Transport wraz z łącznością współtworzy komunikację. Istnieje bardzo wiele rodzajów transportu, a jednym z kryteriów ich wydzielania jest środowisko, w którym ma on miejsce. Na tej podstawie mówi się o: transporcie lądowym (m. in. kolejowy, drogowy, przewodowy), wodnym (śródlądowy i morski) oraz powietrznym (np. lotniczy).
Gęstość sieci transportowej na świecie jest bardzo zróżnicowana. Zróżnicowanie to jest miedzy innymi spowodowane nierównomierną gęstością zaludnienia, warunkami środowiskowymi oraz stopniem rozwoju gospodarczego poszczególnych rejonów świata.
W Polsce warunki naturalne sprzyjają rozwojowi transportu; zdecydowana większość kraju ma charakter nizinny. Dodatkowo wielkim atutem jest dostęp do morza, dzięki czemu możliwe są kontakty drogą morską z innymi państwami. Korzystne jest także położenie na tle innych krajów; Polska stanowi swoisty pomost pomiędzy Niemcami i Rosją a szerzej- pomiędzy Europą Zachodnią a Wschodnią. To sprawia, że uchodzi ona za bardzo ważny kraj tranzytowy na komunikacyjnej mapie kontynentu.
Analizując strukturę przewozów w Polsce należy stwierdzić, że najważniejszymi środkami transportu są: kolej oraz samochody, przy czym transport samochodowy większe znaczenie odgrywa w przewozach bliższych, natomiast kolejowy- na większe odległości. Powyższa zależność dotyczy zarówno przewozów osobowych jak i pasażerskich.
Transport kolejowy
Polska kolej poszczycić się może bardzo długą historią. Zaczęła powstawać w okresie, kiedy kraj znajdował się pod zaborami. W związku z tym, że Polska podzielona była na trzy niezależne części, kolej w każdej z nich rozwijała się w sposób odrębny. Jako pierwszy zbudowany został odcinek łączący Wrocław z Oławą. Miało to miejsce w roku 1842.
Liczne inwestycje z zakresu budowy kolei podejmowane były pomiędzy I a II wojną światową. Jednym z takich strategicznych przedsięwzięć było połączenie Zagłębia Górnośląskiego z Gdynią. szlak ten nazwany został magistralą węglową. Umożliwiał on eksport węgla drogą morską. Surowiec wydobywany w kopalniach na Śląsku przewożony był koleją do portu w Gdyni, gdzie ładowano go na statki i wysyłano do zamorskich odbiorców. Z innych ważnych inwestycji z tego okresu wspomnieć trzeba o wybudowaniu szlaku kolejowego pomiędzy Warszawą i Krakowem oraz Warszawą i Poznaniem. Dwudziestolecie międzywojenne było również okresem unowocześniania połączeń kolejowych w Polsce; wówczas to rozpoczęto stopniową elektryfikację kolei.
Okres II wojny światowej przyniósł bardzo wiele zniszczeń. Jedne części Polski zostały przez wojnę bardziej dotknięte, inne mniej. Liczne połączenia kolejowe zostały w tym czasie zerwanych. Stanowiły one cel wielu ataków wojennych; zniszczenie linii kolejowej z której korzystał nieprzyjaciel oznaczało bowiem uniemożliwienie mu łatwego przemieszczania się. Po zakończeniu wojny uszkodzone linie zostały na powrót odbudowane, a kolej rozwijała się nadal. Spośród najważniejszych szlaków, które zbudowane zostały już po zakończeniu II wojny światowej wymienić trzeba Centralną Magistralę Kolejową łączącą Górny Śląsk z Warszawą. Ponadto w dalszym ciągu prowadzona była elektryfikacja kolei. Do dnia dzisiejszego rzeczona elektryfikacja objęła niespełna 50% wszystkich połączeń, co z pewnością nie jest liczbą wystarczającą. Charakterystyczną cechą polskiej sieci kolejowej jest jej bardzo nierównomierne rozmieszczenie na obszarze kraju. Dysproporcje w jej rozmieszczeniu mają swe źródło w przeszłości i wynikają z faktu dawnej przynależności kraju do trzech różnych zaborów. Oprócz tego znaczenie ma również stopień rozwoju gospodarczego poszczególnych części kraju. W obszarach podlegających intensywnej industrializacji w okresie powojennym gęstość ta jest zdecydowanie większa. Największa gęstością sieci kolejowej odznaczają się województwa byłego zaboru pruskiego. W Polsce zachodniej i południowo- zachodniej dochodzi ona nawet do 14km/ 100km2. Swoje maksimum osiąga ona na terenie byłego województwa katowickiego. Na drugim biegunie znajdują się z kolei obszary Polski Północno- Wschodniej i Centralnej. W tej części kraju zaznacza się wyraźny niedorozwój sieci kolejowej. W byłym województwie łomżyńskim gęstość sieci kolejowej nie przekracza nawet 2,5km/ 100km2.
