We współczesnej geomorfologii wyróżniamy wielkie i małe formy na dnie morskim. Dużymi formami ukształtowania terenu dna morskiego są:

1. Szelf - będący platformą kontynentalną, zalegającą do głębokości 200 m., posiadająca niewielkie nachylenie, otaczając pasem sąsiednie kontynenty (jest inaczej nazywany podwodnym przedłużeniem powierzchni lądowej), o przeciętnej szerokości 74 000 m ( średnio w granicach od 15 do 1 400 km). Obszar ten jest niezwykle intensywnie eksploatowany w celach rybołówstwa oraz wydobywania złóż ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Morze Północne położone całkowicie w strefie szelfowej określane jest morzem szelfowym.

2. Stokiem kontynentalnym - nazywamy powierzchnię pod wodą o znacznym stopniu nachylenia i głębokości w przedziale od 200 do 3 000 m., często jego powierzchnia rozcięta jest licznymi o długimi kanionami.

3. Basenem oceanicznym - nazywamy obszar pod powierzchnią ziemi, obejmującą głębokość w przedziale od 3 000 do 6 000 m., zajmuje powierzchnię 73 % dna morskiego.

4. Rowem oceanicznym - nazywamy głębokie (od głębokości 6 000 m.), rozległe i wąskie (o szerokości w przedziale 30-40 km) obniżenie dna morskiego, posiadające stosunkowo strome stoki, przeważnie zlokalizowane na skraju oceanu. Największą ilością i najgłębszymi rowami dysponuje Pacyfik - w najgłębszym z nim, Rowie Mariańskim i Rowie Filipińskim dochodzi do głębokości około 11 000 m. Z tego wynika, że najwyższe himalajskie szczyty dochodząc swą wysokością do około 9 000 m. mogą się z łatwością schować w otmętach największych głębi i pozostawić jeszcze sobie zapas wysokości równy 2 - 3 km. Rów oceaniczny to obszar niespokojny pod względem tektoniki, w ich sąsiedztwie występują częste dyslokacje mas ziemskich, a ich skutkiem są jedne z największych fal morskich (tzw. tsunami).

5. Grzbiet Śródoceaniczny jest długim wzniesieniem dna, posiadającym stromo nachylone stoki i nieregularną topografię terenu. Ich pasma przebiegają zwykle środkiem oceanów, a ich łączna długość wynosi ponad 60 000 km. Grzbiety pełnią role granicy pomiędzy oceanami i rozdzielają poszczególne baseny w znacznym stopniu wpływając na wewnętrzną cyrkulację wody. Mogą one wznosić się z powierzchni dna morskiego nawet do wysokości przeszło 10 000 m. na Oceanie Spokojnym i do około 8 000 m. na Oceanie Spokojnym w postaci szczytów wysp i wysepek.

Największym system śródoceanicznych gór jest Grzbiet Śródatlantycki. Rozciąga się on na długość 2 300 km i przybiera kształt litery S biegnąc od wybrzeży Islandii po Wyspę Bouveta (55o S). Grzbiet Śródatlantycki rozdziela ocean na część wschodnią i zachodnią na środku pomiędzy kontynentami amerykańskim a europejskim i afrykańskim. Z obu stron grzbietu rozciągają się głębokości powyżej 5 000 m. Grzbiet ten wystaje ponad powierzchnię wody tworząc wyspy nad poziomem morza np. Azory o najwyższym wzniesieniu równym 2 320 m wysokości n. p m.

Forma dna

Poziomy batymetryczne

Powierzchnia

w tys. km2

w %

Szelf

0 - 200

28 285

7,8

Stok kontynentalny

200 - 3 000

65 697

18,1

Baseny oceaniczne

3 000 - 6 000

264 642

73,1

Rowyoceaniczne

> 6 000

3 759

1

Do małych form dna morskiego należą:

1. Pojedyncze góry i guyoty - to podmorskie stożki wulkaniczne, o bardzo stromych niż na lądzie stokach, ponieważ krzepnąca lawa w morzu krzepnie szybciej. Formy te wznoszą się z powierzchni dna morskiego do wysokości nawet 5 000 m.

Wzniesienia podwodne posiadają grzbiety o kształcie niewyrównanym, często kopulastym, co jest świadectwem braku dostępu do powierzchni morza.

Guyoty, zawdzięczają swoją nazwę szwajcarskiemu geografowi, żyjącemu z XIX w. Arnoldowi Guyocie. Są one również często nazywane górami stołowymi, gdyż odznaczają się płaskimi powierzchniami szczytowymi, ściętymi dawniej poprzez fale morskie, w czasie gdy góra wznosiła się ponad poziomem tafli wody.

Na Oceanie Spokojnym zanotowano około 10 tys. pojedynczych podwodnych wzniesień i guyotów.

2. Systemy rafy koralowej i atoli - spotykane są w wodach ciepłych mórz, zwłaszcza spotykane są w pasie międzyzwrotnikowym o szerokości pomiędzy równoleżnikami 20 stopni N - 20 stopni S. Budują je szkielety koralowców oraz inne organizmy, stanowią doskonałe warunki do życia wielu gatunkom egzotycznych ryb i zwierząt.