Poniższy tekst stanowi krótki opis wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Państwa omawiane będą kolejno według roku wstąpienia do unii. Zatem na początku przedstawione zostaną państwa założycielskie, a na końcu kraje, które ostatnio wstąpiły do Unii Europejskiej czyli także Polska.

BELGIA

To zachodnioeuropejskie państwo należy do Unii Europejskiej od samego początku czyli "formalnie" od 1993 roku. Jednak już od 1951 roku było ono członkiem Wspólnot Europejskich. To stosunkowo nieduże państwo graniczy z 4 krajami, posiada także niewielką enklawę w Holandii Baarle-Hertog. Zamieszkuje tam na 7 km2 powierzchni około 2 tysięcy mieszkańców.

Sąsiedzi Belgii:

  • Holandia - pas graniczny (od północy) 450 kilometrów
  • Niemcy - to 167 kilometrów wschodniej granicy
  • Luksemburg - granica o długości 148 kilometrów od południowego wschodu
  • Francja - najdłuższa 620 kilometrowa granica od strony zachodniej

Kilka ogólnych danych:

    • Belgia rozciąga się na 30,5 tysiącach km2
    • według danych z 2000 roku zamieszkuje ją 10,2 miliony ludności
    • daje to średnie zaludnienie w granicach 334 os./ km2
    • należy do najgęściej zaludnionych państw europejskich
    • największym zaludnieniem odznacza się środkowa oraz północna Belgia
    • najmniej ludzi zamieszkuje położoną w Ardenach prowincję Luksemburg
    • Belgia posiada jeden z najwyższych w świecie wskaźnik ludności miejskiej, który wynosi 97%
    • Belgia dzieli się administracyjnie na 9 prowincji
    • dwa języki funkcjonują jako urzędowe: j. francuski (o dialekcie walońskim) oraz j. flamandzki (dialekt niderlandzkiego)
    • w okolicach miejscowości Eupen używa się także języka niemieckiego
    • od roku 1963 istnieją trzy językowe strefy: walońska, flamandzka oraz strefa dwujęzyczna w mieście stołecznym Brukseli
    • Katolicy stanowią 90% mieszkańców, muzułmanie ok. 1%, protestanci 0,5%, do bezwyznaniowców zalicza się 8% ludności
    • obowiązuje waluta Euro
    • analfabetyzm wynosi około 1%
    • średnia długość życia u mężczyzn wynosi około 75 lat, a u kobiet około 81 lat

Ważniejsze miasta:

  • Bruksela - 952 tysięcy ludności
  • Antwerpia - 463 tysiące ludności
  • Gandawa - 227 tysięcy ludności
  • Charleroi - 207 tysięcy ludności
  • Liege - 192 tysiące ludności
  • Brugia - 118 tysięcy mieszkańców

Podział etniczny:

  • Belgowie (Flamandowie) - 58%, zasiedlają głównie północ Belgii: Wschodnią oraz Zachodnią Flandrię, północną część Brabancji, a także Antwerpię
  • Walonowie - 31%, zajmują południową część kraju: Namur, Hainut, południową część Brabancji oraz Luksemburg
  • Włosi - 3%
  • Francuzi, Marokańczycy, Niemcy oraz Holendrzy - po 1%
  • Turcy - 0,6%
  • W Belgii mieszka ok. 35 tysięcy Polaków, przede wszystkim w: Charleroi, Kempen (zagłębie górnicze) oraz w Brukseli

FRANCJA

Podobnie jak Belgia jest członkiem Wspólnot Europejskich od roku 1951. Francja jest jednym z większych państw europejskich i leży na zachodzie Europy. Ma sześciu sąsiadów: Luksemburg, Belgia, Niemcy, Włochy, Hiszpania, Szwajcaria. Granice zachodnią i północno-zachodnią wyznacza wybrzeże Atlantyku oraz Kanał La Manche.

Do Francji zalicza się także następujące posiadłości:

  • 4 zamorskie departamenty: Reunion, Martynika, Gwadelupa oraz Gujana Francuska
  • 2 tak zwane Collectivites territoriales (zbiorowości terytorialne): Saint-Pierre & Miquelon oraz Majotta
  • 3 terytoria zamorskie: Nowa Kaledonia, Polinezja Francuska, Wallis i Futuna

Kilka ogólnych danych:

  • powierzchnia 551,5 tysiąca km2
  • liczba ludności wynosi około 60 tysięcy
  • na 1 km2 przypada 108 osób
  • ludność miejska stanowi 73% wszystkich mieszkańców
  • Francja administracyjnie dzieli się na 96 departamentów
  • obowiązującą walutą jest Euro
  • główną religią jest katolicyzm 77% ludności, aż 15% ludności zalicza się do ateistów, muzułmanie 3%
  • analfabetyzm bliski 0%
  • średnia długość życia mężczyzny to 78 lat , a kobiety 82

Ważniejsze miasta:

  • Paryż - 2,2 miliona mieszkańców, zespół miejski około 9,4 miliona
  • Marsylia - 808 tysięcy mieszkańców
  • Lyon - 453 tysiące mieszkańców
  • Tuluza - 400 tysięcy mieszkańców
  • Nicea - 345 tysięcy mieszkańców
  • Nantes - 279 tysięcy mieszkańców
  • Strasburg - 270 tysięcy mieszkańców
  • Montpellier - 229 tysięcy mieszkańców
  • Bordeaux - 220 tysięcy mieszkańców
  • Rennes - 214 tysięcy mieszkańców
  • Saint Etienne - 210 tysięcy mieszkańców
  • Hawr - 195 tysięcy mieszkańców
  • Lille i Reims - po około 193 tysiące mieszkańców
  • Toulon - 170 tysięcy mieszkańców
  • Grenoble i Brest - po około 160 tysięcy mieszkańców
  • Dijon - 155 tysięcy mieszkańców

Skład narodowościowy:

LUKSEMBURG

Księstwo Luksemburga należy od 1951 roku do Wspólnot Europejskich, należy do państw założycielskich Unii Europejskiej. Jest jednym z najmniejszych państw europejskich, należy do krajów Europy zachodniej. Jest państwem śródlądowym (brak morza). Ma trzech sąsiadów: Niemcy, Belgię oraz Francję.

