Informacje dotyczące cholesterolu:
Cholesterol jest substancją tłuszczową występującą naturalnie w organizmie. Może być on wchłaniany z pokarmem (w niewielkiej części), głównie jednak powstaje w czasie metabolizmu tłuszczów (cholesterol ustrojowy). Łączy się on z białkami tworząc lipoproteiny. Najbardziej znanymi postaciami w jakich występuje cholesterol są LDL i HDL.
LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości) to tzw. zły cholesterol. Dowiedziono, że jego nadmiar w organizmie ma wpływ na tworzenie się blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych i prowadzi do zawału serca.
HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości), nazywany też dobrym cholesterolem. Jego pozytywne działanie polega na przenoszeniu związków tłuszczu z komórek do wątroby, gdzie jest wydalany w postaci kwasów żółciowych. HDL chroni w ten sposób przed zwałem serca. Regularna praca fizyczna i sport oraz odpowiednia dieta podnoszą poziom HDL w organizmie.
Prawidłowe stężenie całkowitego cholesterolu we krwi dorosłego człowieka na czczo wynosi pomiędzy 180, a 250 mg/dl. Lecytyna jest bardzo ważnym białkiem regulującym poziom tłuszczów w organizmie.
Informacje o miażdżycy:
Powstawanie płytki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych jest dużym zagrożeniem dla człowieka. Prowadzi m.in. do choroby niedokrwiennej serca oraz do zawału. Jedna z teorii o powstawaniu miażdżycy głosi iż toksyny bakteryjne w krwioobiegu mogą uszkadzać naczynia krwionośne. W chropowatych miejscach uszkodzeń tworzy się skrzep, a do niego przyłączają się makrofagi, zawierające znaczne ilości receptorów LDL. Wyłapując cholesterol w tej postaci wchłaniają go i pękają, czyniąc naczynia jeszcze bardziej chropowate. W ten sposób narasta płytka zmniejszając światło (średnicę) naczynia.
HDL może powodować rozpad płytki miażdżycowej, jednak jest to proces długotrwały. Można przeciwdziałać miażdżycy spożywając pokarmy bogate w Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT), witaminy A, E i C, oraz uprawiając sporty i zażywając dużo ruchu każdego dnia.
Metabolizm - to ogół reakcji biochemicznych, które poprzez przemianę materii i energii prowadzą do syntezy innych związków. Można mówić o metabolizmie komórkowym oraz metabolizmie organizmu w zależności od poziomu na jakim go rozpatrujemy. Metabolizm można podzielić na katabolizm oraz anabolizm.
Reakcje kataboliczne - to reakcje rozkładu, w których podczas rozpadu związków chemicznych uwalniania jest energia. Dlatego też reakcje kataboliczne zaliczamy do reakcji egzoergicznych. Energia ta może być magazynowana w postaci ATP, uwalniania w postaci ciepła (w oddychaniu, np. w mitochondriach), albo też ulegać rozproszeniu jak w przypadku trawienia (lizosomy).
Reakcje anaboliczne - polegają na syntezie związków złożonych z cząsteczek o prostszej budowie. Są to reakcje typu endoergicznego - do ich zachodzenia niezbędne jest dostarczanie energii. Przykładem anabolizmu może być m.in. synteza białek z aminokwasów, lub też tłuszczów złożonych z prostych kwasów tłuszczowych.
Ilość energii potrzebnej do utrzymania czynności życiowych (nie dotyczy ruchu) oraz temperatury ciała to podstawowa przemiana materii, oznaczana wskaźnikiem ppm. Jednostką ppm jest 1 kcal/ kg/ h.
Wpływ na podstawową przemianę materii mają:
- wiek (wyższe ppm u dzieci)
- płeć (wyższe ppm u mężczyzn)
- budowa ciała (stosunek mięśni/tłuszczu)
- szerokość geograficzna (po 6 miesiącach przebywania na większej szerokości geogr. ppm rośnie o 10%)
- wysokość nad poziomem morza (im wyżej, tym ppm większe)
- stan zdrowia (wzrost temp. o 1 stopień powoduje wzrost ppm o 30%)
Całkowita przemiana materii to całkowity wydatek energii (ppm, ruch, praca) w ciągu doby.
U mężczyzn prawidłowa wartość całkowitej przemiany materii wynosi 3100-3300 kcal, a dla kobiet: 2800- 3000 kcal