Rolnictwo a stan środowiska
Życie ludzkie jest uzależnione od stanu środowiska naturalnego. Niezbędne procesy życiowe mogą zachodzić tylko w korzystnych warunkach i przy obecności ody oraz światła. Człowiek jest jedynie jednym z elementów otaczającego do świata. Musi więc nauczyć się koegzystować z innymi organizmami oraz szanować przyrodę.
Jedną z najważniejszych potrzeb człowieka jest konieczność odżywiania, którą zaspokaja rolnictwo. Już od wielu milionów lat ludzie prowadzą osiadły tryb życia i uprawiają ziemię. W tym celu stosuje się różne techniki i metody- często karczuje się lasy, wyjałowione gleby przeznacza na pastwiska czy stosuje płodozmian.
Obecnie zatrudnienie w rolnictwie znajduje blisko połowa ludzi na świecie. Jednakże rola rolnictwa gospodarce poszczególnych krajów jest zróżnicowana. W państwach wysoko rozwiniętych tylko kilka procent osób jest zatrudnionych w tym sektorze. Inaczej jest w krajach biednych i rozwijających się- tam z rolnictwa żyje około 80 - 90 % ludności.
Pamiętać trzeba, że wielkość uprawnej ziemi jest ograniczona i nie można w zasadzie znacznie jej powiększać. Wynika to głównie z kosztów finansowych i konieczności posiadania bardzo nowoczesnych technologii. Obecnie uprawia się około 11% powierzchni ziemi wolnej od lodu
Uprawa określonej rośliny czy hodowla uzależniona jest od wielu czynników. Niewątpliwie najważniejszym z nich jest klimat, środowisko naturalne oraz dostępność wody. Istotne są zarazem czynniki o charakterze ekonomicznym, gdyż celem jest oczywiście zysk. Dlatego przy podjęciu decyzji o rodzaju upraw czy hodowli każdy rolnik musi dokonać bilansu kosztów własnych oraz cen osiąganych na rynku Rodzaj technologii i narzędzi także decyduje o wielkości zbiorów. Rola państwa jest także ważna, gdyż władze dysponują określonymi instrumentami wpływającymi pośrednio jak i bezpośrednio na rolnictwo.
Uprawa ziemi w ostatnich latach miała bardzo niekorzystny przebieg. Wiele gospodarstw na szeroką skalę stosowało środki chemiczne, nawozy, niewłaściwe metody uprawy. Częste było wycinanie dużych areałów lasów, niszczenie środowiska naturalnego i zanieczyszczanie otoczenia. Doprowadziło to do wielu niekorzystnych zjawisk. Wycinanie lasów tropikalnych powoduje dziś groźne zjawiska klimatyczne- jak tornada, powodzie, pożary. Powiększająca się dziura ozonowa i coraz częstsze kwaśne deszcze są skutkiem nie tylko niszczenia zielonych obszarów i otulin. Wynikają ze stosowania chemicznych substancji i sztucznych metod nawożenia.
Obecnie jednak bardzo dużo miejsca poświęca się dyskusji na temat ochrony środowiska naturalnego i co za tym idzie właściwych metod i technik stosowanych w rolnictwie. Wiele groźnych zjawisk, czy też chorób wynika z ekspansywnej działalności człowieka. W celu ochrony gleb stosuje się:
- unikanie monokultur,
- stosowanie płodozmianu,
- zaprzestanie nadmiernego wyrębu lasów,
- zwiększanie obszarów zalesionych,
- wyeliminowanie ciężkiego sprzętu i maszyn rolniczych,
- właściwe składowanie odpadów przemysłowych
- rozsądne i ograniczone stosowanie środków chemicznych,
- ograniczanie emisji pyłów,
Niezbędna jest również ochrona i zmniejszanie zanieczyszczeń powietrza. Szczególnie chodzi o ograniczanie emisji dwutlenku węgla, który niszczy powłokę ozonową. To powoduje z kolei zwiększenie promieniowania ultrafioletowego oraz stałe podnoszenie temperatury. Grożne są także dwutlenek siarki, tlenki azoty i liczne pyły- są one niekorzystne dla zdrowia oraz upraw.
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się tak zwane rolnictwo ekologiczne. Jego podstawą są tylko naturalne środki i metody uprawy. Stosuje się wyłącznie nawozy pochodzenia naturalnego- obornik czy kompost. Wykluczone są jakiekolwiek sztuczne nawozy i środki. Celem jest uzyskanie produktu, który będzie zdrowy i przyjazny dla człowieka i jego otoczenia. Choć plony z tego typu gospodarstw są mniejsze, to jednak nie odstrasza to rolników. Także poszczególne państwa są zainteresowane propagowaniem takiego typu upraw, gdyż jest to znacznie mniej szkodliwe dla stanu środowiska.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na to, że ilość produkowanej żywności w skali świata w zupełności mogłoby zaspokoić potrzeby żywnościowe wszystkich ludzi. Szczególnie nabiera to wyrazu w odniesieniu do faktu, że wiele milionów ludzi cierpi głód i umiera z niedożywienia. Problem leży jednak głównie w polityce poszczególnych państw i niewłaściwym reagowaniu na problemy świata. Szacuje się jednak, że tylko 25% ludzi należy do grupy dobrze odżywionej, a większość - ok. 60% nie odczuwa głodu, ale też nie odżywia się we właściwy sposób.