Kilka ogólnych informacji:

  • Luksemburg zajmuje 2586 km2 powierzchni
  • liczba ludności kraju wynosi 437 tysięcy
  • na 1 km2 przypada 168 osób
  • trzy urzędowe języki: niemiecki, francuski oraz luksemburski
  • waluta Euro
  • katolicy stanowią 93% ludności, protestanci około 1,5%
  • analfabetyzm bliski 0%
  • mężczyzna średnio żyje 74 lata, kobieta natomiast około lat 80

Skład narodowościowy:

  • Luksemburczycy - 73%
  • Portugalczycy - 9%
  • Włosi - 5,5%
  • Francuzi - 3,5%
  • Belgowie i Niemcy - po około 2,5%

HOLANDIA

Jest to kolejne państwo Europy zachodniej położone nad M. Północnym. Sąsiaduje od wschodu z Niemcami, a od południowego-zachodu z Belgią. Granicę północną i północno-zachodnią stanowi granica morska. W gronie Wspólnot Europejskich od 1951 roku (państwo założycielskie UE)

Kilka ogólnych informacji:

  • powierzchnia 41 834 km2
  • liczba ludności Holandii sięga 15,7 miliona
  • średnia gęstość zaludnienia to 375 osób/ km2
  • według danych z 1991 ludność miejska stanowiła 89% ogółu ludności
  • tylko 36% Holendrów to katolicy, 26% z nich to protestanci, a 33% wlicza się do bezwyznaniowców
  • nie ma problemu analfabetyzmu
  • mężczyźni żyją 75 lat, natomiast kobiety lat 81
  • administracyjnie dzieli się na dwanaście prowincji oraz 702 gminy
  • waluta Euro
  • urzędowy język niderlandzki

Ważniejsze miasta:

  • Amsterdam - 718 tysięcy ludności
  • Haga - 442 tysiące ludności
  • Rotterdam - 592 tysiące ludności
  • Utrecht - 234 tysiące ludności
  • Eindhoven - 197 tysięcy ludności
  • Groningen - 168 tysięcy ludności
  • Tilburg - 154 tysiące ludności
  • Haarlem - 149 tysięcy ludności
  • Nijmegen, Apeldoorn, Enschede - po około 146 tysięcy ludności

Skład narodowościowy:

  • Holendrzy - 96%
  • Turcy i Marokańczycy - po 1%
  • Niemcy - poniżej 1%

NIEMCY

Ta republika federalna położona jest nad M. Bałtyckim i należy do państw środkowoeuropejskich. Posiada aż 9 sąsiadów: Danię (od północy), Polskę (od wschodu), Czechy (od południowego-wschodu), Austrię oraz Szwajcarię (od południa), Francję, Luksemburg, Belgię oraz Holandię (od zachodu). Do Wspólnot Europejskich należy od 1951 roku (czyli tak jak wcześniejsze jest państwem założycielskim UE).

Kilka ogólnych informacji:

  • zajmuje 357 tysięcy km2 powierzchni
  • zamieszkuje je 82,2 miliony osób, co daje mu pod tym względem II miejsce w Europie
  • na km2 powierzchni przypada tutaj 231 osób
  • analfabetyzm oscyluje wokół 0%
  • największą grupę religijną tworzą protestanci (luteranie) 45%, później katolicy 37%, muzułmanie 2,2% oraz Żydzi 0,1%
  • mężczyźni żyją średnio 74 lata, natomiast kobiety 80
  • waluta Euro
  • urzędowy język niemiecki

Ważniejsze miasta:

  • Berlin - 3,47 miliona mieszkańców
  • Hamburg - 1,6 miliona mieszkańców
  • Monachium - miliona mieszkańców
  • Kolonia - 964 tysiące mieszkańców
  • Frankfurt - 651 tysięcy mieszkańców
  • Essen - 616 tysięcy mieszkańców
  • Dortmund - 600 tysięcy mieszkańców
  • Stuttgart - 587 tysięcy mieszkańców
  • Dusseldorf - 571 tysięcy mieszkańców

Skład narodowościowy:

  • Niemcy - 94%
  • Turcy - 2,3%
  • Serbowie - 1,1%
  • Włosi - 0,7%
  • Grecy i Polacy - po 0,4%

WŁOCHY

Kraj na południu Europy, zajmujący Półwysep Apeniński. Oblewają je m.in. Morze Śródziemne, Morze Liguryjskie, Morze Tyrreńskie, Morze Jońskie oraz Morze Adriatyckie. Do Włoch zaliczamy również Wyspy: Sardynię, Sycylię, Liparyjskie, Toskańskie, Poncjańskie oraz Pelagijskie. Enklawę na obszarze Włoch stanowi malutkie europejskie państwo San Marino oraz państwo kościelne Watykan. Włoską enklawą na terenie Szwajcarii jest Campione. Włochy także są od roku 1951 w Wspólnocie Europejskiej.

