Hydrologia jest to nauka zajmująca się wodą występującą pod każdą postacią w przyrodzie.
Zasoby wodne Ziemi wynoszą około 1,4 mld km3.
Wzór na bilans wodny Ziemi to:
opad= parowanie +odpływ
1. Wszechocean- cały obszar wód słonych w tym mórz, oceanów i zatok ,zajmuje on ok. 361,3 mln km2, w tym:
-Ocean Spokojny to ok. 49,5 % wszechoceanu,
-Ocean Atlantycki ok. 29,4 % wszechoceanu,
-Ocean Indyjski ok. 21,1 % wszechoceanu,
2. Morze- wyodrębniona część oceanu oddzielona częściowo od otwartych wód lądami(wyspami, półwyspami, podwodnymi progami) powierzchnia mórz wynosi 40 mln km2. Morza dzielą się na:
-morza przybrzeżne-odznaczają się łatwą wymianą wód morza z wodami oceanicznymi : M. Japońskie, M. Północne
-morza śródziemne- otoczone przez lądy, połączone z oceanem wąskimi cieśninami, wśród nich rozróżnia się:
*morza wewnątrzkontynentalne : M. Białe, M. Bałtyckie.
*morza międzykontynentalne: M. Czarne, M. Śródziemne
~Średnia temperatura wód oceanicznych : około 3stopnie C
*Pływy- to okresowe zjawiska zachodzące w atmosferze związane z przyciąganiem Ziemi przez księżyc(58%) i Ziemi przez Słońce(42%). Na masę wodną działają dwie siły: przyciągania Księżyca i odśrodkowa związana z obrotem układu Ziemia- Księżyc dookoła środka masy. Z tego powodu występują okresowe podniesienia poziomu wody tzw. przypływy ,oraz obniżenia poziomu wody tzw. odpływy.
Fale- tworzą się na powierzchni mórz i oceanów (powierzchniowe), lub wewnątrz nich (wewnętrzne).
*Typy fal :
-wiatrowe : tworzą się przez oddziaływanie wiatru na powierzchnię wody;
-pływowe: związane z przyciąganiem Księżyca i Słońca;
-baryczne : spowodowane zmianami ciśnienia atmosferycznego nad pow. akwenu ( tajfuny);
-tsunami(sejsmiczne): wybuchy podwodnych wulkanów ,podwodne trzęsienia ziemi;
-okrętowe: powstają przy ruchach ciał stałych w wodzie;
Prądy gęstościowe- są to ruchy wód morskich wywołane różnicą gęstości wody.
3.Wody podziemne- wody zatrzymane w gruncie, występują w porach i szczelinach skał skorupy ziemskiej ; pochodzą głównie z wsiąkania opadów atmosferycznych; jest ich około 60 mln km3 i stanowią około 1,7% objętości zasobów wodnych hydrosfery co daje 30% całości zasobów wód słodkich.
Wody podziemne dzielą się na:
-infiltracyjne
-wolne
-kondensacyjne
-juwenilne
-reliktowe
Podział wód ze względu na ich wymianę oraz głębokość ich zalegania:
-przypowierzchniowe( zaskórne)
-gruntowe
-wgłębne
-głębinowe
*przypowierzchniowe
4. Źródło- miejsce gdzie warstwa wodonośna przecina miejsce gruntu, skąd swobodnie wypływa na powierzchnię.
5. Rzeka- naturalny ciek powstały z połączenia potoków, morze wypływać ze źródeł, jezior, zasilany wodą z opadów, płynie dzięki oddziaływaniu grawitacji.
Ze względu na ciągłość zasilania rzeki dzieli się na:
- stale płynące
- okresowe
- epizodyczne
Ze względu na charakter środowiska fizycznogeograficznego rozróżnia się rzeki:
- górskie
- równinne
- jeziorne
- bagienne
- krasowe
Największymi rzekami świata są:
a) najdłuższe to
-Nil 6671 km
-Amazonka 6437 km
-Jangcy 6300 km
- Misisipi 5991 km
b) według powierzchni dorzecza:
- Amazonka 7,2 mln km 2
- Kongo 3,8 mln km2
- Missisipi 3,3 mln km2
- La Plata 3,1 mln km2
6. Jezioro- naturalny śródlądowy zbiornik wody, powstaje w zagłębieniu terenu, charakterystyczna jest stosunkowa wolna wymiana wody.
*Ze względu na procesy rzeźbotwórcze wyróżnia się różne typy jezior:
- tektoniczne
- wulkaniczne
- lodowcowe
- krasowe
- rzeczne
- przybrzeżne
- deltowe
7.Lodowiec: to masa lodu powstała na granicy wiecznego śniegu, towarzyszy mu charakterystyczny powolny ruch. Lodowce składają się z dwóch warstw górnej- pola firnowego( miejsce gromadzenia się śniegu i lodu), dolnej- jęzora lodowcowego(obszar topnienia lodowca).
*Typy lodowców:
- lądolody
- lodowce szczątkowe
- fieldowe
- karowe
- dolinne
- piedmontowe
Najdłuższym lodowcem świata jest Lodowiec Fedczenki na Pamirze jego dł. Przekracza 77 km.