północnoatlantyckiego, który to stanowi układ wojskowo - polityczny, a został podpisany dnia 4 IV 1949 roku , w Waszyngtonie, jako tzw. zimnowojenne stowarzyszenie wojskowe, które zostało skierowane przeciw państwom bloku socjalistycznego.
Członkowie NATO to:
* od roku 1949: to Belgia, dalej Dania, dalej Francja (to Francja już w roku 1966 wycofała swe wojska z NATO lecz jest nadal jego członkiem, także bierze udział we wszelkich pracach tzw. Rady Atlantyckiej), też Holandia, czy Islandia, czy Kanada, dalej Luksemburg, czy Norwegia, czy Portugalia, też USA, oraz Wielka Brytania, czy Włochy
* od roku 1952: to Grecja i Turcja
* od roku 1955: to RFN (czyli Republika Federalna Niemiec)
* od roku 1982: to Hiszpania
* od roku 1999: to Węgry, dalej Czechy i Polska
Cele NATO to samo powołanie Paktu Północnoatlantyckiego zapoczątkowało budowanie bloków militarnych dla państw kapitalistycznych , dla przykładu SEATO, czy CENTO, albo ANZUS. Te bloki już były w praktyce kierowane poprzez duże mocarstwo -czyli Stany Zjednoczone. Zaś stworzone porozumień militarnych zostało wymierzone przeciw dawnemu ZSRR oraz państwom socjalistycznym. Stąd też celem Paktu Północnoatlantyckiego od chwili założenia jest zjednoczenie krajów-członków przeciw komunistycznemu frontowi co też oznacza walkę z całym systemem socjalistycznym.
Organy NATO :
Podstawowe :
* Rada Atlantycka
* Rada Stałych Przedstawicieli
* Sekretariat Międzynarodowy (razem z Sekretarzem Generalnym)
Organizacje Wojskowe:
* Komisja Planowania Obrony (a jej podlegają: Komisja Obrony Jądrowej i Grupa Planowania Jądrowego)
* Komitet Wojskowy (tutaj podlegają: Międzynarodowy Sztab Wojskowy, oraz trzy główne dowódca tzw. stref wojennych: czyli dla Europy, dla Atlantyku oraz dla Kanału La Manche, dalej tzw. Grupa Planowania Obrony Ameryki Północnej)
POLSKA W NATO.
Dla znacznej liczby Polaków data12 marca 1999 roku czyli dzień wstąpienia do struktur NATO jest datą, która na zawsze będzie na kartach historii. To dla naszych sił zbrojnych jest swoistym początkiem wielkiego bólu głowy, oraz zamartwiania się co tu zrobić aby zmodernizować polską armię, która miał wówczas kiepską kondycję. Zastraszające był fakt iż nie mógł jeździć co trzeci nasz-polski czołg, a zaledwie jedna czwarta naszych samolotów tzw. bojowych może latać, a większość sprzętu wojskowego jest po prostu zużyta i wymaga wymiany.
Wyposażenie polskiej armii w dniu przystąpienia do struktur NATO to: 1700 czołgów, 1400 opancerzonych wozów piechoty, dalej 1500 lufami artyleryjskimi mające kaliber powyżej 100 mm, do tego 180 śmigłowców, oraz 300 samolotów bojowych i 71 okrętów bojowych. Ale to zaledwie dane uwzględniające również sprzęt zużyty oraz nie jeżdżący. Tylko procent wojskowego sprzętu była zdolna współpracować i konkurować z bronią wojsk paktu.
