• Uzależnienie od alkoholu; działanie alkoholu na człowieka:

Ustalenie definicji alkoholizmu, co do której wśród badaczy panowałaby jednomyślność, przez długi czas nie było możliwe. Pojęcie alcoholismus chronicum wprowadził Magnus Huss w roku 1849. Od tego czasu było podejmowanych wiele prób zdefiniowania tego zaburzenia. Jeszcze przed Hussem o konsekwencjach zdrowotnych picia alkoholu, jako pierwszy, już w 1785 roku, pisał Benjamin Rus. Potem jeszcze różni autorzy próbowali definiować czym jest alkoholizm. Twórcami terminu nałóg alkoholowy są Kurz i Kreapelin. W 1901 roku użyli oni tego określenia wobec osób, które mimo poniesienia poważnych szkód materialnych społecznych i cielesnych z powodu picia alkoholu, nie miały siły, aby przerwać picie. Człowiekiem, który zdjął z osób uzależnionych odium pogardy i uczynił ich pacjentami potrzebującymi pomocy, jest amerykański lekarz czeskiego pochodzenia Elvin Morton Jellinek. W 1960 roku w opublikował pracę pt.: "Koncepcja alkoholizmu jako choroby".

Nałóg alkoholowy to chroniczna, postępująca, przewlekła i niestety nieuleczalna choroba. Osoba uzależniona od alkoholu nie nauczy się w kontrolować spożywania substancji, która stanowi źródło nałogu. Choroba alkoholowa, zwana także alkoholizmem, jest nieuleczalna i prowadzi do przedwczesnej śmierci, jednak może ona być powstrzymana na każdym etapie jej rozwoju. Leczenie choroby alkoholowej polega na nauczeniu alkoholika funkcjonowania w społeczeństwie bez spożywania alkoholu. Tylko abstynencja może spowodować stopniowe wracanie do zdrowia i zapobiec dalszemu rozwojowi tej choroby. Uzależnienie od alkoholu powoduje nie tylko objawy fizyczne, ale wpływa również na sferę psychiczną, emocjonalną oraz duchową. Powodem sięgania po alkohol jest jego rozluźniające, rozhamowujące i euforyzujące działanie. Rozwijanie się uzależnienia od alkoholu jest zależne od wielu społecznych i indywidualnych czynników ryzyka. Wpływ alkoholu na organizm człowieka jest bardzo różny.

Z uzależnieniem mamy do czynienia wówczas, gdy spotkamy trzy z niżej wymienionych objawów:

  • pojawienie się tzw. głodu alkoholowego, czyli bardzo silnego, wewnętrznego przymusu spożywania alkoholu. W miarę upływu czasu bez alkoholu pojawiają się nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia, połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu.
  • niekontrolowane picie, nieumiejętność zaprzestania picia w określonym momencie i dobrania odpowiedniej ilości alkoholu. Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu pojawia się niemożność skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia.
  • pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego, w czasie zaprzestania picia. Po ponownym spożyciu alkoholu objawy te znikają
  • zmiana tolerancji na alkohol, przeważnie zwiększenie tolerancji, co objawia się piciem większych ilości dla osiągnięcia stanu, jaki dawniej był osiągalny po spożyciu mniejszych dawek alkoholu
  • skoncentrowanie całego swego życia wokół alkoholu, stwarzanie okazji do napicia się. Od czasu do czasu człowiek dostrzega, że picie wymyka się spod jego kontroli i próbuje udowodnić sobie lub innym, że potrafi nad tym zapanować, jednak próby te kończą się niepowodzeniem.
  • Po wypiciu pojawiają się "dziury pamięciowe", całe fragmenty wydarzeń znikają z pamięci. Mimo próby obrony pozorów rozumności i ciągłości postępowania coraz więcej rzeczy dzieje się poza świadomością osoby uzależnionej.

Leczenie nałogu alkoholowego powinno obejmować trzy sfery życia osoby uzależnionej. Jest to mianowicie aspekt fizyczny, duchowy oraz psychologiczny. Wracanie do zdrowia osoby uzależnionej od alkoholu jest procesem długotrwałym i składającym się z wielu etapów. Terapia rozpoczyna się odtruciem, zawiera terapię w grupach Anonimowych alkoholików (AA) oraz grupach wsparcia. Bardzo ważnym elementem jest także rozwój osobisty i duchowy, a także współpraca ze specjalistami odmiennych dziedzin.

Początek choroby alkoholowej jest bardzo trudny do uchwycenia, ponieważ granica pomiędzy piciem towarzyskim i nałogiem jest niezwykle płynna. Stwierdzono, ze choroby wywołane nałogiem alkoholowym są spotykane u 50% mężczyzn i około 10% kobiet, które zgłaszają się do lekarzy.

