Na terenie Polski wyróżniamy następujące zbiorowiska roślinności:

  • Zespoły wydm nadmorskich - nad Bałtykiem wydmy piaszczyste są bardzo popularne i zasadniczo, z małymi wyjątkami obejmują całą linię brzegową. Geneza wydm wiąże się z roślinnością nadmorską. Suche ziarna piasku są przenoszone w głąb lądu i zatrzymywane są przez roślinność nadmorską tworząc wydmy. W naszych warunkach klimatycznych największe znaczenie wydmotwórcze mają przede wszystkim trawy: Ammophila arenaria i Elymus arenaris. Rośliny te mają dużą oporność na zasypanie, ciągle wyrastają na powierzchnię wydmy. I tym samym cały czas biorą udział w procesie tworzenia tzw. wydmy "białej". Typowe zbiorowisko roślinne rozwijające się na tym terenie to zespół wydmuchrzycy piaskowej i piaskownicy zwyczajnej, Elymeto-Ammophiletum. Ma on zasadnicze znaczenie w procesie tworzenia linii brzegowej. Kompleks ten odgrywa zasadniczą rolę w procesie wzbogacania wydm w substancje odżywcze - humus. Często kompleksElymeto-Ammophiletum jest dodatkowo wzbogacony w : kocanki piaskowe i jasieńca przybrzeżnego.
  • Solniska nadmorskie - nie maja dobrych warunków rozwoju na polskim wybrzeżu (niskie zasolenie Bałtyku, brak przypływów i odpływów zalewających niskie wybrzeże). Skupienia halofilów występują tylko pojedynczo w całym pasie nadbrzeżnym, a ich większe skupienia występują na płaskich, zabagnionych i zatorfionych odcinkach. Zasolenie Bałtyku zmniejsza się z zachodu na wschód, a więc wiele zasięgów halofilów nie dociera do Polski, a niektóre z nich docierają tylko do wyspy Uznam (np. Juncus maritimus, Oenanthe Lachenalii) lub po Kołobrzeg (np. Carex extensa, Obione pedunculata). Dalej sięga coraz mniej gatunków. Po ujście Wisły docierają m.in. Plantago maritima i Odonitetis litoralis. Ogółem na Pomorzu występuje około 50 gatunków halofilnych.
  • Solniska śródlądowe - znaleziono tu tylko około 25 gatunków halofilnych. Najwięcej tych solnisk występuje w obszarze wielkopolsko-kujawskim ze względu na obecność solanek. Rosną tu m.in. Salicornia herbacea, Aster tripolium, Triglochin maritimum i Puccinellia distans. Solniska na Wyżynie Małopolskiej skupiają się wokół źródeł siarczano-słonych nad dolną Nidą, ale występują też na łąkach i błotach całego obszaru nadnidziańskiego. Jednak najuboższą florę ze wszystkich mają solniska podkarpackie.
  • Murawy kserotermiczne - stanowią one ciepłolubną roślinność murawową, w głównej mierze występują na terenie o urozmaiconej rzeźbie terenu i przy wapiennym lub lessowym podłożu. Ta klasa roślinności nazywana jest Festuco-Brometea. Główne siedlisko muraw kserotermicznych stanowią suche i słoneczne zbocza wzgórz, dolin rzecznych i wąwozów (głównie przy wystawie południowej). Dodatkowym warunkiem sprzyjającym rozwojowi kserofitów są trudności z zaopatrywaniem się roślin w wodę, co eliminuje konkurencyjne gatunki mezofilne. Dominantami wśród roślinności kserotermicznej są trawy, np. osetnice (Stipa capillata i Stipa Joannis) i kostrzewy (Festuca sulcata, Festuca valesiaca i Festuca pallens). Dodatkowo w skład muraw wchodzą barwne, kwiatowe rośliny dwuliścienne. Najbardziej typowe murawy kserotermiczne występują w Polsce na terenach o małej amplitudzie opadów i gorącym lecie, tzn. na Lubelszczyźnie, Wyżynie Małopolskiej, Wołyniu Zachodnim oraz na Śląsku i nad dolną Wisłą oraz Odrą. Na innych obszarach mają one zwykle postać wtórnych zbiorowisk antropogenicznych. W skład klasy Festuco-Brometea wchodzą 2 rzędy: Brometalia erecti i Festucetalia valesiacae.