Ważniejsze miasta:

  • Rzym - 2,6 miliona mieszkańców (zespół miejski liczy 3,8 miliona)
  • Mediolan - 1,3 miliony mieszkańców (zespół miejski liczy 3,9 miliona)
  • Neapol - 1 milion mieszkańców (zespół miejski liczy 3,1 miliona)
  • Turyn - 923 tysiące mieszkańców (zespół miejski liczy 2,2 miliona)
  • Palermo - 690 tysięcy mieszkańców (zespół miejski liczy 1,2 miliona)
  • Florencja - 383 tysiące mieszkańców (zespół miejski liczy 1,2 miliona)
  • Katania - 341 tysięcy mieszkańców (zespół miejski liczy 1 milion)
  • Bari - 336 tysięcy mieszkańców (zespół miejski liczy 1,5 miliona)

Kilka ogólnych informacji:

  • zajmuje 301,3 tysiąca km2 powierzchni
  • zamieszkuje je 57,6 miliona osób
  • średnia gęstość zaludnienia wynosi 191 osób na km2
  • waluta Euro
  • jako urzędowy język włoski
  • analfabetyzm wynosi około 2%
  • największą grupą religijną są katolicy 84%, protestanci zaledwie 1%, bezwyznaniowcy stanowią 16% 

ludności

  • 75 lat to średnia długość życia u mężczyzn, a u kobiet to 82

Skład narodowościowy:

    • Włosi - 94%
    • Sardyńczycy - 2,8%
    • Retoromanie - 1,4%
    • Inni: Tyrolczycy, Albańczycy, Słoweńcy oraz Francuzi

DANIA

Dania przystąpiła do EWG w 1973 roku, a od początku UE (1993) jest jej członkiem. Jest to państwo północnoeuropejskie zajmujące Półwysep Jutlandzki, który znajduje się między M. Bałtyckim a M. Północnym. Do Dani należy także 475 wysp w Cieśninach Duńskich, z których około 100 jest zasiedlonych przez ludzi). Posiada trzech sąsiadów: Niemcy (od południa) Szwecję oraz Norwegię (od wschodu i północy)

Ważniejsze miasta:

  • Kopenhaga - 1075 tysięcy mieszkańców
  • Arhus - 277 tysięcy mieszkańców
  • Alborg - 159 tysięcy mieszkańców
  • Odense - 145 tysięcy mieszkańców
  • Frederiksberg - 88 tysięcy mieszkańców
  • Esbjerg - 73 tysiące mieszkańców
  • Randers - 55 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje 43 tysiące km2 powierzchni
    • zamieszkuje ją 5,3 miliona ludności
    • na km2 powierzchni przypadają 123 osoby
    • 87% stanowi ludność miejska
    • główną religią jest luteranizm 97% ludności, katolicy stanowią zaledwie 0,5% społeczeństwa
    • kobiety żyją średnio 79 lat, mężczyźni 73 lata
    • analfabetyzm oscyluje wokół 0%
    • język duński jako urzędowy
    • walutą jest duńska korona
    • administracyjnie wyznaczono 14 okręgów oraz dwa wydzielone miasta: Kopenhagę i Frederiksberg
    • Grenlandia oraz Wyspy Owcze jako terytoria autonomiczne przynależą do Danii

Skład narodowościowy i etniczny:

  • Duńczycy - 97%
  • Eskimosi - 1,5%
  • Turcy - 0,5%
  • Inni Skandynawowie - 0,4%
  • Brytyjczycy oraz Serbowie - 0,2%

IRLANDIA

Państwo zachodnioeuropejskie położone na wyspach. Pokrywa znaczną część wyspy o tej samej nazwie. Od północnego-wschodu graniczy z Irlandią Północną. Od północy i zachodu oblewają ją wody Oceanu Atlantyckiego, od wschodu i południowego wschodu wody Morza Irlandzkiego oraz Kanału Świętego Jerzego. Od 1973 współpracuje w ramach Wspólnot Europejskich (EWG).

Ważniejsze miasta:

  • Dublin - 480 tysięcy ludności
  • Cork - 127 tysięcy ludności
  • Limerick - 77 tysięcy ludności
  • Galway - 57 tysięcy ludności
  • Kingston - 55 tysięcy ludności
  • Waterford - 41 tysięcy ludności

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje 70 285 km2 powierzchni
    • zamieszkuje ją 3,7 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 51 osób
    • 58% stanowi ludność miejska
    • 94% ludzi to katolicy
    • nie ma problemu analfabetyzmu
    • waluta Euro
    • językami urzędowymi są irlandzki oraz angielski
    • podział administracyjny: cztery prowincje i 29 hrabstw, a także cztery "miasta-hrabstwa"
    • 95% ludności to Irlandczycy
    • kobiety żyją średnio 79 lat, mężczyźni 74 lata
    • szacunkowo około 16 milionów ludzi o pochodzenia irlandzkiego mieszka za granicą, z czego aż

13 milionów w Stanach Zjednoczonych

WIELKA BRYTANIA

W EWG od 1973 roku, państwo założycielskie UE. Jest to kraj położony na Wyspach Brytyjskich w Europie północno zachodniej. Oblewa ją Morze Północne oraz wody Oceanu Atlantyckiego. Jedyna granica biegnąca lądem oddziela ją od Irlandii. Do Wielkiej Brytanii zaliczamy: Anglię, Walię oraz Szkocję (Wyspa W. Brytania), Irlandię Północną (Wyspa Irlandia - część północna), wyspę Man oraz Wyspy Normandzkie, Bermudy, Gibraltar, Wyspy Dziewicze, Anguilla, Święta Helena, Falklandy, Kajmany, Turks i Cajcos, Montserrat, Pitcairn (terytoria zależne).

