Najbardziej charakterystyczną cechą roślinności tatrzańskiej jest jej piętrowość. Wyróżnia się piętra; regla dolnego, regla górnego, kosodrzewiny, hali i turni. Niniejsze opracowanie nie zajmuje się jednak omówieniem poszczególnych pięter, ma za zadanie jedynie przybliżyć najczęściej spotykane rodzaje skupisk roślinnych występujących na obszarze najwyższych polskich gór. Ze względu na różnorodność warunków środowiska, zmieniające się cechy podłoże, różną ekspozycję i warunki termiczne, roślinność może być nawet w tym samym piętrze bardzo zróżnicowana.

Łąki i trawniki - ten rodzaj roślinności wykształcił się bardzo dobrze w dolinach potoków, oraz na otaczających je terenach, ze względu na długą i częstą obecność człowieka w tych okolicach, i związane z nim pasterstwo. Czynnik antropogeniczny wpłynął w dużym stopniu na przekształcenie naturalnej roślinności tych obszarów i powstanie szerokich pól, łąk i pastwisk, i związane z tym zmiany w składzie gatunkowym roślinności.

Na skutek pasterstwa owiec, wiele gatunków zostało zniszczonych poprzez obgryzanie ich przez zwierzęta, jednak na skutek intensywnego ich nawożenia przybyły tu nowe rośliny, nadające łąkom górskim specyficzny wygląd. Najbardziej znanym gatunkiem, który pojawił się tu dzięki pasterstwu, jest krokus. Dziś nikt nie wyobraża sobie górskich polan bez tych fioletowych kwiatków, jednak jeszcze stosunkowo niedawno, były one na tych terenach stosunkowo nieznane. Innymi gatunkami związanymi z pasterstwem są: mieczyk dachówkowy (ciekawe zbiorowiska poniżej drogi pod Reglami) i mietlica pospolita. Dzięki intensywnemu nawożeniu wkroczyły tu wierzchlina łąkowa, kostrzewa łąkowa, wyczyniec łąkowy, tymotka łąkowa. Niektóre obszary są zbyt intensywnie nawożone. W glebie znajduje się nadmiar amoniaku. Rośnie tu zespół szczawiu alpejskiego.

Obszary, na których tak duże naturalne nawożenie występuje, obfitują w różnorodność gatunkową i są przeciwieństwem miejsc, gdzie gleby są ubogie, nie zajęte przez pasterstwo. Często są to pola po wyciętym lesie świerkowym, często później nie zagospodarowanym lub zajętym w mniejszym stopniu. W tego typu miejscach rosną najczęściej nierozwinięte trawy, a popularnym gatunkiem jest tzw. psia trawka.

Roślinność łąkowa występuje także w piętrze kosodrzewiny. Rośnie tam, gdzie kosodrzewina jest rozrzedzona lub gdzie jej brak. Charakterystycznymi gatunkami w tym piętrze są; modrzyk górski, miłostka górska, ciemiężyca zielona, goryczka trojeściowa, jaskier platanolistny, starzec gajowy, tojad mocny, ostróżka tatrzańska, arcydzięgiel litwor.

Skład gatunkowy formacji roślinnych zależy w dużym stopniu od rodzaju podłoża glebowego - w zależności od jego pH na różnych obszarach można spotkać inne zespoły roślinności.

Tam, gdzie występują gleby zasobne w próchnicę, można spotkać charakterystyczne zespoły roślinności - trzcinka owłosionego.

Na obszarach wapiennych występuje natomiast zespół kostrzewy karpackiej (kostrzewa karpacka, tymotka Michela, goździk okazały). Dla podłoża wapiennego charakterystyczny jest również zespól kostrzewy pstrej (siekiernica górska, ostrołodka Hallera, ostrołodka karpacka, traganek wytrzymały, zawilec narcyzowy, sasleria tatrzańska).

Na skałach granitowo - wapniowych występują; kostrzewa pstra, mietlica alpejska, ukwap karpacki, jaskier skalny, stokrotnica górska, mietlica alpejska, lilijka alpejska.

