Komórka to podstawowy element funkcjonalny i strukturalny żywego organizmu, spełniający główne funkcje życiowe: oddychanie, odżywianie, wzrost, rozmnażanie. Składa się z protoplastu (cytoplazma z organellami) i otaczającej błony komórkowej. Kształt może być różny i może zmieniać się w trakcie życia komórki. Wielkość pojedynczej komórki wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset mikrometrów. Nauka o komórkach to cytologia.
Komórka nerwowa to główny typ komórek budujących układ nerwowy. To one przesyłają impulsy nerwowe. Zbudowane są z ciała komórki (perikarionu) oraz wypustek dwóch rodzajów:
Aksony tworzą włókna nerwowe. Mogą one być otoczone dwoma rodzajami osłonek:
- mielinową, czyli rdzenną - powstałą z błony komórkowej lemocytu owiniętej wielokrotnie wokół włókna nerwowego, będącą dobrym izolatorem
- komórkową, czyli neurolemę, zbudowaną z ciał lemocytów
Pomiędzy lemocytami wzdłuż włókna istnieją tzw. przewężenia Ranviera. Dzięki temu informacja w postaci impulsu elektrycznego przesuwa się po włóknie skokowo (od przewężenia do przewężenia) tzn. szybciej niż gdyby rozprzestrzeniała się falowo, jak dzieje się w włóknach bezrdzennych, to znaczy pozbawionych otoczki mielinowej.
Przewodzenie sygnałów może odbywać się tylko gdy błona komórkowa neuronu jest szczelna. Utrata szczelności skutkuje zmniejszeniem różnicy potencjałów po wewnętrznej i zewnętrznej stronie błony.
Neurony przewodzą impulsy tylko w jednym kierunku, to znaczy: od dendrytów przez perikarion do neurytu. Z aksonu jednej komórki do dendrytu innej informacja przekazywana jest poprzez tzw. synapsy. Składają się one z błony presynaptycznej (aksonu), postsynaptycznej (dendrytu) i szczeliny synaptycznej między nimi. Istnieją synapsy chemiczne, w których impuls biegnie przez szczelinę jako związek chemiczny (mediator) zamknięty w pęcherzyku synaptycznym, oraz synapsy elektryczne, gdzie szczelina jest tak wąska, że impuls elektryczny bez zmiany postaci może przeskoczyć na drugą komórkę.
Przyjmując różne kryteria można podzielić komórki nerwowe na:
1. według kształtu przyjmowanego przez perikarion i dendryty:
- gwiaździste
- ziarniste
- piramidowe
- gruszkowate
2. według liczby wypustek:
- jednobiegunowe - głównie u bezkręgowców
- pseudojednobiegunowe - komórki zwojowe
- dwubiegunowe - siatkówka oka, błona węchowa
- wielobiegunowe - występują najczęściej
Krwinka Czerwona (erytrocyt). Ich funkcją jest transport tlenu z płuc do komórek ciała i powrotny transport dwutlenku węgla. Mogą to robić dzięki temu, że zawierają białko hemoglobinę, która odwracalnie wiąże się z tlenem w pęcherzykach płucnych i z dwutlenkiem węgla w naczyniach włosowatych. Przenoszą też adrenalinę i witaminę C. Erytrocyty mają wielkość i kształt różne dla każdego gatunku i mogą się chwilowo odkształcać przeciskając się przez naczynia włosowate. Nie posiadają możliwości ruchu aktywnego, mogą tylko być niesione z prądem krwi. U człowieka są one okrągłe i dwuwklęsłe (w przekroju mają kształt biszkopta). Inny kształt krwinek może oznaczać chorobę (np. skurczone erytrocyty w anemii sierpowatej). Krwinki czerwone ssaków są pozbawione jądra komórkowego i innych organelli dzięki czemu wydatkują bardzo mało energii na swój metabolizm. U innych zwierząt jądro komórkowe pozostało, jednak organella uległy częściowej redukcji.
Erytrocyty powstają w szpiku kostnym czerwonym z prędkością (u człowieka) 2,4 mln/sekundę. Żyją różnie długo, w zależności od tempa metabolizmu zwierzęcia. U zwierząt zmiennocieplnych (wolny metabolizm) nawet dwa lata, u człowieka - około 100 - 120 dni, zaś u małych ptaków (bardzo intensywny metabolizm) - tylko kilkadziesiąt godzin.
Średnica ludzkiej krwinki czerwonej to około 7 mikrometrów. Normalna zawartość erytrocytów we krwi wynosi dla mężczyzn 5,4 mln/mm3, dla kobiet 4,5 mln/mm3, dla noworodków 7 mln/mm3
Komórki mięśnia sercowego (kardiocyty) budują tkankę mięśniową specyficzną dla serca. Kardiocyty posiadają po jednym centralnie położonym jądrze komórkowym. Są połączone ze sobą tzw. wstawkami, które umożliwiają przepływ jonów między komórkami, co jest istotne dla koordynacji ich skurczów. Połączenia te można w pewnym stopniu porównać do syncytiów tworzonych przez mięśnie poprzecznie prążkowane. Kolejnym podobieństwem jest obecność prążków, które jednak nie są tak wyraźne i regularne. Są one widoczne, ponieważ we wnętrzu kardiocytu mieszczą się regularnie ułożone mikrofilamenty miozynowe i aktynowe tworzące miofibryle.
Mięsień sercowy jest unerwiany przez autonomiczny układ nerwowy regulujący częstotliwość skurczów, więc jego praca jest niezależna od woli i nie może być świadomie kontrolowana.
Kardiocyty wykazują automatyzm skurczów, są zdolne do samodzielnego inicjowania skurczów.