Ważniejsze miasta:

  • Londyn - 2,7 miliona mieszkańców (zespół miejski około 7 milionów)
  • Birmingham - 1 milion mieszkańców
  • Leeds - 725 tysięcy mieszkańców
  • Glasgow - 615 tysięcy mieszkańców
  • Sheffield - 530 tysięcy mieszkańców
  • Liverpool - 468 tysięcy mieszkańców
  • Manchester - 430 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 244 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 58, 5 miliona osób
    • na km2 powierzchni przypadają 242 osoby
    • analfabetyzm wynosi 1%
    • waluta Funt
    • największą grupą religijną są anglikanie 56%, katolicy 13%, prezbiterianie 7%, metodyści 4%, do

bezwyznaniowców zalicza się 16% ludności

    • kobiety żyją średnio 80 lat, mężczyźni 74 lata
    • język urzędowy - angielski

GRECJA

To kraj południowoeuropejski, który od roku 1981 należy do Unii Europejskiej. Terytorium obejmuje część Półwyspu Bałkańskiego, a także około 100 wysp mórz: Egejskiego oraz Jońskiego. Do największych wysp zaliczamy: Kretę, Eubeę, Cyklady, Wyspy Jońskie oraz Południowe i Północne Sporady. Ma czterech sąsiadów: Albanię, Bułgarię, Turcję oraz Macedonię (od północy). Granice morskie biegną przez Morze Śródziemne, Egejskie oraz Jońskie.

Ważniejsze miasta:

  • Ateny - 3,3 miliona mieszkańców w całej aglomeracji
  • Saloniki - 407 tysięcy mieszkańców
  • Pireus - 197 tysięcy mieszkańców
  • Patras - 142 tysiące mieszkańców
  • Larisa - 103 tysiące mieszkańców
  • Iraklion - 102 tysiące mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 131 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 10,5 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 80 osób
    • kobiety żyją średnio 81 lat, mężczyźni 75 lat
    • waluta Euro
    • język nowogrecki jako urzędowy
    • 98% ludności należy do kościoła grecko-ortodoksyjnego, katolicy wraz z protestantami stanowią 0,5% ludności, 1,5% stanowią muzułmanie
    • administracyjnie dzieli się na 10 regionów
    • ludność miejska stanowi 63% ludności

Skład narodowościowy:

      • Grecy - 96%
      • Macedończycy - 2%
      • Turcy - 1%
      • Bułgarzy oraz Albańczycy

HISZPANIA

Bardzo rozległe państwo zachodnioeuropejskie, które w roku 1986 wstąpiło do Unii Europejskiej. Do terytorium Hiszpanii zalicza się: Baleary, Wyspy Kanaryjskie, enklawy w Północnej Afryce: Alhucemas, Penon de Velez de la Gomera, Ceuta, Chafarinas, Melilla. Od zachodu graniczy z Portugalią, natomiast od północnego-wschodu z Andorą oraz Francją. Od południowego-wschodu oblewają Hiszpanię wody Morza Śródziemnego, natomiast od północnego-zachodu styka się z Oceanem Atlantyckim.

Ważniejsze miasta:

  • Madryt - 2,865 miliona mieszkańców
  • Barcelona - 1,5 miliona mieszkańców
  • Walencja - 745 tysięcy mieszkańców
  • Sewilla - 698 tysięcy mieszkańców
  • Saragossa - 600 tysięcy mieszkańców
  • Malaga - 522 tysiące mieszkańców
  • Bilbao - 370 tysięcy mieszkańców
  • Las Palmas - 355 tysięcy mieszkańców
  • Valladolid - 332 tysiące mieszkańców
  • Murcia - 328 tysięcy mieszkańców
  • Kordoba - 302 tysiące mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 504,7 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 40 milionów ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 79 osób
    • kobiety żyją średnio 82 lata, mężczyźni 75 lat
    • waluta Euro
    • język hiszpański jako urzędowy
    • 98% ludności należy do kościoła katolickiego, protestanci oraz muzułmanie
    • administracyjnie dzieli się na 17 autonomicznych regionów oraz 52 prowincje
    • ludność miejska stanowi 78% ludności

Skład narodowościowo-etniczny:

  • Hiszpanie - 74%
  • Katalończycy - 6%
  • Galisyjczycy - 2%
  • Baskowie

Zachowane z przeszłości różnice dialektyczno-dzielnicowe są obecnie często przyczyną działań separatystycznych ludzi z pewnych rejonów kraju.

PORTUGALIA

Kraj zajmujący południowo-wschodni kraniec Europy (Półwysep Iberyjski). Od zachodu oblewają ją wody Oceanu Atlantyckiego. Portugalia przystąpiła do Unii Europejskiej w roku 1986. Włącza się do terytorium Portugalii wyspy Atlantyku: Maderę oraz Azory. Jedynym jej sąsiadem jest Hiszpania z którą graniczy od wschodu.

Ważniejsze miasta:

  • Lizbona - 664 tysiące mieszkańców (zespół miejski liczy 2,750 miliona)
  • Porto - 303 tysiące mieszkańców
  • Amadora - 181 tysięcy mieszkańców
  • Funchal - 116 tysięcy mieszkańców
  • Setubal - 103 tysiące mieszkańców
  • Braga - 63 tysiące mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 92 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 10 milionów ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 108 osób
    • kobiety żyją średnio 79 lat, mężczyźni 72 lata
    • waluta Euro
    • język portugalski jako urzędowy
    • 95% ludności należy do kościoła katolickiego, protestanci 0,6%, żydzi oraz muzułmanie po 0,1%, do bezwyznaniowców należy 3,8% społeczeństwa
    • administracyjnie dzieli się na 18 dystryktów oraz 2 regiony autonomiczne
    • analfabetyzm sięga 13%

Skład narodowościowo-etniczny:

  • Portugalczycy - 99%
  • Kapwerderowie (imigranci, przybyli z Zielonego Przylądka)
  • Brazylijczycy, Hiszpanie oraz Brytyjczycy - po 01%

AUSTRIA

Państwo środkowoeuropejskie nie posiadające dostępu do żadnego morza. Przystąpiło do Unii Europejskiej w roku 1995. Posiada ośmiu sąsiadów:

  • Niemcy (784 kilometry) od północy
  • Czechy (362 kilometry) od północy
  • Słowacja (91 kilometrów) od wschodu
  • Węgry (366 kilometrów) od wschodu
  • Słowenia (330) od południa
  • Włochy (340kilometrów) od południa
  • Szwajcaria (164 kilometry) od zachodu
  • Liechtenstein (35 kilometrów) od zachodu