Szczególnie wrażliwy na działanie alkoholu etylowego jest układ nerwowy. Właśnie w układzie nerwowym najwcześniej występują skutki spożywania neurotoksycznego etanolu. Powstawanie patologicznych zmian w tym układzie jest związane z niedoborem witamin (przede wszystkim witaminy grupy B), który jest wynikiem spożywania alkoholu. W skład ośrodkowego układu nerwowego wchodzą móżdżek oraz rdzeń kręgowy i rdzeń przedłużony. Na skutek spożywania alkoholu, w ośrodkowym układzie nerwowym dochodzi do zmian, które wywołują tzw. padaczkę alkoholową. Organiczne poalkoholowe uszkodzenie mózgu wywołuje Encefalopatię Wernickiego, zaburzenie pamięci oraz otępienie. Dochodzi również (u 50-90% osób z nałogiem alkoholowym) do poszerzania się układu komorowego oraz zaników korowych, przede wszystkim w okolicy skroni i czoła. Zaobserwowano także, że zmiany te cofają się po zaprzestaniu lub ograniczeniu spożywania alkoholu i są spowodowane nie tylko szkodliwym działaniem alkoholu oraz jego metabolitów, ale również czynnikami związanymi z uzależnieniem (takimi jak zaburzony przepływ krwi, wahania ciśnienia krwi, urazy, bezdech występujący podczas poważnego zatrucia, niedobór pokarmowy oraz inne schorzenia).

Nałóg alkoholowy wywołuje często przewlekły stan zapalny błon śluzowych przełyku, jamy ustnej, żołądka, dwunastnicy. Prowadzi również do upośledzenia wchłaniania, co powoduje niedobór witamin i składników mineralnych (na przykład krzemu, magnezu, wanadu). Bardzo często dochodzi również do pękania błony śluzowej, a co za tym idzie do pojawienia się krwawień, nadżerek i wybroczyn. Osłabiony jest tez zwieracz przełyku, a także występuje refluks żołądkowo- przełykowy, urazowe pęknięcie przełyku, zespół Mallory'ego - Weissa oraz przełyk Barretta.

Wątroba, która metabolizuje przeważającą część alkoholu, na skutek nadmiernego spożywania alkoholu, stłuszcza się, czyli w jej komórkach odkłada się tłuszcz (obserwujemy to u około 90% ludzi pijących znaczne ilości alkoholu), powstaje zapalenie wątroby (u 40% albo jak podają inni autorzy u około10-15%), następuje zwłóknienie tego narządu, a w końcu marskość (15-30%). Stłuszczenie wątroby to proces w dużym stopniu odwracalny (zaprzestanie picia powoduje ustąpienie tego procesu). Zapalenie wątroby spowodowane nałogiem alkoholowym to następny etap uszkadzania tego narządu. Jeśli alkoholik nie zaprzestanie picia, to zachodzi zwłóknienie wątroby, a następnie marskość. Marskość wątroby polega na zwłóknieniu tego narządu i jego fragmentacji. Hepatocyty są zastępowane przez tkankę łączną. Powoduje to niewydolność wątroby i nadciśnienie w żyle wrotnej, które jest przyczyną powstawania i pękania żylaków w przełyku, a w następstwie pojawiają się silne krwotoki.Chorzy na marskość wątroby łatwo ulegają różnego rodzaju infekcjom. Do objawów marskości wątroby zaliczamy: płyn w jamie brzusznej, osłabienie i chudnięcie organizmu, występowanie żylaków przełyku, obrzęków, żółtaczki. Marskość wątroby sprzyja również pojawieniu się raka tego narządu, co zostało zaobserwowane u około 75% osób.

Spożywanie alkoholu ma także wpływ na układ oddechowy. Alkohol zmniejsza odporność organizmu, co jest przyczyną rozwoju wirusów i bakterii, które powodują przewlekłe choroby układu pokarmowego. Alkoholicy często zapadają na gruźlicę, a zapalenia płuc przebiegają u osób nadużywających alkohol bardzo ciężko.

Długotrwałe i nadmierne picie alkoholu wywołuje znaczną część, czyli około 65%, zapaleń trzustki i powiązane z nimi uszkodzenie tkanki gruczołowej. Picie alkoholu powoduje zagęszczanie i strącanie substancji białkowych w trzustce. Wywołuje to zatkanie kanalików trzustkowych i pojawienie się stanów zapalnych trzustki. Dochodzi czasami do "samotrawienia" trzustki. Z nałogiem alkoholowym są powiązane znacznie częściej nawracające, a nie ostre zapalenia trzustki. Według badań naukowców ze Stanów Zjednoczonych, więcej niż 75% chorych na zapalenie trzustki miało w przeszłości problemy związane z nadużywaniem alkoholu, a choroba trzustki pojawiała się zwykle w okresie 5-10 lat trwania nałogu. Ostre zapalenia trzustki pociągają za sobą aż 5% ryzyko śmierci.

