Limfa - tkankowy płyn po dotarciu do limfatycznych naczyń staje się chłonką (limfą). Płynąc poprzez chłonne węzły, limfocyty z nich zabiera, pozbywając się szkodliwych lub obcych ciał, ulegających w tym miejscu sfagocytowaniu. To posiada ważne znaczenie dla samej obronności organizmu, gdyż bakterie, nawet nowotworowe komórki nim trafią do krwi z tkanek, zatrzymane zostają na terenie węzłów chłonnych. Część limfy rozpoczynająca własny przebieg od cienkiego jelita uczestniczy w przenoszeniu pokarmowych tłuszczów.
Ukła limfatyczny - to układ otwarty; jego początek usytuowany jest w międzykomórkowych przestrzeniach. Limfatyczne naczynia zbierają tkankowy płyn, który gromadzi się na ich terenie. Drobne limfatyczne naczynia ulegają połączeniu w większe, one to po przejściu poprzez chłonne węzły odprowadzają chłonkę (limfę) chłonnych pni, wpadających do naczyń chłonnych głównych.
Wyróżnia się:
- piersiowy przewód - zbiera limfę z lewej górnej części organizmu oraz całej dolnej strony;
- Przewód prawy chłonny - zbiera limfę z górnej prawej części ciała.
Węzły chłonne - składają się z siateczkowej tkanki, w oczkach której występują limfocyty zbierane poprzez chłonkę. Te struktury wychwytują bakterie oraz toksyczne substancje z limfy, które zostają po tym sfagocytowane poprzez komórki tu obecne mające żerne właściwości.
Grudki chłonne - stanowią skupienia siateczkowej tkanki, która występuje pośród innych tkanek.
Grasica - występuje w przednim śródpiersiu. W dzieciństwie u noworodków ma duże rozmiary. Po osiągnięciu 12 lat życia stopniowo zaczyna zanikać. Jej funkcje jest dwojaka: produkuje oraz wysyła limfocyty T na obwód a również wytwarza hormony oraz elementem dokrewnego układu.
Tkankowy płyn - tworzy środowisko wewnętrzne organizmu. Powstaje z produktów procesów metabolizmu komórek oraz z przesączu płynu poprzez ściany krwionośnych włosowatych naczyń. Wypełnia on międzykomórkowe przestrzenie i dociera do różnych komórek spełniając rolę pomostu pomiędzy komórkami a krwią. Za pośrednictwem tego rodzaju płynu sole mineralne, woda, składniki odżywcze, organiczne, tlen, enzymy, hormony i ciała odpornościowe przenikają do komórek z krwi. CO2 i produkty metabolizmu odbywają odwrotną drogę. Jego skład zbliżony jest do zawartości osocza krwi, jednak posiada mniej białek.
Krew - posiada dużą zawartość międzykomórkowej substancji, będącej we krwi płynną częścią. To ona dostarcza tkankom odżywcze substancje, tlen, odbierając produkty azotowe metabolizmu oraz CO2. Przenoi przeciwciała i hormony. Ma swój udział w termoregulacji (wykazuje dużą cieplną pojemność), ma możliwość odbierania ciepła z części ciała, które narażone są na przegrzanie oraz oddawania go do miejsc, charakteryzujących się produkcją ciepła mniejszą niż faktyczne zapotrzebowanie. W organizmie dorosłego człowieka występuje 5-5,5 l krwi, co stanowi około 7 % masy ciała.
Skład krwi:
- osocze płynne, nazywane plazmą,
- Krwinki: czerwone (erytrocyty), białe (leukocyty) oraz płytki krwi (tzw. trombocyty).
Serce - to mięśniowy narząd mający cztery części: prawy i lewy przedsionek, prawa i lewa komorą. Zlokalizowane jest w śródpiersiu. Zawieszone jest na wielkich krwionośnych naczyniach. Przedsionki odgrodzone są przez przegrodę międzyprzedsionkową.
Obecne w sercu bruzdy (okrężne oraz podłużne) oddzielają różne części serca.
W przedsionku prawy znajduje się ujście głównej żyły górnej oraz ujście dolnej głównej. Zamykany jest zastawką głównej żyły dolnej i ujściem wieńcowej zatoki serca. W ścianie dolnej serca obecne jest przedsionkowo-komorowe ujście prawe, które opatrzone jest trój-podzielną zastawką.
Prawa komora - obecny tętniczy stożek prawy, który ulega przejściu w płucny pień, w ujściu którego występuje półksiężycowata zastawka płucnego pnia.
W ścianie lewego przedsionka obecne są otwory czterech płucnych żył i przedsionkowo- komorowe ujście lewe, które zamykane jest dwudzielną zastawką.
Lewa komora jest strukturą dłuższą. Ściany jej są niemal 3-krotnie grubsze od ścian prawej komory. Występujący lewy stożek tętniczy ulega przejściu w aortę, która zamykana jest półksiężycowatą zastawką aorty. W ścianie lewej komory posiadając ujścia wieńcowe tętnice.
Wsierdź - zlokalizowana jest we wnętrzu ściany serca, jest pokryty jednowarstwowym nabłonkiem płaskim nazywanym śródbłonkiem.
Śródsierdź - jest umiejscowiony środkowo, tworzy go mięśniowa tkanka poprzecznie prążkowana serca.
Nasierdzie - trzewna blaszka osierdzia.
Fazy serca:
I faza - skurcz przedsionków (przy komorach rozkurczonych)
II faza- skurcz komór (przy przedsionkach rozkurczonych)
III faza - rozkurcz komór i przedsionków (to pauza, faza spoczynku)
Układ krwionośny jest układem zamkniętym: serce, krwionośne naczynia (żyły, tętnice, naczynia włosowate).
Duży krwioobieg - zawiera przepływ krwi odbywający się z lewej komory, poprzez naczynia aż do prawego przedsionka.
Mały krwioobieg (płucny) - obejmuje przepływ z prawej komory, poprzez naczynia, aż do lewego przedsionka.
Rodzaje ustrojowych płynów: krew oraz chłonka.
Funkcje krwi:
- transportuje pokarmowe składniki oraz tlen do każdej komórki a także z nich usuwa odpadowe produkty,
- transportuje hormony,
- reguluje ilość zasad, kwasów a także wody w komórkach,
- reguluje temperaturę ciała,
- krwinki białe są głównym obronnym czynnikiem przeciwko bakteriom oraz innym chorobotwórczym organizmom,
- możliwość krzepnięcia krwi pozwala zapobiegać utracie krwi.