Ważniejsze miasta:

    • Wiedeń - 1,8 miliona mieszkańców
    • Linz - 434 tysiące mieszkańców
    • Graz - 395 tysięcy mieszkańców
    • Salzburg - 270 tysięcy mieszkańców
    • Innsbruck - 115 tysięcy mieszkańców
    • Klagenfurt - 90 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 83,8 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 8,1 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 97 osób
    • kobiety żyją średnio 81 lat, mężczyźni 74 lata
    • waluta Euro
    • język niemiecki jako urzędowy
    • 84% ludności należy do kościoła katolickiego, protestanci 0,6%, żydzi 0,1%, muzułmanie 1%, luteranie 5,5%, do bezwyznaniowców należy 6% społeczeństwa
    • administracyjnie dzieli się na 9 krajów związkowych, te zaś dzielą się na powiaty i gminy
    • analfabetyzm sięga zaledwie 0,1%
    • ludność miejska stanowi 55% ogółu ludności (w samym tylko stołecznym Wiedniu mieszka 21% ogółu ludności miejskiej)
    • jest to republika federacyjna
    • posiada dwuizbowy parlament: Zgromadzenie Związkowe (Bundesversammlung)
    • niższą izbę stanowi Rada Narodowa, złożona z 183 deputowanych
    • wyższą izbą jest Rada Związkowa, w skład której wchodzi 65 osób

Skład narodowościowy:

  • Austriacy - 91%
  • Turcy - 0,9%
  • Chorwaci - 0,8%
  • Niemcy - 0,5%
  • Węgrzy i Słoweńcy- po 0,4%
  • Czesi - 0,2%

FINLANDIA

Państwo położone na północy Europy na Półwyspie Skandynawskim. Posiada dwie duże zatoki: Fińską oraz Botnicką. Do terytorium Finlandii włącza się około 6,5 tysiąca, głównie niewielkich wysp, skupionych przede wszystkim w pobliżu wybrzeży południowo-zachodnich. Posiada trzech sąsiadów: Norwegię z którą graniczy od północy, Rosję z którą sąsiaduje od wschodu oraz Szwecję z którą graniczy od zachodu. Do Unii Europejskiej przystąpiła w roku 1995.

Ważniejsze miasta:

  • Helsinki - 550 tysięcy mieszkańców
  • Espoo - 210 tysięcy mieszkańców
  • Tampere - 194 tysiące mieszkańców
  • Vantaa - 176 tysięcy mieszkańców
  • Turku - 171 tysiące mieszkańców
  • Oulu - 117 tysięcy mieszkańców
  • Lahti - 96 tysięcy mieszkańców
  • Kuopio - 86 tysięcy mieszkańców
  • Jyvaskyla - 77 tysięcy mieszkańców
  • Pori - 76 tysięcy mieszkańców
  • Kotka - 55 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 338,1 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 5,1 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 15 osób
    • kobiety żyją średnio 81 lat, mężczyźni 73 lata
    • waluta Euro
    • język fiński oraz szwedzki jako urzędowy
    • 89% ludności to luteranie, aż 10% ludności deklaruje się jako ateiści
    • administracyjnie dzieli się na 12 prowincji oraz jeden region autonomiczny
    • problem analfabetyzmu nie istnieje
    • ludność miejska stanowi 65% ogółu ludności

Skład narodowościowy:

  • Finowie - 93% ludności
  • Szwedzi - 6% ludności

SZWECJA

Kraj ten zajmuje wschodnią część Skandynawii. Należy do państw bałtyckich. Do Szwecji wlicza się również wyspę Olandię oraz Gotlandię, a także nieduże przybrzeżne wysepki. Graniczy od zachodu z Norwegią, natomiast z Finlandią od strony północno-wschodniej. Do Unii Europejskiej Szwecja wstąpiła w 1995 roku.

Ważniejsze miasta:

  • Sztokholm - 750 tysięcy mieszkańców (zespół miejski liczy 1,5 miliona)
  • Goteborg - 467 tysięcy mieszkańców
  • Malmo - 260 tysięcy mieszkańców
  • Uppsala - 190 tysięcy mieszkańców
  • Linkoping - 133 tysiące mieszkańców
  • Orebro - 125 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 450 tysięcy km2
    • zamieszkuje ją 8,8 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 20 osób
    • kobiety żyją średnio 82 lata, mężczyźni 76 lat
    • waluta Korona szwedzka
    • język szwedzki jako urzędowy
    • 89% ludności to luteranie, katolicy stanowią 1,7%, a zielonoświątkowcy 1,2%
    • administracyjnie dzieli się na 24 hrabstwa

Skład narodowościowy i etniczny:

  • Szwedzi - 91%
  • Finowie - 2,5%
  • Lapończycy - 1,7%

Warunki naturalne:

    • Góry Skandynawskie w północnej i środkowej części kraju
    • Kebnekajse (2117 m n.p.m.) - najwyższe wzniesienie
    • Svealand to region z bardzo dużą ilością jezior, takich jak np.: Wetter, Wener czy Melar
    • największe rzeki to :Ume, Klar oraz Lule
    • lasy zajmują 57% powierzchni Szwecji, iglaste oraz mieszane

CYPR

To niezbyt duży wyspiarski kraj położony na Morzu Śródziemnym, a dokładniej w jego części wschodniej. Do Unii Europejskiej przystąpił w roku 2004.