Długotrwałe intensywne spożywanie alkoholu powoduje schorzenia układu sercowo-naczyniowego, takie jak arytmię, udary mózgu, nadciśnienie i kardiomiopatię. Spotykane często, u osób nadmiernie pijących, przewlekłe zapalenia błony śluzowej tchawicy i oskrzeli prowadzą do zwiększonej podatności na choroby układu oddechowego. U osób palących i nadużywających alkoholu 10-krotnie częściej występuje rak jamy ustnej, krtani oraz tchawicy. Pojawiają się też takie dolegliwości jak: uczucie suchości, pieczenie języka, zaczerwienienie gardła, uczucie niesmaku, itp. Alkohol działa na przełyk drażniąco i odwadniająco. Chemicznie i mechanicznie podrażnia wewnętrzną warstwę jego błony śluzowej. Ma to miejsce szczególnie podczas wymiotów, które nadrywają błonę śluzową. Alkohol jest jednym z najsilniejszych środków pobudzających w żołądku wydzielanie kwasu solnego. W połączeniu z nieregularnym, niepełnowartościowym odżywianiem się, a także różnymi sytuacjami stresowymi, w które obfituje życie każdego pijącego bez umiaru, prowadzi do nieżytu żołądka i choroby wrzodowej.

Nadużywanie alkoholu jest także przyczyną zwiększonego ryzyka zakażenia wirusem HIV i zarażenia chorobami wenerycznymi. Na skutek działania alkoholu na przewód pokarmowy i wątrobę pojawiają się zmiany skórne. Szczególnie widoczne są zmiany naczyniowe i przebarwienia na twarzy, zapalenie spojówek, obrzęki i przekrwienie twarzy. Bardzo często zmianom tym towarzyszy świąd. Spożywanie alkoholu jest przyczyną zwiększonego ryzyka wystąpienia nowotworów, przede wszystkim wątroby, gardła, krtani, tchawicy i przełyku. Należy wspomnieć, ze szczególnie niebezpieczne jest spożywanie alkoholu przez kobiety ciężarne. Może to doprowadzić do poronienia lub do wystąpienia tzw. Alkoholowego Zespołu Płodowego, który objawia się niską masą urodzeniową, zły stan ogólny dziecka, opóźnienie w rozwoju, wady rozwojowe. Mogą pojawiać się również zaburzenia neurologiczne, szczególnie upośledzenie umysłowe. Ponieważ nie jest znana bezpieczna dawka alkoholu dla kobiet w ciąży, zalecana jest całkowita abstynencja dla kobiet w tym okresie.

Prócz szkodliwego oddziaływania alkoholu na organizm człowieka dorosłego, a w szczególności na młodzież, jest on także przyczyną wielu patologii społecznych. Alkohol jest środkiem kryminogennym. Większość przestępstw jest popełniana właśnie przez osoby nietrzeźwe. Alkoholizm jest chorobą obciążoną szczególnym piętnem, wokół której krąży wiele mylnych informacji i mitów. Właśnie z powodu mylnych wyobrażeń i fałszywych mitów nie potrafimy zwykle rozpoznać alkoholizmu w naszym najbliższym otoczeniu. Zgodnie z omówioną w skrócie koncepcją alkoholizmu jako choroby, uznaną już przez ponad 35 lat temu przez Światową Organizację Zdrowia, jedynym właściwym podejściem do alkoholika powinno być leczenie. Każdy, kto żył w rodzinie, gdzie ktokolwiek nadużywał alkoholu, jest narażony na silny stres. Ponieważ uzależnienie od alkoholu jest chorobą "demokratyczną", każdy może na nią zapaść i nie ma na to wpływ ani wiek, ani płeć, ani poziom intelektualny, czy wykształcenie i uprawiany zawód. Programy zdrowienia planowane są na okres wielu miesięcy a nawet lat.