  • Klif - tworzy się gdy moreny denne i czołowa dochodzą do samego morza, ma postać stromego brzegu. Rośliną typową jest tu rokitnik (Hippophaë rhamnoides) należący wraz z wierzbą piaskową do zbiorowiska Salicion arenariae. Klif jest często podmywany przez fale morskie.
  • Jeziora o różnej trofii - podział dotyczy zasobności w związki odżywcze i bogactwa roślinności:
  • Jeziora labeliowe - są to oligotroficzne jeziora polodowcowe występujące w Krainie Pojezierza Pomorskiego. Ich postanie jest związane z grzbietem pomorskiej moreny czołowej. Mają one ubogie w pokarm wody. Gatunki charakterystyczne i jednocześnie reliktowe to: Lobelia Dortmanna, Isoëtes echinospora, Isoëtes lacustris i Litorella uniflora. Tworzą one bardzo stary pod względem florystycznym element Pomorza. Jeziora oligotroficzne występują także na Pojezierzu Mazurskim.
  • Jeziora dystroficzne - mają brunatną wodę bogatą w związki humusowe, ale ubogą w pokarm. Mają najuboższą florę z charakterystycznym Nuphar pumilum i rzadkimi mchami wodnymi, m.in. Fontinalis microphylla. Ich brzeg zarasta zwykle zespół Caricetum limosae.
  • Jeziora eutroficzne - posiadają dużą ilość składników odżywczych, co pozwala na rozwój bogatej roślinności. Występują tu zespoły związku Potamion eurosibiricum, ponadto rozpowszechnione są gatunki zachodnie, m.in. Elisma natans i Cladium mariscus.
  • Torfowiska - to zbiorowiska roślinne, w których tworzy się torf. Wyróżniamy dwa typy torfowisk:
  • Torfowiska wysokie - ombrofilne, są one ubogie w sole mineralne ponieważ w wodę zasilają je tylko opady atmosferyczne. Składają się one z kompleksu zespołów, które są wzajemnie poprzeplatane. Są to: zespół kępowy - kępy są zarośnięte przez zespoły z klasy Oxycocco-Sphagnetea, na którą składają się przede wszystkim gatunki torfowców nie tolerujących zalania ani podtopienia przez wodę, tj. Sphagnum fuscum, Sphagnum medium i Sphagnum rubellum. Rosną tam też krzewinki z rodziny Ericaceae: Oxycoccus quadripetalis i Andromeda polifolia; zespół dolinkowy - wykazują łączność z zespołami niskotorfowiskowymi, są zaliczane do klasy Scheuchzerio-Caricetea fuscae. Najczęściej spotykane tu gatunki to: Scheuchzeria palustris iCarex limosa. Warstwę mchów budują gatunki tolerujące stałe lub okresowe podtopienie, tj. Sphagnum cuspidatum i Sphagnum recurvum. Dodatkowo stale podtopione dolinki zarasta Caricetum limosae. Wśród torfowisk wysokich Polski wyróżniamy torfowiska typu bałtyckiego i kontynentalnego.
  • Torfowiska niskie - charakteryzuje się podnoszeniem zwierciadła wody wraz z przyrostem grubości torfowiska. Powstaje na skutek spiętrzenia się wód przepływających przez to torfowisko. Zespoły roślinne na tych torfowiskach należą do 2 różnych klas: Scheuchzerio-Caricetea fuscae i Phragmitetea (zespół trzcin i oczeretów, gatunki charakterystyczne to: Sagittaria sagittifolia, Glyceria aquatica, Phalaris arundinacea i inne). Gatunki charakterystyczne dla klasy pierwszej to: A) (podłoże o pH 4-6, bogate w sole mineralne) Ranunculus flammula, Viola palustris, Epilobium palustre, Hydrocotyle vulgaris, Veronica scutellata i inne; B) (podłoże przesiąknięte przez wody eutroficzne, pH 6,5 -8,2) Pinguicula vulgaris, Orchis latifolia, Campylium stellatum i inne.
  • Lasy - zespoły leśne w Polsce wykazują dużą żywotność i siłę ekspansji; mnogość występujących w Polsce zbiorowisk leśnych wykazuje związek z urozmaiconą rzeźbą terenu, budową geologiczną; nawodnieniem i klimatem. Charakterystyka poszczególnych zespołów leśnych:
  • Olesy - należą tu bagienne lasy olszy czarnej i podmokłe zarośla wierzbowe. Oba zespoły rosną na torfowiskach niskich i charakteryzują się kształtowaniem specyficznych płatów pod wpływem wysokiego poziomu wód gruntowych. Występują one głównie na niżu (Polesie).