Specyficzne zespoły tworzy roślinność występująca na piargach. Charakterystyczną ich cechą jest zdolność do przystosowania się do trudnych warunków podłoża. Nie są to już stale nawożone łąki, ale czasem prawie całkowicie pozbawione pokrywy glebowej skały. Charakterystycznym zespołem jest tu bardzo odporny na trudne warunki podłoża Papavereto-Cerastietum latifolii, który rośnie na podłożu wapiennym. W jego skład wchodzą: mak alpejski, rogowica szerokolistna, skalnica zwisła, występująca zwykle na obszarach o bardzo surowym klimacie.

Natomiast na podłożu granitowym wytworzył się zespól skalnicy karpackiej i szczawiora alpejskiego. Występują tu np. kuklik rozesłany, skalnica mchowata, jaskier lodnikowy, warzucha tatrzańska.

Dość duża powierzchnię w tatrach tworzy piętro hal. Warunki do życia roślin są gorsze niż na niższych obszarach, jednak wiele gatunków dobrze się tu rozwija. Rośnie tu np. kosodrzewina, nie jest ona jednak zwarta, tworzy rzadkie skupiska złożone z bardzo niskich krzewów, dużo drobniejszych niż na bardziej sprzyjającym podłożu. Dobrze rozwinięte są tu zespoły muraw, które są dość rozległe. Często są dobrze nawożone, ze względu na występujące tu dość liczne i rozległe pastwiska. Nie ma tu nowych zespołów roślinnych, większość z nich to ta występującą w dolinach, a także niektóre gatunki piargowe.

Nowymi zespołami roślinności są z: zespół situ skuiny, charakterystyczne dla Czerwonych Wierchów, nadające im jesienią charakterystyczną czerwonawą barwę oraz zespól boimki dwurzędowej z sasanką alpejską, starcem karpackim, jarzębcem alpejskim, a także zespól kosmatki karpackiej, z omiegiem kozłowcem

Bardzo ciekawym typem zbiorowisk roślinnych są, występujące w piętrze hal, wyleżyska. Rosną one w miejscach długotrwałego zalegania śniegu, topniejącego na krótki okres, w lecie. Pod śniegiem rozwijają się drobne, niewysokie roślinki.

Bardzo charakterystyczny jest dla takich obszarów zespól wierzby zielnej. Jej wysokość wynosi zaledwie kilka centymetrów. Występuje ona również w płaskich, wilgotnych miejscach.

Typową rośliną wyleżyskową jest również sybaldia, która rośnie zwykle na obszarach podbiegunowych. Szarotka drobna (o wysokości 2- 4 centymetry) także często występuje w takim środowisku.

Na podłożu wapiennym rośnie skalnice tatrzańska, występująca w Tatrach, Małej Fatrze i paśmie Choczańskim. Do jej zespołu należy rzeżuszka alpejska.

Piętro turniowe, to obszar o bardzo trudnych warunkach do życia roślinności, ze względu na nieregularne, często bardzo strome podłoże i prawie nie wykształcone gleby. Ze względu na podobne warunki rośnie tu dużo roślin spotykanych na piargach. Rośnie tu zespól kosmatki brunatnej, zespól turniowy boimki (goryczka przezroczysta, starzec kraiński, mokrzyca rozchodnikowa, kosmatka kłosowa, kostrzewa pstra). Innymi występującymi tu gatunkami są: pierwiosnka drobna, skalnica mchowata, darniowa i karpacka, gęsiówka tatrzańska, rogownica jednokwiatowa, złocień alpejski, oraz trawy: wiechlina wiotka i kostrzewa niska żyworodna.

Zespoły porostów wybierają szczególnie trudne i uciążliwe warunki do życia - turnie, bloki skalne. Dzięki nim wiele szczytów tatrzańskich posiada swoją charakterystyczną barwę. Najczęściej spotykane są porosty skorupiaste, głownie z rodzaju Rhizocarpon, Lecanora i Lecidea. W piętrze lasu i kosodrzewiny występują porosty krzaczaste i liściaste.

Wiele gatunków porostów w Tatrach to endemity.