Większe miasta:

  • Nikozja - 186 tysięcy mieszkańców (nie wliczając tureckiej części)
  • Limassol - 143 tysiące mieszkańców
  • Larnaka - 64 tysiące mieszkańców
  • Famagusta - 45 tysięcy mieszkańców
  • Pafos - 23 tysiące mieszkańców
  • Kyrenia - 8 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 9 251 km2
    • zamieszkuje ją 775 tysięcy ludzi
    • na km2 powierzchni przypadają 84 osoby
    • kobiety żyją średnio 89 lat, mężczyźni 74 lata
    • waluta Funt cypryjski
    • język grecki oraz turecki są językami urzędowymi
    • analfabetyzm sięga 6%
    • dominującą religią jest prawosławie 78%, 18% stanowią sunniccy muzułmanie
    • administracyjnie dzieli się na 6 dystryktów

Skład narodowościowo-etniczny:

  • cypryjscy Grecy - 78%
  • cypryjscy Turcy - 18%

CZECHY

Kraj środkowoeuropejski, który do Unii Europejskiej wstąpił w roku 2004. Sąsiaduje z czterema państwami: Polską (od północy), Słowacją (od wschodu), Austrią (od południa) oraz Niemcami (od strony zachodniej).

Ważniejsze miasta:

  • Praga - 1,204 miliona mieszkańców
  • Brno - 387 tysięcy mieszkańców
  • Ostrawa - 323 tysiące mieszkańców
  • Pilzno - 170 tysięcy mieszkańców
  • Ołomuniec - 104 tysiące mieszkańców
  • Usti - 97 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmują powierzchnię 78 864 km2
    • zamieszkuje je 10,3 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 131 osób
    • kobiety żyją średnio 78 lat, mężczyźni 71 lat
    • waluta Korona czeska
    • język czeski jako urzędowy
    • analfabetyzm oscyluje wokół 0%
    • dominującą religią jest katolicyzm 39%, 4,6% stanowią protestanci, wyznania husyckiego jest 3% ludności, natomiast ateiści stanowią aż około 40% ludności
    • administracyjnie dzieli się na siedem krajów oraz jedno miasto wydzielone
    • 76% społeczeństwa stanowi ludność miejska

Skład narodowościowy:

  • Czesi - 94%
  • Słowacy - 4%
  • Polacy oraz Węgrzy

ESTONIA

Kraj Bałtycki w Europie północno-wschodniej. Położony nad zatokami: Ryską oraz Botnicką. Do terytorium Estonii zalicza się dość sporą liczbę wysp bałtyckich. Estonia przystąpiła do Unii Europejskiej w 2004 roku. Posiada trójkę sąsiadów: Rosję od strony wschodniej, Łotwę od południa oraz Finlandię przez właśnie Zatokę Botnicką.

Ważniejsze miasta:

  • Tallin - 435 tysięcy mieszkańców
  • Dorpat - 102 tysiące mieszkańców
  • Narwa - 75 tysięcy mieszkańców
  • Kohtla-Jarve - 68,5 tysiąca mieszkańców
  • Parnawa - 51 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmują powierzchnię 45 227 km2
    • zamieszkuje je 1,5 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 33 osoby
    • kobiety żyją średnio 75 lat, mężczyźni 63 lata
    • waluta Korona estońska
    • język estoński jako urzędowy
    • problem analfabetyzmu nie istnieje praktycznie
    • dominującą religią jest luteranizm, duża część ludności wyznaje prawosławie
    • administracyjnie dzieli się na 15 okręgów oraz 6 miast wydzielonych

Skład narodowościowy:

  • Estończycy - 65%
  • Rosjanie - 30%
  • Ukraińcy - 2,5%
  • Białorusini - 1,5%
  • Finowie - 1%

LITWA

Kraj wschodnioeuropejski, nadbałtycki, który do Unii Europejskiej wstąpił w roku 2004. Sąsiaduje z czterema państwami. Od północy graniczy z Łotwą, z Białorusią od wschodu, Polską od strony zachodniej, a z Rosją przez Obwód kaliningradzki.

Ważniejsze miasta:

  • Wilno - 590 tysięcy mieszkańców
  • Kowno - 417 tysięcy mieszkańców
  • Kłajpeda - 210 tysięcy mieszkańców
  • Szawle - 150 tysięcy mieszkańców
  • Poniewież - 131 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 65 200 km2
    • zamieszkuje ją 3,7 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 57 osób
    • kobiety żyją średnio 76 lat, mężczyźni 67 lat
    • waluta: Lit
    • język litewski jako urzędowy
    • analfabetyzm sięga 2%
    • dominującą religią jest katolicyzm 60 do 80%, poza tym są wyznawcy kalwinizmu oraz luteranizmu
    • administracyjnie dzieli się na 10 obwodów oraz 44 okręgi

Skład narodowościowy:

  • Litwini - 80%
  • Rosjanie - 9%
  • Polacy - 7%
  • Białorusini - 1,5%
  • Ukraińcy - 1,2%

ŁOTWA

Podobnie jak Litwa jest krajem wschodnioeuropejskim i leży nad Morzem Bałtyckim. Do Unii Europejskiej wstąpiła Łotwa w 2004 roku. Sąsiaduje z czterema państwami: Estonią (granica północna), Rosją (granica wschodnia), Białorusią (granica południowo-wschodnia) oraz Litwą (granica południowa).