Pojazdy samochodowe. Polskie siły zbrojne to ponad 5 tysięcy różnego typu samochodów osobowych gdyż już mniej, jak przewidują wszelkie standardy wojsk natowskich, z czego blisko połowa sprzętu- pojazdów musi zostać całkowicie wycofana z powszechnego użytku. Gorzej bo w naszej armii brak kompletnie tzw. ciężarówki samozaładowczej; także zestawy niskopodłogowe, bardzo potrzebne do przemieszczania - do ciężkiej broni tzw. pancernej , zatem należy marzyć tylko o specjalnych kontenerach, tak powszechnie używane w NATO. Powód tych braków to zazwyczaj ciągłe oraz nieprzerwane próby wykorzystywania ciężarówek An-26, jeszcze z czasów obecności tzw. Układu Warszawskiego.
Samoloty. Podobnie Polskie siły powietrzne nie mogą być powodem do zachwytu. Spośród polskich "najnowszych" tzw. 22 myśliwców MiG-29 mamy sprawnych - dziewięć, ponadto jeszcze niezły przecież tzw. płatowiec, gdzie chronicznie brakuje kompletnego wyposażenia, w tym uzbrojenia. Polscy piloci już dawno czekają by móc korzystać z nowych maszyn lotniczych.
Broń. Tutaj podobnie polska armia ma duże braki w stosunku do krajów zachodnich. Dla przykładu grubość pancerza standardowego dla czołgu zachodniego to średnio od 50 do 100 mm, poza tym posiada specjalną, kilkuwarstwową budowę. Brakuje też środków na szkolenie polskich żołnierzy. Działowy czołgu może strzelać we Francji średnio aż 60 razy( na rok), w Niemczech blisko 40 razy, a w Wielkiej Brytanii blisko 30 razy, zaś w Polsce czasami tylko raz na miesiąc.
Łączność. W naszym wojsku wadliwe jest już co drugie urządzenie. Ponadto częste awarie sprzętu. Sytuacja trochę uległa poprawie gdy uruchomiono w roku1999 w Gdyńskim "Radmorze" nowoczesną produkcję tzw. radiostacji taktycznych czyli modele (PR4-TRC 9200-3 oraz TRC 9500-3).
Marynarka wojenna. Zaledwie cztery polskie okręty spełniają wszelkie standardy europejskie (czyli to korweta, dwa ratownicze oraz jeden podwodny), zaś cała reszta musi być zmodernizowana, albo przebudowana lub oddana na złomowisko, bo już zagraża życiu naszych żołnierzy. Nadal też brakuje rakiet, do głównego uzbrojenia polskich-nowych okrętów.
OPA- charakterystyka.
Organizacja Państw Amerykańskich, z języka angielskiego to Organization of American States (OAS) albo z języka hiszpańskiego to Organización de los Estados Americanos (OEA). To Organizacja która powstała w roku 1948 w trakcie tzw. IX Międzyamerykańskiej Konferencji ( odbywającej się w Bogocie) jako ciąg dalszy tzw. Unii Panamerykańskiej.
Członkowie:
od roku 1948: to kraje Ameryki Łacińskiej (ale już od roku 1962 bez Kuby) także Stany Zjednoczone Ameryki Północnej.
Organy OPA to:
*stały instrument centralny, który pełni funkcję tzw. sekretariatu generalnego: czyli Unia Panamerykańska ze swoją siedzibą w mieście Waszyngton.
* najwyższy organ: czyli Konferencja Międzyamerykańska (jest ona zwoływana co 5 lat)
* Rada OPA (która korzysta z pomocy i rad trzech dodatkowych organów specjalnych: czyli Rady Społeczno - Gospodarczej, dalej Rady Prawników oraz Rady Kultury.
Cele. Stosując się do wszelkich ustaleń i sformułowań tzw. Karty z Bogoty (która to formalnie obowiązuje od roku 1951) to zadaniem OPA -umacnianie pokoju oraz bezpieczeństwa całego kontynentu amerykańskiego , także pokojowa regulacja sporów pomiędzy państwami członkowskimi. Ponadto celem Organizacji Państw Amerykańskich to- wspólne rozstrzyganie problemów ekonomicznych, także społecznych czy politycznych.
OCAS- charakterystyka.