Ustalenie definicji alkoholizmu, co do której wśród badaczy panowałaby jednomyślność, przez długi czas nie było możliwe. Pojęcie alcoholismus chronicum wprowadził Magnus Huss w roku 1849. Od tego czasu było podejmowanych wiele prób zdefiniowania tego zaburzenia. Jeszcze przed Hussem o konsekwencjach zdrowotnych picia alkoholu, jako pierwszy, już w 1785 roku, pisał Benjamin Rus. Potem jeszcze różni autorzy próbowali definiować, czym jest alkoholizm. Twórcami terminu nałóg alkoholowy są Kurz i Kreapelin. W 1901 roku użyli oni tego określenia wobec osób, które mimo poniesienia poważnych szkód materialnych społecznych i cielesnych z powodu picia alkoholu, nie miały siły, aby przerwać picie. Człowiekiem, który zdjął z osób uzależnionych odium pogardy i uczynił ich pacjentami potrzebującymi pomocy, jest amerykański lekarz czeskiego pochodzenia Elvin Morton Jellinek. W 1960 roku w opublikował on pracę pod tytułem "Koncepcja alkoholizmu jako choroby", w której przedstawił, w jaki sposób dochodzi do powstawania i pogłębiania się uzależnienia od alkoholu. E. M. Jellinek pierwszy przedstawił, w jaki sposób dochodzi do powstawania i pogłębiania się uzależnienia od alkoholu, podzielił proces powstawania choroby na fazy. Autor wyróżnia następujące stadia choroby alkoholowej:

I. Faza wstępna prealkoholowa trwająca od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się od konwencjonalnego stylu picia. Człowiek zaczyna odkrywać, że alkohol, prócz dawania przyjemności, potrafi uśmierzać różne przykre stany emocjonalne, wzrasta jego tolerancja na alkohol.

II. Faza ostrzegawcza zaczyna się w momencie pojawienia się luk pamięciowych - palimpsestów. Ma to miejsce wtedy, gdy człowiek, nie tracąc przytomności, nie może przypomnieć sobie swojego postępowania oraz okoliczności związanych z piciem. Dla diagnozy uzależnienia ważne jest powtarzanie się takich sytuacji oraz fakt pojawiania się ich nawet po spożyciu niewielkiej ilości alkoholu. Faza ta charakteryzuje się koncentracją na alkoholu, piciu po kryjomu, tworzeniu sytuacji do wypicia, poczuciem winy z powodu picia.

III. Faza krytyczna rozpoczyna się od utraty kontroli nad piciem, Człowiek wyszukuje przeróżne argumenty na usprawiedliwienie swojego picia, pojawiają się stany agresji zamiennie ze stanami wyrzutów sumienia. Podejmowane są próby uzyskania kontroli nad piciem, przez wyznaczanie sobie okresów czasu całkowitej abstynencji. Pojawia się użalanie nad sobą, kończące się często próbami samobójczymi. Dezorganizacji ulegają stosunki z otoczeniem, przerwany zostaje kontakt z przyjaciółmi, problemy w pracy, a często jej utrata. Zaczyna być coraz więcej kłopotów ze zdrowiem, spowodowanych przez alkohol. Zaczyna się poranne picie alkoholu tzw. "klin".

IV. Faza przewlekła zaczyna się wraz z wystąpieniem wielodniowych ciągów. Narastają konflikty z otoczeniem, utrata rodziny, pracy, zmniejsza się tolerancja na alkohol. Występują problemy ze zdrowiem: nasilone objawy abstynencyjne, zaburzenia snu, psychozy alkoholowe. Nie podjęcie leczenia na tym etapie może doprowadzić do śmierci.

Autor podkreśla, iż zatrzymanie choroby jest możliwe na każdym etapie i w każdej fazie.

Metabolizm alkoholu przebiega odmiennie u kobiet niż u mężczyzn, dlatego występowanie szkód zdrowotnych jest u nich częstsze. Wyniki badań przeprowadzanych w przeszłości wykazywały, że mężczyźni piją więcej niż kobiety i doświadczają więcej niepomyślnych skutków picia alkoholu. Jednak w ostatnich latach, kiedy różnice w spożyciu alkoholu zaczęły się niepokojąco zmniejszać, w literaturze światowej zaczęły pojawiać się coraz częściej doniesienia o odmiennościach w przebiegu uzależnienia od alkoholu u obu płci. Wyniki wskazują jednoznacznie, że kobiety później niż mężczyźni rozpoczynały nadużywanie alkoholu i szybciej się uzależniały; rzadziej także piły alkohole niespożywcze. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań można wnioskować, że kobiety są bardziej podatne na wystąpienie objawów abstynencyjnych po odstawieniu alkoholu i że są bardziej podatne na zaburzenia somatyczne. Różnice te powinny być uwzględniane w zapobieganiu, leczeniu i rehabilitacji osób uzależnionych od alkoholu.