Ważniejsze miasta:

  • Ryga - 826 tysięcy mieszkańców
  • Dyneburg - 118 tysięcy mieszkańców
  • Lipawa - 98 tysięcy mieszkańców
  • Jelgawa - 59 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 64 600 km2
    • zamieszkuje ją 2,5 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 39 osób
    • kobiety żyją średnio 75 lat, mężczyźni 62 lata
    • waluta: Łat
    • język łotewski jako urzędowy
    • analfabetyzm oscyluje wokół 0%
    • dominującą religią jest luteranizm 55%, poza tym katolicy 24%, prawosławie wyznaje 9% ludności
    • administracyjnie dzieli się na 33 okręgi

Skład narodowościowy:

  • Łotysze - 54%
  • Rosjanie - 31%
  • Białorusini - 4,5%
  • Ukraińcy - 3,5%
  • Polacy - 2,4%
  • Litwini - 1,3%

Warunki naturalne:

    • piaszczyste plaże oraz wydmy na wybrzeżu
    • największą z zatok Zatokę Ryską odgradza od Bałtyku Półwysep Kurlandzki
    • dominuje krajobraz nizinny (polodowcowy)
    • sieć rzeczna stosunkowo gęsta
    • najważniejsze rzeki: Windawa, Lelupa, Dźwina
    • typową roślinnością są lasy mieszane
    • powszechnie występuje: sosna, lipa, dąb klon, jesion

MALTA

Kraj wyspiarski, położony na Morzu Śródziemnym (od Sycylii w kierunku południowym). Na Maltę jako państwo składają się trzy wyspy: Gozo, Comino no i oczywiście Malta. Do Unii Europejskiej to niewielkie państewko wstąpiło w roku 2004.

Ważniejsze miasta:

  • La Valetta - 9 tysięcy mieszkańców
  • Birkirbara - 22 tysiące mieszkańców
  • Quormi - 20 tysięcy mieszkańców
  • Hamrun i Sliema - po 13 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 316 km2
    • zamieszkuje ją 374 tysiące ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 1183 osoby
    • kobiety żyją średnio 80 lat, mężczyźni 75 lat
    • waluta: lir maltański
    • język maltański jako urzędowy
    • analfabetyzm sięga 2%
    • dominującą religią jest katolicyzm 97%, poza tym anglikanie 1,2%
    • administracyjnie dzieli się na 6 okręgów

Skład narodowościowy:

  • Maltańczycy - 96%
  • Brytyjczycy - 2,1%

Warunki naturalne:

    • wyspy te są wypiętrzonym masywem wapiennym (wysokości osiągają do 245 metrów n.p.m.)
    • naturalna dla tych terenów makia jest spotykana w coraz mniej miejscach
    • Malta położona jest na drodze wędrówek ptaków z Europy do Afryki
    • mała ilość opadów powoduje deficyt wody słodkiej i zmusza tym samym do odsalania

POLSKA

Polska jak dobrze wiemy leży w "sercu" Europy i od północy oblewają ją wody Morza Bałtyckiego.

Skrajne punkty:

przyl. Rozewie - 54.50' N

Opołonek (Bieszczady) - 49.00' N

Kolano rzeki Odry pod Cedynią - 14.07' E

kolano rzeki Bug pod Strzyżowem - 24.08' E

Sąsiedzi Polski:

  • Rosja - 210 kilometrowa granica
  • Litwa - 103 kilometry granicy
  • Białoruś - 416 kilometrowa granica
  • Ukraina - 529 kilometrów granicy
  • Słowacja - 539 kilometrów granicy
  • Czechy - 790 kilometrów granicy
  • Niemcy - 467 kilometrowa granica

Ważniejsze miasta:

    • Warszawa - 1,6 miliona mieszkańców (co daje 4,3$
    • Łódź - 807 tysięcy mieszkańców
    • Kraków - 740 tysięcy mieszkańców
    • Wrocław - 650 tysięcy mieszkańców
    • Poznań - 578 tysięcy mieszkańców
    • Gdańsk - 462 tysiące mieszkańców
    • Szczecin - 416 tysięcy mieszkańców
    • Bydgoszcz - 386 tysięcy mieszkańców
    • Katowice - 345 tysięcy mieszkańców
    • Lublin - 356 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

  • powierzchnia - 312 683 km2
  • granice - 3538 km, w tym lądowe 3014 km ( 85 % )
  • rozciągłość południkowa - 649 kilometrów
  • rozciągłość równoleżnikowa - 689 kilometrów
  • pod względem powierzchni 9 kraj Europy i 63 na świecie
  • 8,7 tysięcy km2 wynosi polskie terytorialne morze
  • zamieszkuje nasz kraj 38,6 miliona osób
  • w odniesieniu do Europy zajmujemy 8 miejsce pod względem liczby ludności i stanowimy 5,5%

wszystkich Europejczyków, biorąc pod uwagę wszystkie państwa na Ziemi zajmujemy 26 miejsce,

a Polacy stanowią 0,7% wszystkich mieszkańców Ziemi.

  • na km2 powierzchni przypadają 123 osoby
  • ludność miejska stanowi 62%
  • waluta: złoty
  • urzędowym językiem jest polski
  • podział administracyjny na 16 województw
  • analfabetyzm sięga 1%
  • w Polsce są 853 miasta (dane z 1994 roku), w tym:
    • w przedziale do 5 tysięcy mieszkańców znajduje się 267 miast
    • miast z liczbą mieszkańców w przedziale od 5 do 10 mieszkańców 178 miast
    • w przedziale od 10 do 20 tysięcy mieszkańców 177 miast
    • w przedziale od 20 do 50 tysięcy mieszkańców 138 miast
    • w przedziale od 50 do 100 tysięcy mieszkańców 51 miast
    • w przedziale od 10 d0o 200 tysięcy mieszkańców 22 miasta
    • w przedziale powyżej 200 tysięcy 20 miast
      • wiejskich miejscowości jest łącznie 56 805, z czego 42 793 to wsie, natomiast przysiółków, kolonii

bądź osad jest 14 012

  • Polska to kraj katolicki, gdzie katolicy stanowią 95% społeczeństwa, prawosławie wyznaje 1,5%

ludności, protestanci ( przeważnie ewangelicy) stanowią 1% społeczeństwa

Skład narodowościowy:

  • Polacy - 98,7 %
  • Ukraińcy - 0,6 %
  • Inni - 0,7%

Warunki naturalne:

    • Polska leży w (geometrycznym) środku kontynentu europejskiego
    • różnica szerokości geograficznej = 5 50 różnica długości geograficznej, czyli rozciągłość południkowa = 10 01

Długość dnia:

j 21 VI 23 XII

55st 17h 17m 7h 05m

49st 16h 09m 8h 09m

RÓŻNICA 1h 08m 1h 04m

RÓŻNICA ROCZNA 1+2= 2h 12m

SŁOWENIA

To kraj położony w kierunku północnym od Bałkanów, obszary położone po południowej stronie rz. Sawy zalicza się do Półwyspu Bałkańskiego. W roku 2004 wstąpiła do Unii Europejskiej. Posiada 4 sąsiadów: Włochy (granica zachodnia), Austria (granica północna), Chorwacja i Węgry (granica północno-wschodnia). Należy do niej nieduży fragment wybrzeża Adriatyku.

