Jedną z fundamentalnych funkcji organizmu jest pobieranie i przyswajanie pokarmu, czyli odżywianie. Jest ono niezbędne w celach rozwojowych, energetycznych oraz regulacyjnych.
Aby osiągnąć wymienione cele, żywe organizmy potrzebują konkretnych składników odżywczych.
Do podstawowych zaliczamy wodę, która jest niezbędna do przetrwania i żaden organizm nie może zbyt długo funkcjonować bez regularnych dostaw. Woda jest głównym składnikiem tkanek, a ponadto żaden proces nie może zajść bez jej obecności. Stanowi ponad 80 % masy ludzkiego ciała.
Kolejnym elementarnym składnikiem są białka, które dzielimy na pełnowartościowe, czyli te pochodzenia zwierzęcego oraz niepełnowartościowe, czyli te pochodzenia roślinnego. Białka stanowią elementarną część budowy komórek oraz tkanek. Są enzymami uczestniczącymi w prawie wszystkich reakcjach mających miejsce w organizmie. Pomagają przy transporcie substancji oraz stanowią przeciwciała dające odporność. Przede wszystkim dostarczają energię. Białka stanowią 20 % masy ludzkiego ciała.
Jednakże najwięcej energii są wstanie dostarczyć tłuszcze. Jest to prawie dwukrotna wartość, niż w przypadku białek czy węglowodanów. Tłuszcze dzielimy na zwierzęce i roślinne. Składają się z glicerolu oraz kwasów tłuszczowych. Stanowią 10 % masy ludzkiego ciała.
Węglowodany są źródłem energii niezbędnej do pracy mięśni. Poddawane są stałym przemianom, a ich nadwyżka zostaje zagospodarowana pod postacią tkanki tłuszczowej. Stanowią 1 % masy ludzkiego ciała.
Organizm nie mógłby się w pełni rozwinąć bez soli mineralnych. Dzielimy je na mikroskładniki oraz makroskładniki. Jedne z najważniejszych to na przykład wapń, fosfor, magnez.
Nikłymi, aczkolwiek niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania są witaminy. Są to związki chemiczne, które częściowo znajdziemy w roślinach oraz produktach pochodzenia zwierzęcego.
Składniki odżywcze są transportowane, trawione oraz przyswajane dzięki skomplikowanemu układowi pokarmowemu.
Zaczyna się on jamą ustną, której ochronę stanowią wargi, policzki, a po części także podniebienie oddzielające jamę ustną od jamy nosowej. W dolnej części jamy ustnej znajduje się język - służy między innymi do pobierania pokarmu, a składa się z mięśni. Do rozdrobnienia pobranego pokarmu przyczyniają się zęby. Są zbudowane z tkanki kostnej pokrytej szkliwem. Oprócz tego, w jamie ustnej znajdują się ślinianki wytwarzające ślinę i rozpoczynające już trawienie skrobi. Dzięki ślinie łatwiejszym staje się transportowanie pokarmu. Ma także ona właściwości bakteriobójcze.
Drugim etapem podróży pokarmu jest gardło, poprzedzone gardzielą z migdałkami. W gardle łączy się układ pokarmowy z oddechowym. Pokarm jest transportowany dalej poprzez przełyk do żołądka. W żołądku rozpoczyna się właściwy etap trawienia za sprawą soku żołądkowego i enzymów trawiennych. Poza tym można tu napotkać kwas solny mający właściwości bakteriobójcze oraz śluz ochraniający błonę żołądka.
Z żołądka pokarm wydostaje się do najdłuższego odcinka układu pokarmowego - jelit. Dzielimy je na jelito cienkie oraz jelito grube zakończone odbytem. Wszystkie zanieczyszczenia i toksyny filtruje wątroba. Oprócz tego jest odpowiedzialna za przetwarzanie tłuszczy, białek, witamin, węglowodanów oraz ich magazynowanie. Drugim ważnym gruczołem jest trzustka. Produkuje sok trzustkowy, hormony oraz jest odpowiedzialna za przeminę węglowodanów.
