Paprotniki kopalne okresu karbońskiego znaczenie różniły się budowa anatomiczna od tych współcześnie dziś występujących. Były to formy drzewiaste sięgające kilku metrów wysokości z olbrzymimi częściami nadziemnymi. Ówcześnie porastały większość ziemi tworząc lasy karbońskie. Podczas licznych procesów geologicznych na przełomie wieków ich szczątki gnijąc tworzyły pokłady węgla, torfu współcześnie znanych i wykorzystywanych jako nieodnawialne źródło energii.

T O R F

Skała osadowa powstała w wyniku zachodzących w szczególnych warunkach przemian obumarłych szczątków roślinnych. Szczątki paproci drzewiastych, żyjących przed milionami lat, pochłonięte zostały przez bagna, tworząc powłokę, która pod naporem kolejnych warstw osadów stopniowo została sprasowana. Po usunięciu tlenu, powstał torf. W wyniku dalszego kolejno odkładających się osadów na warstwy torfu dochodzi do pozbycia się resztek tlenu co za tym idzie przekształcenia się torfu w węgiel brunatny a następnie w kamienny.

W Ę G I E L

Węgiel kamienny powstał ze się szczątków paproci karbońskich. Po ochłodzeniu klimatu, jakie miało miejsce po okresie karbońskim doszło do nagromadzenia się ilość szczątków roślin, które w warunkach beztlenowych pod wpływem fermentacji i ciężarem kolejnych warstw szybko przekształciły się w torf a te następnie w węgiel.

R O P A N A F T O W A

Ropa naftowa powstała miliony lat temu na skutek obumarcia i rozkładu mikroplanktonu tj. glonów czy innych organizmów i przekształceniu ich w węglowodory proste, stanowiące obecnie jej składnik Warunkiem pomyślnego procesu wytworzenia się ropy było wytworzenie się odpowiednich warunków ciśnienia i temperatury a także brak dostępu tlenu.

Z uwagi na fakt, iż jest ona lżejsza od wody miała zdolność przeniknięcia przez złoża przepuszczalne, dlatego też występuje pomiędzy skalami nieprzepuszczalnymi.

SKAMIENIAŁOŚCI

Skamieniałość to pozostałości z ciał organizmów zwierzęcych lub roślinnych znalezione w skałach.

Geneza skamieniałości:

Na skutek zalania organizmu przez substancje płynną, która zastygła. Do tego typu skamieniałości należą części twarde jak muszla czy skorupy.

Odlewy tworzą się z wykorzystaniem mułu rzecznego organizmu. Następnie muł przekształca się w skałę, a organizm rozpada się, pozostawiając w skale ubytek. Jeśli zostanie on napełniony przez inna substancję, wtedy powstaje skamieniały odlew organizmu.

W konsekwencji działania minerałów lub wody wapiennej na organizm. Z części tkanki zostaje zrobiony odlew dzięki temu zachowuj się idealne kształty organizmów. Proces ten nazwano fosylizacja lub skamienieniem.

Skamieniałości powstałe na skutek utrwalenia organizmu żywicą pradawnych drzew. Zachowały się one w stanie nienaruszonym do dziś.

Skamieniałości stanowią dla biologów bardzo cenne źródło informacji. Pozwalając im zbadać ewolucję organizmów żywych, proces adaptacji do środowiska a także dają informacje o formach nieistniejących.

Epoka kambru stanowi dla wielu zagadkę. Nie poznano jeszcze dokładnie tej epoki pod kątem występowania gatunków i konkretnych form życia.

Wiadomo ze roślinność była bardzo znikoma. Poza paprotnikami, mchami i widłakami występowały słabo rozwinięte glony, brak było natomiast roślin zielnych. Jedynym znalezionym okazem pozostaje nadal widłak -Altapophyta.

Jeśli chodzi o faunę również nie była ona imponująco różnorodna. Skały kambru odkryły przed nami trylobity, twarde muszle ramienionogów, czy rozgwiazd.