Ważniejsze miasta:

  • Lublana - 267 tysięcy mieszkańców (zespół miejski liczy 323 tysiące)
  • Maribor - 105 tysięcy mieszkańców
  • Kranj - 72 tysiące mieszkańców
  • Ptuj - 69 tysięcy mieszkańców
  • Celje - 66 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 20 255 km2
    • zamieszkuje ją 2 miliony ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 99 osób
    • kobiety żyją średnio 78 lat, mężczyźni 70 lat
    • waluta: Tolar
    • język słoweński jako urzędowy
    • analfabetyzm sięga 1%
    • dominującą religią jest katolicyzm 90%, muzułmanie stanowią 0,7% ludności
    • administracyjnie dzieli się na 62 gminy

Skład narodowościowo-etniczny:

  • Słoweńcy - 91%
  • Chorwaci - 3%
  • Serbowie - 2,3%
  • Bośniacy - 0,7%
  • Węgrzy - 0,5%

Warunki naturalne:

    • w krajobrazie Słowenii dominują góry : najwyższy punkt Triglav - 2864 metry n.p.m.
    • na południowym-zachodzie położony jest płaskowyż "KRAS" z dobrze rozwiniętą rzeźbą krasową
    • lasy zajmują około 50% powierzchni

SŁOWACJA

Kraj położony w środku Europy, nie mający dostępu do żadnego morza. Do Unii Europejskiej weszła w roku 2004. Posiada 5 sąsiadów: Polskę (od północy), Ukrainę (od wschodu), Węgry (od południa), Austrię (od południowego-zachodu), Czechy (od północnego zachodu).

Ważniejsze miasta:

  • Bratysława - 448 tysięcy mieszkańców
  • Koszyce - 241 tysięcy mieszkańców
  • Preszów - 93 tysiące mieszkańców
  • Nitra - 87 tysięcy mieszkańców
  • Żylina - 86 tysięcy mieszkańców
  • Trnawa - 69 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 49 036km2
    • zamieszkuje ją 5,37 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 110 osób
    • kobiety żyją średnio 77 lat, mężczyźni 69 lat
    • waluta: korona słowacka
    • język słowacki jako urzędowy
    • dominującą religią jest katolicyzm 60%, protestanci stanowią 8 % ludności, natomiast 10% to bezwyznaniowcy
    • administracyjnie dzieli się na 3 kraje oraz miasto wydzielone

Warunki naturalne:

  • dużą część powierzchni pokrywają góry (Karpaty Zachodnie) z Gerlachem 2655 metrów n.p.m.,

który jest najwyższym wzniesieniem Tatr

  • dolina Dunaju oraz pas przygraniczny z Ukrainą to regiony nizinne
  • rzeki swoje wody odprowadzają głównie do Morza Czarnego
  • najważniejsze rzeki to: Wag, Hron, Hornad, Ipola, Ondawa

WĘGRY

Węgry są krajem, który także nie posiada dostępu do morza i położony jest w środkowej Europie Wschodniej. Do Unii Europejskiej Węgry wstąpiły w 2004 roku. Sąsiadują z siedmioma państwami: Słowacją (od północy), Ukrainą (od północnego-wschodu), Rumunią (od wschodu), Serbią i Czarnogórą oraz Chorwacją (od południa), Słowenią i Austrią (od zachodu).

Ważniejsze miasta:

  • Budapeszt - 1,8 miliona mieszkańców
  • Debreczyn - 208 tysięcy mieszkańców
  • Miszkolc - 177 tysięcy mieszkańców
  • Segedyn - 166 tysięcy mieszkańców
  • Pecz - 161 tysięcy mieszkańców
  • Gyor - 127 tysięcy mieszkańców

Kilka ogólnych informacji:

    • zajmuje powierzchnię 93 030 km2
    • zamieszkuje ją 10,2 miliona ludzi
    • na km2 powierzchni przypada 110 osób
    • kobiety żyją średnio 76 lat, mężczyźni 67lat
    • waluta: Forint
    • język węgierski jako urzędowy
    • dominującą religią jest katolicyzm 64%, protestanci stanowią 23,5 % ludności, natomiast prawosławni 0,5%, judaizm wyznaje 0,9% mieszkańców
    • administracyjnie dzieli się na 19 komitetów oraz miasto wydzielone
    • analfabetyzm sięga 1%

Skład narodowościowy:

  • Węgrzy - 96,5%
  • Niemcy - 1,5%
  • Słowacy - 1,2%

Warunki naturalne:

    • to kraj nizinny - ok. 70%, Dunaj przecina Wielką Nizinę Węgierską
    • pasma górskie w zachodniej oraz północnej części
    • Kekes 1014 metrów n.p.m. to najwyższe wzniesienie na Węgrzech
    • tektoniczne jezioro Balaton w zachodnich Węgrzech
    • charakterystyczne cieplice i ujęcia wód mineralnych
    • relikty stepów (tzw. puszta)
    • 30% powierzchni pokrywają żyzne czarnoziemy, mady oraz gleby brunatne