  • Dzieci z rodzin dotkniętych alkoholizmem:

Bardzo trudna jest sytuacja dzieci z rodzin alkoholowych. Żyja one z poczuciem ciągłego zagrożenia,, cierpią i są ofiarami przemocy psychicznej i fizycznej; wiele dzieci stara się utrzymywać w tajemnicy picie swoich rodziców - wstydzą się, mają poczucie, że są gorsze; boja się i mają zaburzenia emocjonalne związane z lękiem; ukrywają i tłumią swoje emocje, czują się osamotnione, częściej zapadają na różne choroby; wcześnie uczą się, że nie mogą polegać na swoich rodzicach i przestają ufać innym ludziom otaczający świat wydaje się wrogi i obcy; biorą na siebie nadmierna odpowiedzialność za problemy rodzinne i przejmują obowiązki dorosłych. Nie umieją się bawić. Szkody te nie mijają po uzyskaniu pełnoletności i rozpoczęciu dorosłego życia. W wielu przypadkach osoby te będą borykały się z różnymi problemami określanymi jako syndrom Dorosłego Dziecka Alkoholika i wymagającymi profesjonalnej pomocy psychologicznej. Doświadczenia wyniesione z rodziny alkoholowej mocno rzutują na bliskie kontakty w życiu dorosłym. Dorosłe Dzieci Alkoholików boją się przede wszystkim powtórzenia we własnym związku tego, co działo się w ich domu rodzinnym. Duża część jest głęboko przekonana, że w małżeństwie można się tylko krzywdzić. DDA, czyli dorosłe Dzieci alkoholików, często mają kłopoty z odnalezieniem się w roli rodzica. Obawiają się, że je skrzywdzą, wnosząc do wychowania doświadczenia z domu. Czasem nie potrafią z nimi rozmawiać. Najważniejsze dla DDA jest wyjście z izolacji, znalezienie się wśród osób, które z racji podobnych przeżyć potrafią zrozumieć lęk, cierpienie i gniew nagromadzone w dzieciństwie.

Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (i nie tylko) szacuje, że w Polsce żyje prawie 4 miliony dzieci, których rodzice nadużywają alkoholu, oraz około 1,5 miliona dzieci alkoholików.

Zbyt mało ludzi reaguje na krzywdę dzieci w rodzinach alkoholowych. Zbyt wielu dorosłych nie zdaje sobie sprawy, jak ich zachowania w stanie nietrzeźwości są krzywdzące dla ich dzieci.

Dzieciom z rodzin alkoholowych trzeba pomagać nie tylko przez chronienie ich przed bezpośrednimi skutkami nadużywania alkoholu w rodzinie. Możemy im pomóc w tym, aby:

- uczyły się rozumieć, że ich rodzic jest osobą chorą, że dziecko nie jest zdolne do wyleczenia go z tej choroby i nie jest za nią odpowiedzialne,

- uczyły się pozytywnego stosunku do samego siebie, zadbania o siebie, umiejętności i odpoczywania i zabawy,

- zaczęły wyrażać swoje uczucia i potrzeby, umiały prosić o pomoc i przyjmować ją od innych, dzieliły się z innymi swoimi problemami i uczyły się zaufania.

Bardzo poważnym problemem staje się również coraz częstsze sięganie po alkohol przez dzieci i młodzież. Picie przez dzieci i młodzież jest prawdziwym nieszczęściem. Coraz więcej nastolatków pije, nie tylko piwo i wino, ale również wódkę. Powody sięgania przez dzieci po alkohol są bardzo różne. Chcą one: poczuć się dorosłymi, dopasować się do pijącego otoczenia, czuć się dobrze i być na luzie, uciec od problemów, wyrazić swoją potrzebę buntu, doznać przygody i ryzyka, zaspokoić ciekawość, przestać być nieśmiałym. Coraz częściej piją także dlatego, że nikt im nie przeszkadza w kupowaniu i spożywaniu alkoholu, a producenci alkoholu wydają co roku dziesiątki milionów, by alkohol reklamować i reklamy te adresują przede wszystkim do młodzieży. W latach dziewięćdziesiątych bardzo zwiększyła się ilość ludzi, którzy interesują się wiedzą na temat alkoholu, wśród nich jest także i młodzież. Problem spożywania alkoholu jest bardzo poważny, gdyż do grona osób spożywających alkohol dołączają coraz młodsze dzieci, z których większość stanie się młodocianymi alkoholikami lub alkoholikami w dorosłym życiu. Są to dzieci pochodzące z rodzin patologicznych, jak również z rodzin, które wydają się dobrze funkcjonować. W ostatnich dziesięcioleciach odnotowuje się gwałtowny wzrost spożycia i produkcji napojów alkoholowych. Niepokojących wyników dostarczają liczne badania, które wskazują na to, iż z roku na rok wyraźnie obniża się wiek inicjacji alkoholowej wśród młodzieży oraz wzrasta wskaźnik intensywności picia, liczebność osób pijących nawykowo i systematycznie, a tym samym procent nastolatków uzależnionych od alkoholu i wymagających leczenia. Wieloletnie badania naukowe udowodniły, że im wcześniej nastolatek zaczyna spożywać alkohol tym większe ryzyko uzależnienia i mniejsze szanse na sukces życiowy, dobre wykształcenie i pracę.