W Sylurze ( 425 mln lat temu) lądy nie były pozbawione roślinności. Florę syluru tworzyły na lądzie pierwotne rośliny naczyniowe (z grupy widłaków i psylofitów), a w morzach niektóre plechowce - zielenice, krasnorosty, sinice i prawdopodobnie brunatnice. Dalszy rozkwit fauny morskiej, głównie koralowców cztero-promiennych, ramienionogów, trylobitów i łodzików, a w wodach półsłonych - wielkoraków. Maksymalny rozwój osiągnęły graptolity, Mchy poradziły sobie z tym problemem w ten sposób, że mogą całkiem wyschnąć bez utraty życia trwając w zawieszeniu i odradzając się podczas jednego dnia. Dewon stanowił eksplozje dla roślin zielnych, lądowych. Niektóre z tych roślin produkować efemeryczne zarodniki zaczęły produkcje ogromnych tworów wewnątrz których znajdowała się żywność i zarodnik. Na wypadek gdyby zabrakło pożywienia

W karbonie (345 mln lat temu) bagna zarosły lasami. Występowały wtedy miedzy innymi kalamity, drzewiaste paprocie o wielkich liściach i wytwarzających często nasiona, z poszyciem z drobnych paproci i widłaków. One stanowiły późniejsza masę, z której wykształcił się węgiel kamienny.

W permie (270 mln lat) pojawiają się trzy gatunki roślin rozmnażających się przez zarodniki. Obok nich występują także takie, których rozwój odbywa się przez zalążki (paprocie nasienne) to one są najlepiej przystosowane do panujących ówcześnie warunków klimatycznych ponieważ ich zalążki nie wysychają. Uważa się ze ówczesne kwiaty(jura) wywodzą się z grupy paproci nasiennych.

Skamieniałości tworzą się na skutek mineralizacji skal lub osadów. Zazwyczaj zachowują się tylko te najbardziej wytrzymale na uciski części roślin i zwierząt (kora, nasiona, kości) możemy znaleźć całe, nienaruszone skamieliny lub tylko szatki jakiś organizmów. zakonserwowanym organizmem. Przykładami sytuacji, gdy cały organizm uległ zatopieniu przez skałę są:

  • bursztyny z zatopionymi w nich owadami i roślinami
  • asfaltowe jezioro w Kalifornii

Ze względu na fakt ze skamieniałość powstają najczęściej w środowisku wodnym większość z nich stanowią organizmy wodne. Natomiast organizmy lądowe zazwyczaj uległy rozkładowi przez bakterie lub czynniki atmosferyczne. Znaleziono również skały zbudowane z szczątków organizmów żywych ( pancerzyki owadów). Aby tak się stało najpierw musza one ulec demineralizacji, skruszeniu na skutek erozji czy tez pod ciężarem innych osadów a następnie przeistoczeniu się w jednolitą skalę.

Datowanie skamieniałości

W paleontologii możemy wyróżnić 2 rodzaje czasu: bezwzględny i względny:

Pierwsza metoda oznacza nam wiek w przybliżeniu w stosunku do innych skamieniałości- "starsze od tego, a młodsze od tamtego". Jest to sposób łatwy aczkolwiek mało dokładny, gdyż oceniany wiek jest na podstawie głębokości zalegania skamielin. Wiek oznaczamy na podstawie:

1.przyrostu rocznego pnia drzewa, można oznaczyć nawet 3000 lat wstecz.

2. Określenia liczby warstw iłów jaśniejszych (lato) i ciemniejszych (zima) oznaczenie nawet do 15000 lat.

3. Na podstawie rozkładu promieniotwórczego pierwiastków, datujemy nawet trzy miliardy lat wstecz. Wiedząc ze uran 238 i 235 rozkłada się szybciej niż ołów 206 i 207, czy węgiel 114 rozkłada się szybciej niż azot możemy porównać i określić wiek skamieliny.

Istnieje jeszcze metoda węgła radioaktywnego C14. Węgiel 14C tworzy się w górnych warstwach atmosfery, gdzie atomy azotu są bombardowane neutronami o wysokiej energii z promieniowania kosmicznego. Ilość węgla radioaktywnego w żyjących organizmach pozostaje taki sam. Przez cały czas "uzupełniają" ilość izotopu, wchłaniając go w łańcuchu pokarmowym. Zawartość 14C w ogólnej ilości węgla jest podobna jak w atmosferze. Po śmierci organizmu nie wchłania on już węgla, zatem zawartość węgla 14C, który ulega rozpadowi zaczyna spadać. Znając połowiczny czas rozpadu izotopu, można poprzez pomiar koncentracji lub aktywności rozpadu i porównanie go z aktywnością próbek "współczesnych określić datę śmierci organizmu.