W atmosferze woda może występować pod wieloma postaciami. Jedna z nich jest para wodna. Jej zawartość ulega ustawicznym zmianom w czasie i przestrzeni. Głównym jej źródłem jest parowanie z otwartych zbiorników wodnych oraz sublimacja z lodowców i lądolodów.
Wzrost intensywności parowania zależy od:
- Rozmieszczenia kontynentów i oceanów - z otwartych zbiorników wodnych więcej wody paruje aniżeli z powierzchni lądowych
- Parowania potencjalnego - jest to maksymalna wartość parowania z określonej powierzchni przy stałym dostępie wody
- Parowania rzeczywistego - rzeczywista objętość wody, która wyparowała z danego obszaru
- Pokrycia terenu - flora ziemska posiada zdolności retencjonowania wody, dlatego duże powierzchniowo zbiorowiska leśne dostarczają atmosferze znacznych ilości pary wodnej poprzez transpirację. Przeciwieństwem tego są pokłady piasków i żwirów, które z duża zdolnością chłonięcia wody uniemożliwiają jej wyparowanie.
- Prędkości wiatru przy powierzchni parującej - wielkość parowania wzrasta wprost proporcjonalnie do zwiększającej się prędkości wiatru.
- Ukształtowania powierzchni - proces parowania zachodzi szybciej na obszarach o płaskiej lub wklęsłej powierzchni aniżeli na obszarach o znacznym nachyleniu, gdzie następuje szybki spływ powierzchniowy i podziemny wody oraz brakuje czasu na jej parowanie. Nasłonecznione stoki szybciej oddają wodę w postaci pary wodnej aniżeli stoki zacienione.
Teraz poznamy podstawowe parametry, które dokonują opisu zawartości pary wodnej w powietrzu:
- Bezwzględną wilgotnością powietrza nazywamy stosunek, w którym licznikiem jest masa pary wodnej a mianownikiem objętość powietrza, w którym się zawiera. Jednostka tej wartości jest g/m3.
- Wilgotnością względna nazywamy procentową wartość prężności pary wodnej, która nasyca te masę powietrza przy określonej temperaturze.
- Prężnością pary wodnej nazywamy ciśnienie cząstkowe, jakie wywiera ona w powietrzu, w którym się znajduje, wyrażoną w hPa.
Procesem kondensacji pary wodnej w atmosferze nazywamy zamianę pary wodnej ze stanu gazowego w stan ciekły. Jednak aby tak się stało musi wystąpić zjawisko obniżenia temperatury do punktu rosy, gdzie następuje nasycenie para wodna danej masy powietrza. W tych warunkach jest możliwa zamiana ary wodnej w postać skroploną. W wyniku czego powstają osady, które zaobserwować można na przedmiotach pokrywających Ziemię.
