Do używek najczęściej stosowanych wśród młodych ludzi należą: alkohol, tytoń i narkotyki.
Jak pokazują badania około 10% młodzieży w wieku gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym (16-18 lat) zażywało lub zażywa narkotyki. Szczególnie duży odsetek ludzi w wieku 18-24 lata ma kontakt z tymi środkami w dużych miastach takich, jak Warszawa - szacuje się, że jest to aż 48% tej grupy wiekowej.
Do najczęściej zażywanych środków należą: marihuana i haszysz (pochodne konopi indyjskich), amfetamina, extasy, LSD, "grzybki" halucynogenne, inhalanty (środki do wąchania np. różnego rodzaju kleje). Marihuana w potocznym nazewnictwie jest znana jako ziele lub gandzia, natomiast haszysz to gruda, extasy nazywana jest pigułą.
Dlaczego młodzież sięga po używki?
- Powody sięgania po narkotyki są różne, głównie ma to na celu poprawę samopoczucia lub ułatwienia przyswajania wiadomości np. przez studentów przed egzaminami (amfetamina).
- Bardzo często młody człowiek sięga po narkotyk z ciekawości, wygrywa chęć spróbowania czegoś nowego, a przede wszystkim zakazanego.
- Równie dobrym powodem dla takiej osoby jest chęć "zaszpanowania", czyli pokazania rówieśnikom, że jest się lepszym od nich, bardziej "trendy" czy "cool" (modny). Wzrasta prestiż, poczucie wyższości, samoocena (pewność siebie).
- Narkotyki mogą stanowić ucieczkę od problemów, są sposobem na szybki relaks i odreagowanie np. ciężkiego dnia w szkole.
- Następnym powodem mogą być problemy uczuciowe jak nieodwzajemniona miłość, nieudany związek. Narkotyk jest sposobem na zapomnienie, znieczulenie na ból emocjonalny. Pod wpływem środka osoba taka staje się śmielsza, łatwiej może nawiązać kontakty z rówieśnikami. Dlatego miejscami w których sięga się po narkotyki są bardzo często dyskoteki. Narkotyk ma ułatwić rozmowę i poznawanie nowych osób, przełamują barierę wstydu.
- Kolejną przyczyną jest po prostu naśladownictwo. W mediach (czasopisma, TV) często widać znanych ludzi (aktorzy, piosenkarze) publicznie przyznających się do nałogu. Skoro młodzież naśladuje swoich idoli w sposobie ubierania się i zachowania to, czemu nie miałoby to dotyczyć negatywnych wzorców.
Poza tym osoby zażywające używki żyją w przekonaniu, że nie są uzależnione i w każdej chwili mogą zerwać z narkotykami. Są przekonani, że mają pełną kontrolę nad swoim zachowaniem i chcą to również udowodnić otoczeniu. Nie zdają sobie sprawy jak trudną walką jest zerwanie z nałogiem.
Poważnym problemem jest także dostępność środków uzależniających, nie tylko narkotyków, ale i papierosów czy alkoholu. Bez większego kłopotu można je nabyć na dyskotece, w sklepie (alkohol i tytoń), na ulicy, a co gorsze w szkole. Dostęp do różnych używek sprawia, że młodzież czuje się przez to bardziej dorosła.