Organizacja Państw Ameryki Środkowej, z języka angielskiego to Organization of Central American States (OCAS), a z języka hiszpańskiego to Organización de los Estados Centroamericanos (ODECA). Powstała w roku 1951 , zaś od roku 1961 funkcjonuje w ramach OPA - Organizacji Państw Amerykańskich. Jej siedziba to miasto San Salwador.
Członkowie:
*od roku 1961: Gwatemala, dalej Honduras, dalej Kostaryka, czy Nikaragua i Salwador
* od roku 1961: funkcjonuje w ramach OPA czyli Organizacji Państw Amerykańskich
* od roku 1962: Panama
ANZUS- charakterystyka.
Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku. Jest to pakt polityczno - wojskowy, który został podpisany w roku 1951 , w USA-San Francisco , przez rządy :Australii, dalej Nowej Zelandii oraz USA.
Nazwa to skróty:
Australia
New
Zealand
United
States( stad też nazwa paktu)
Organizacja została utworzona z inicjatywy USA , aby zapewnić Amerykanom strefy wpływu w południowej i wschodniej Azji oraz całym basenie Oceanu Wielkiego. W strukturach ANZUS'u powołano połączone siły zbrojne: czyli ANZAC (co oznacza Korpus Wojskowy Australii i Nowej Zelandii, z języka angielskiego Australia and New Zealand Army Corps; czyli po prostu siły zbrojne państw-Australii oraz Nowej Zelandii, mające wspólne dowództwo , według paktu zawartego w roku 1944 .
Członkowie:
od roku 1951: to Australia, dalej Nowa Zelandia oraz USA
Organy ANZUS to:
* Rada (tworzą ją ministrowie resortu spraw zagranicznych albo ich zastępcy)
* Stały Komitet Koordynacyjny (a więc wiceministrowie resortu spraw zagranicznych tych państw)
* Komitet Wojskowy (czyli wojskowi tych państw członkowskich którzy zostali akredytowani przy -Radzie)
Ogólna charakterystyka organizacji o nazwie Unia Europejska( ważne: do maja 2004 roku) a więc liczba krajów członkowskich tej organizacji wynosi 15a ich łączna powierzchnia to 3,2 mln km2 , liczba obywateli wynosi 317 mln osób . to na skutek postanowień układu z Schegen zostały zniesione granice wewnętrzne oraz wprowadzono swobodne przemieszczanie obywateli państw członkowskich. Etapy rozwoju UE: Początki organizacji sięgają roku 1951, została ona powołana na wniosek ministra Schumana - powstała wówczas Europejska Wspólnota Węgla i Stali, a jej członkami były: Francja, dawne RFN , Holandia oraz Luksemburg , Włochy oraz Belgia. W roku 1957 został podpisany przez kraje EWWiS tzw. traktat rzymski, który oficjalnie powołano EWG . Dopiero w roku 1973 zadeklarowało chęć przystąpienia do organizacji-EWG państwo -Grecja, kolejne rozszerzenia to lata: 1986rok przystąpiła do organizacji: Hiszpanii oraz Portugalii. Dalej w 1991roku państwa EWG zgodnie z postanowieniami traktatu w Maastrich, utworzono UE . Oficjalnie w roku 1993 zaczęła już funkcjonować nazwa UE. W roku 1995 przystąpiła do struktur Unii Europejskiej: Austria, Finlandia oraz Szwecja. Organami organizacji UE to: Rada Europejska , dalej Rada UE czy Komisja Europejska , dalej Parlament Europejski czy na przykład tzw. Trybunał Sprawiedliwości. Zakres współpracy pomiędzy krajami członkowskimi to przede wszystkim: zlikwidowanie barier celnych , dalej wspólna polityka handlu, dalej technologiczna oraz regionalna , kolejne to wspólna polityka finansów, dalej wymiar sprawiedliwości, dalej ochrona środowiska, dalej popieranie demokracji, czy poznawanie najważniejszych praw oraz wolności człowieka, czy polityka obronna oraz polityka zagraniczna. Główna siedziba UE jest zlokalizowana w Brukseli , czyli stolicy Belgii , tj. środkowa część kraju. Współpraca naszego kraju z UE przynosi pewne korzyści , na przykład: to możliwość łatwego uzyskania pożyczek z różnych funduszy unijnych, dalej możliwość uniknięcia podwójnego stosowania opodatkowania wszystkich towarów na przejściach granicznych, kolejne to: znacznie łatwiejszy eksport polskich towarów , dalej dostosowanie ochrony oraz wprowadzenie, np. elementów politycznych czy dalej elementów prawnych oraz elementów gospodarczych . Charakterystyka organizacji gospodarczych: OECD czyli Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, kolejne to IMF czyli Międzynarodowy Fundusz Walutowy , dalej to Bank Światowy oraz EFTA czyli Europejska Strefa Wolnego Handlu oraz CEFTA czyli Środkowoeuropejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu.