Transport kolejowy w Polsce choć ważny to jednak nie stanowi głównego sposobu przemieszczania towarów oraz osób. W strukturze przewozów ustępuje on zdecydowanie transportowi samochodowemu. Koleją przemieszczanych jest 18% całkowitej masy ładunków oraz 28% wszystkich pasażerów.
Polskie Koleje Państwowe borykają się obecnie z wieloma problemami. Największym z nich jest kiepska infrastruktura i ogólny zły stan torowisk. Ponadto polskie koleje nie są nowoczesne. Nie podejmuje się działań zmierzających do budowy szybkich połączeń na wzór francuskiego TGV. Polscy pasażerowie wolą wybierać transport samochodowy, mimo że infrastruktura drogowa w kraju także pozostawia wiele do życzenia. Należy zdawać sobie sprawę, że przemieszczanie się pociągiem ma wiele zalet w porównaniu z innymi środkami lokomocji. Przede wszystkim kolej jest bardzo bezpieczna, przynajmniej tak wskazują statystyki. Dodatkowo przy przewożeniu towarów masowych jest znacznie tańszym środkiem lokomocji aniżeli samochody, zwłaszcza przy wciąż wzrastających cenach paliw. Patrząc z punktu widzenia środowiska naturalnego kolej jest jednym z najbardziej ekologicznych środków transportu. W naszym kraju największe znaczenie ma ona przy przewozie ładunków masowych takich jak: surowce mineralne, nawozy oraz zboża.
Transport samochodowy
Transport samochodowy odgrywa obecnie największe znaczenie w Polsce, zarówno pod względem przemieszczania osób jak i towarów. Całkowita długość dróg utwardzonych przebiegających przez terytorium kraju wynosi 242 000km. Mimo że dysproporcje w rozmieszczeniu dróg kołowych nie są tak znaczące jak w przypadku kolei, to jednak istnieją obszary o ponadprzeciętnej gęstości dróg, jak i takie gdzie zaznacza się ich niedorozwój. Średnia gęstość dróg kołowych wynosi w Polsce 75km/ 100km2. Największą gęstością dróg kołowych w kraju odznacza się byłe województwo krakowskie, najmniejszą natomiast byłe suwalskie. popularność transportu samochodowego wynika w znacznej mierze z jego wygody. Obecnie po polskich drogach porusza się aż 12mln samochodów, wśród których zdecydowanie dominują pojazdy osobowe (9mln). Ocenia się, że praktycznie każde gospodarstwo domowe dysponuje dziś co najmniej jednym samochodem, choć oczywiście jest to szacunek uśredniony. Za pomocą samochodów transportuje się w Polsce 80% wszystkich towarów oraz 70% podróżujących. Tak duża liczba samochodów na polskich drogach stanowi poważny, cały czas nasilający się problem. Ilość samochodów cały czas się zwiększa podczas gdy stan techniczny krajowych dróg pozostawia wiele do życzenia. Największym problemem jest obecnie zły stan techniczny dróg oraz zbyt mała ilość autostrad, odczuwalna zwłaszcza w trakcie pokonywania dłuższych tras. Niedorozwój autostrad w Polsce sprawia, że ruch tranzytowy przez nasz kraj staje się szczególnie uciążliwy, zwłaszcza dla kierowców z Zachodu przyzwyczajonych do zupełnie innych warunków podróżowania.