Alkohol stanowi groźny czynnik kryminogenny, ma istotny wpływ na sposób dokonania czynu zabronionego, wielokrotnie staje się motywem jego popełnienia. W 2002r. w wybranych kategoriach przestępstw (zabójstwo, udział w bójce lub pobiciu, zgwałcenie, kradzież, rozbój oraz wymuszenie) 43083 ujawnionych nieletnich sprawców czynów karalnych, w chwili popełnienia czynu 2 944 było pod wpływem alkoholu. Spożywanie alkoholu zawsze jest związane z jakimś ryzykiem, ponieważ jest to substancja, która w ukryty sposób wpływa na psychikę dziecka i zaburza zdolność do racjonalnego myślenia i samokontroli. Spożywany w nadmiarze niszczy organizm, co może doprowadzić nawet do śmierci dziecka

Zmniejszyć spożycie alkoholu przez młodych ludzi można przez ograniczenie możliwości jego zakupu, likwidowanie działań promujących picie młodzieży. Musimy sami nauczyć się wczesnego rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych wskazujących na rozwijanie się procesu uzależnienia się

  • Alkohol i kierowca:

Ustalenie stanu trzeźwości, w jakim znajduje się kierujący, może być przeprowadzone w różny sposób. Ponieważ zawartość alkoholu we krwi jest proporcjonalna do zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu, badanie wydychanego powietrza jest pośrednią analizą krwi przepływającej przez pęcherzyki płucne. Dlatego też obecnie obok laboratoryjnych metod (badanie krwi, badanie moczu) oznaczania zawartości alkoholu we krwi, szeroko stosuje się badanie za pomocą urządzeń elektronicznych.

  • Jeżeli zawartość alkoholu w Twojej krwi wynosi do 0,2 ‰ (do 0,1 mg/dm3 wydychanego powietrza), jesteś trzeźwy i możesz kierować pojazdem.
  • Jeżeli zawartość alkoholu w Twojej krwi wynosi od 0,2 do 0,5 ‰ (od 0,1 do 0,25 mg/dm3 wydychanego powietrza), jesteś w stanie po użyciu alkoholu i kierując pojazdem popełniasz wykroczenie, za które w przypadku kontroli drogowej skierowany zostanie wniosek o ukaranie do Sądu Grodzkiego.
  • Jeżeli zawartość alkoholu w Twojej krwi przekracza 0,5 ‰ (0,25 mg/dm3 wydychanego powietrza), jesteś w stanie nietrzeźwości i kierując w tym stanie pojazdem stajesz się przestępcą, ponieważ w przypadku kontroli drogowej zostanie na Ciebie sporządzony akt oskarżenia i skierowany do Sądu.
  • Jeżeli w czasie kontroli policjant (np. przy pomocy testu) stwierdzi w Twoim organizmie obecność środków podobnie działających jak alkohol (np. znikoma ilość niektórych środków narkotycznych), a badający Cię lekarz nie stwierdzi wpływu tych środków na działanie Twojego ośrodkowego układu nerwowego, kierując pojazdem popełniasz wykroczenie i sprawa trafia do Sądu Grodzkiego.
  • Jeżeli w czasie kontroli drogowej stwierdzone zostanie, że w Twoim organizmie są środki odurzające i mają one wpływ na działanie Twojego ośrodkowego układu nerwowego popełniłeś przestępstwo i odpowiesz za nie przed Sądem.

Alkohol ma ogromny wpływ na organizm kierującego pojazdem. Znacznie zmniejsza szybkość reakcji. Ogranicza pole widzenia - normalnie pole widzenia człowieka obejmuje kąt 180°, a wpływ alkoholu powoduje, że ten kąt zmniejsza się jak składany wachlarz, aż dochodzi do widzenia jakby w tunelu. Kierujący pod wpływem alkoholu może nie dostrzec pojazdu nadjeżdżającego z bocznej drogi. Alkohol powoduje także błędną ocenę odległości i szybkości. Po wypitym alkoholu często będzie się wydawać, że drzewo rosnące przy drodze i jadący z naprzeciwka samochodów są dużo dalej niż w rzeczywistości. Pogorszona zostaje również koordynacja ruchów. Kierowca ma trudności w wykonywaniu dwóch i więcej czynności naraz. Alkohol powoduje obniżenie koncentracji. Trudno jest skupić myśli i uwagę na skomplikowanym zajęciu jakim jest prowadzenie samochodu. Powoduje także pogorszenie wzroku - występują problemy z dostrzeganiem szczegółów, znaków, pieszych.

  • Zaburzenia powodowane przez alkohol w organizmie kierowcy:

3-4 promile

Obecność tak dużej ilości alkoholu w organizmie kierowcy powoduje obniżenie ciśnienia krwi, zmniejszenie temperatury. Powoli mogą zanikać funkcje oddechowe. Zawartość powyżej 4 promili wywołuje śpiączkę.