EWG-charakterystyka.
Członkowie:
* od roku 1957: Francja, dalej Niemcy, dalej Włochy, czy Belgia, dalej Holandia i Luksemburg
* od roku 1973: Wielka Brytania, też Irlandia, oraz Dania
* od roku 1981: Grecja
* EWWiS czyli Europejska Wspólnota Węgla i Stali, z języka francuskiego to Communaute Europeenne du Charbon et de l'Acier. Jest powołana w roku 1951 (a wchodzi w życie już w roku 1952). Najważniejszy cel EWWiS to zapewnienie na całym wspólnym rynku krajów członkowskich , jako priorytetu - dla produktów przemysłu hutniczego oraz węglowego, poprzez jednolitą politykę produkcyjną, także transportową oraz inwestycyjną , też politykę cen oraz rynków zbytu.
* EWEA (Europejska Wspólnota Energii Atomowej) z języka francuskiego Communaute Europeenne de l'Energie Atomique, czyli Euratom albo jeszcze inaczej to Europejska Wspólnota Atomowa. Jest utworzona zgodnie z postanowieniami traktatu rzymskiego (1957 rok).
UNICEF - charakterystyka.
Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury, z języka angielskiego to United Nations Educational, z języka francuskiego to Scientific and Cultural Organization. Stad też UNICEF jest tzw. wyspecjalizowaną organizacją ONZ, mającą swą siedzibę w Paryżu. A została ona powołana w roku 1946 , z inicjatywy 44 państwa, również Polski.
Członkowie:
* od roku 1946: to 44 państwa, również Polska
* od roku 1986: to 158 państw
* 31 XII 1984: to wycofanie się ze struktur organizacji USA
* 31 XII 1985: to wycofanie się ze struktur Wielkiej Brytanii
Organy UNICEF to:
* Konferencja Generalna; która obraduje co dwa lata
* Rada Wykonawcza; ona działa pomiędzy konferencjami
* Sekretariat; a na jego czele zasiada Dyrektor Generalny , który jest wybierany na sześcioletnią kadencję przez tzw. Konferencję Generalną; sekretariat jest podzielony na dziewięć departamentów pogrupowanych w pięciu działach: czyli oświata, dalej nauki ścisłe, dalej nauki społeczno - humanistyczne oraz kultura
* Komitety do Spraw UNESCO; maja swe siedziby we wszystkich państwach członkowskich; a zapewniają stały kontakt z organizacją, ponadto ułatwiają współpracę z licznymi środowiskami, także organizacjami czy instytucjami.
Cele . to przede wszystkim działanie dla dobra i wzajemnego poznawania krajów członkowskich także zrozumienia różnych narodów , też inicjowanie oraz koordynowanie -międzynarodowej współpracy na polu oświatowym, dalej współpracy naukowej czy kulturalnej. Poza tym ważna dziedzina to pomoc dla państw trzeciego świata w dziedzinie oświaty.