2-3 promile

Występują zaburzenia mowy i zwiększona senność. Obniża się zdolność kontrolowania własnego zachowania oraz poruszania się.

1-2 promile

Zaburzona zostaje równowaga i koordynacja mięśni. W przypadku takiej zawartości alkoholu we krwi obserwuje się także osłabienie sprawności intelektualnej, pamięci. Opóźnienie czasu reakcji i zmienność nastrojów (euforia, agresja) to kolejne objawy obecności takiej ilości alkoholu w organizmie.

0,8 promila

Objawy to: błędna ocena własnych możliwości oraz znaczne obniżenie samokontroli i koncentracji.

0,5 promila

Zawartość alkoholu wynosząca 0,5 promila skutkuje zmniejszoną zdolnością rozpoznawania sytuacji, upośledzeniem koordynacji wzrokowo-ruchowej, pobudliwością. Pogorszona zostaje ostrość widzenia oraz ocena odległości. Adaptacja oka do ciemności i ruchomych źródeł światła jest pogorszona i spowolniona.

0,3 promila

Niewielkie zaburzenia koordynacji i równowagi to objawy obecności we krwi 0,3 promila alkoholu. Innym objawem jest także pogorszenie widzenia przedmiotów znajdujących się w oddaleniu.

0,2 - 0,1 promila

Taka ilość alkoholu wywołuje rozproszenie uwagi oraz dłuższe spostrzeganie.

Im więcej alkoholu pijemy tym wolniej są metabolizowane jego kolejne porcje. Szybkość rozkładu alkoholu u mężczyzn wynosi 10-12 gramów na godzinę, natomiast u kobiet jest nieco mniejsza i wynosi 8-10 gramów na godzinę. Rozkład alkoholu zależy nie tylko od płci, ale także od sprawności procesu metabolizmu. Nie zależy natomiast od kondycji zdrowotnej organizmu, przyjmowanych leków, napięcia wewnętrznego oraz okoliczności stresowych. Wszystkie te czynniki mają wpływ na to jak, jak czujemy się po alkoholu, tzn. czy czujemy się upojeni, czy też nie, ale nie mają wpływu na jego stężenie w organizmie.

Należy pamiętać, że prawo ruchu drogowego zabrania kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych oraz jazy wierzchem osobie, która jest nietrzeźwa, w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. W Polsce dopuszczalny poziom stężenia alkoholu we krwi kierowcy wynosi do 0,2 promila. Gdy zawartość alkoholu we krwi wynosi lub prowadzi do stężenia 0,2-0,5 promila (lub obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 do 0,25 mg alkoholu w 1dm3) - określa się to jako stan po spożyciu alkoholu. Gdy stężenie alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila ( natomiast w wydychanym powietrzu jest go więcej niż 0,25mg w 1dm3) wówczas jest to stan nietrzeźwości. Nie tylko w Polsce istnieje prawnie dopuszczony poziom alkoholu we krwi osób kierujących pojazdami. Przed wyjazdem za granicę powinniśmy dowiedzieć się jaka jest dopuszczalna granica alkoholu we krwi kierowcy. Tym bardziej, że w niektórych państwach spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu, w którym zginie człowiek, jest rozpatrywane przez sąd jako morderstwo z premedytacją, a winnych można utracić prawo jazdy dożywotnio.

Kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem. Policjant jest powołany między innymi do czuwania nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowania ruchem i jego kontrolowania. Uprawniony jest zatem do żądania poddania się przez kierującego pojazdem lub przez inną osobę, w stosunku do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem, badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka o działaniu podobnym do alkoholu. Policjant ma prawo uniemożliwić kierowanie pojazdem osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu. Może on również usunąć pojazd z miejsca zagrażającego bezpieczeństwu pozostałych uczestników ruchu drogowego. Naruszenie zasad kodeksu drogowego może prowadzić do wypisania punktów karnych do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego w wysokości odpowiedniej do popełnionego wykroczenia. Kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub w stanie po spożyciu grozi utratą dziesięciu punktów karnych oraz natychmiastowym zatrzymaniem prawa jazdy. Spowodowanie wypadku drogowego, który stanowi zagrożenie życia lub zdrowia innych osób podlega karze pozbawienia wolności od jednego roku do dziesięciu lat. Kara za spowodowanie śmierci jest pozbawienie wolności na okres od dwóch do dwunastu lat.

Nietrzeźwego kierowcę można poznać po tym, że jedzie niewłaściwą stroną lub przekracza linię na jezdni, jedzie bardzo powoli, robi szerokie zakręty, gwałtownie i niespodziewanie hamuje lub zatrzymuje się, jego tempo jazdy jest nierówne, powoli reaguje na sytuacje na drodze, jedzie bez używania świateł i kierunkowskazów, przeklina, jedzie biernie za jakimś pojazdem, skręca ostro i tam gdzie jest zakaz wjazdu. Jeśli zauważy się, że jedzie się przed nietrzeźwym kierowcą należy pozwolić, aby nas wyminął. Jeżeli kierowca nietrzeźwy jedzie przed nami konieczne jest zachowanie odpowiedniej odległości. Gdy zbliża się do nas trzeba zjechać na pobocze i dać mu odjechać. Następnie należy jak najszybciej powiadomić policję, podając kolor, markę i numer rejestracyjny samochodu, a także kierunek, w którym nietrzeźwy się poruszał.

  • Właściwości alkoholu etylowego:

Alkoholami nazywana jest grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych węglowodorów, do której obok alkoholu etylowego (etanolu) należą metanol, propanol, butanol itd. Słowo alkohol pochodzi najprawdopodobniej od któregoś z dwóch słów arabskich: al. - kuhl (antymon, delikatny, drobny proszek) lub al. - ghul (zły duch).

Zdaniem antropologów alkohol towarzyszy człowiekowi praktycznie od zarania jego dziejów pełniąc początkowo funkcje fizjologiczne (np. redukcja bólu, zmęczenia), psychologiczne (np. redukcja lęku, odprężenie, odhamowanie) i społeczne (np. ułatwienie kontaktów, element obrzędów i praktyk religijnych), a z czasem również ekonomiczne i polityczne.

Nie ma wątpliwości, że spożywanie alkoholu jest szkodliwe dla organizmu człowieka i stanowi przyczynę wielu poważnych schorzeń. Alkoholizm może prowadzić również do przedwczesnej śmierci. Mimo tak wielu niekorzystnych działań na organizm człowieka, alkohol, jak potocznie nazywamy etanol (alkohol etylowy) ma bardzo wiele zastosowań w przemyśle i jest to jeden z najlepiej poznanych związków organicznych.

Etanol jest to jednowodorotlenowy alkohol alifatyczny o wzorze sumarycznym C2H5OH. Jest on łatwopalną cieczą o charakterystycznym zapachu i piekącym smaku. Miesza się z wodą w każdym stosunku, dając mieszaninę azeotropową. Pod wpływem odpowiednio dobranych utleniaczy alkohol etylowy utlenia się do aldehydu octowego lub kwasu octowego. Reaguje on również z metalami dając alkoholany. Alkohol etylowy wykazuje działanie aseptyczne. W środowisku naturalnym alkohol etylowy tworzy się na skutek procesów gnilno-fermentacyjnych w roślinnej biomasie. Otrzymywany jest albo na drodze fermentacji alkoholowej cukrów, albo w procesie syntezy z aldehydu octowego lub etylenu. W Polsce większość produkcji alkoholu etylowego jest wykonywana w gorzelniach. Proces fermentacji zacieru (drożdże szczepu Saccharomyces cerevisiae) odbywa się w kadziach fermentacyjnych. Po zakończeniu tego procesu wykonuje się odfiltrowanie roztworu alkoholu od osadów. Następnie roztwór alkoholu poddaje się procesowi rektyfikacji (destylacja w kolumnie rektyfikacyjnej). W wyniku tego procesu otrzymuje się stężony alkohol etylowy, metylowy, oraz lekkie frakcje/olejki organiczne. 100% alkohol etylowy zwany jest alkoholem absolutnym, a jego otrzymywanie wymaga ekstrakcji ze spirytusu przy pomocy eteru dietylowego i ponownej destylacji. Spirytus jest to mieszanina 95,6% alkoholu etylowego i wody. Jest to mieszanina azeotropowa i nie może być uzyskana przez prosta destylację z etanolu.

Etanol jest podstawowym składnikiem napojów alkoholowych. Wysoka cena tych napojów nie jest zwykle związana z dużym kosztem wytwarzania etanolu, ale z podatkami nakładami na napoje zawierające alkohol, przez różne państwa. Alkohol etylowy, ze względu na jego tanią produkcję oraz nieszkodliwość dla środowiska, stanowi rozpuszczalnik dla bardzo wielu substancji. Jest wykorzystywany także w syntezach innych związków. Etanol jest szeroko stosowany jako surowiec w produkcji estrów, eterów, chloroformu. Stanowi również dodatek do paliw silnikowych. Skażony etanol zwany jest denaturatem, który jest rozpuszczalnikiem i paliwem (w kuchniach turystycznych). Etanol jest wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym i wielu innych. Wynika z tego, że alkohol ma bardzo dużo korzystnych zastosowań.