    • Zarośla łozowe (Saliceto-Franguletum) powstają zwykle przez zarastanie szuwarów nadrzecznych lub podmokłych łąk. Składają się na nie głównie wierzby (Salix cinerea, Salix aurita i Salix pentandra), kruszyna (Frangula alnus) oraz pojedynczo olsza (Alnus glutinosa) i brzoza (Betula pubescns). Zarośla te mają zwykle duże zwarcie. W skład runa wchodzą rośliny bagienne oraz rośliny leśne, dodatkowo w miejscach suchszych spotyka się mchy, które mogą przyjmować formę epifitów.
    • Oles typowy (Alnetum glutinosae) jest zbiorowiskiem leśnym, wysokopiennym o dosyć dużym zwarciu. Wokół dolnych części pni tworzą się często na skutek wahań poziomu wody gruntowej charakterystyczne kępy z humusu i namułów, które są miejscami suchszymi i umożliwiają wzrost m.in. licznych gatunków mchów. Runo tego typu lasu ma budowę mozaikową, w dolinkach występuje roślinność bagienna oraz gatunki charakterystyczne dla trzcin i oczeretów, a na kępach występuje roślinność leśna. Warstwę drzew tworzy przede wszystkim olsza czarna. Niekiedy towarzyszy jej jesion, brzoza i świerk.
  • Łęgi - występują na glebach o znacznej żyzności, co wynika z okresowego zalewania (lub podmiękania) przez wodę, która nanosi bogate namuły. Charakterystyka zespołów:
    • Łęg wierzbowo-topolowy (Saliceto-Populetum) jest zbudowany głównie z wierzb (Salix alba i Salix fragilis) i topoli (Populus nigra i Populus alba) wznoszących się nad pułapem niższych drzew. Podszycie tworzą głównie Salix purpurea, Salix triandra, Cornus sanguinea, Padus avium i Sambucus nigra. W skład bujnego runa wchodzą przede wszystkim byliny (np. Artemisia vulgaris), obfite jeżyny i zioła (np. Stellaria media). Charakterystyczny dla tego zespołu jest udział pnączy, głównie Humulus lupulus, Cucubalus baccifer, Solanum dulcamara i Calystegia sepium.
    • Łęg wiązowy (Ficario-Ulmetum) występuje w postaci zaledwie kilku zbiorowisk na terenie kraju (zniszczony). Jego siedliskiem naturalnym jest Europa środkowa i południowo-wschodnia, o cieplejszym klimacie. Warstwę drzew tworzą tu: dąb (Quercus robur) i jesion (Fraxinus excelsior) oraz oczywiście wiąz (Ulmus campestris i Ulmus effusa). W skład runa wchodzą liczne rośliny zielne, w tym znaczny procent stanowią geofity, np. Gagea lutea i Ficcaria verna (charakterystyczne dla zespołu). Łęg wiązowy rozwija się na glebach raczej żyznych.
    • Łęg olchowo-jesionowy (Fraxineto-Alnetum) jest zbudowany w warstwie drzew głównie z olchy czarnej (Alnetum glutinose) i jesionu (Fraxinus excelsior), dodatkowo występują tu Acer platenoides, Carpinus betulus, Padus avium i Ulmus scabra. Runo jest bardzo bujne i wysokie, a dominują tu byliny. W jego skład wchodzą: Urtica dioica, Cirsium oleraceum (warstwa najwyższa), Chaerophyllum hirsutum, Carex remota, Impatiens noli-tangere (warstwa środkowa), Ranunculus repens, Chrysosplenium alternifolium (warstwa najniższa).
    • Łęg podgórski (Cariceto remotae-Fraxinetum) występuje na Pogórzu Karpackim, tworząc niewielkie płaty przechodzące w inne zespoły. Warstwa drzew w tym zespole składa się z olchy, jawora, wierzby białej i jesionu. Występują tu liczne krzewy: Sambucus nigra, Cornus sanguinea i Evonymus europaea. Runo tworzy przede wszystkim Carex remota. Gatunki charakterystyczne to: Carex pendula, Cerastium silvaticum, Circaea intermedia.
    • Olszyna karpacka (Alnetum incanae) występuje w obrębie Beskidów i Tatr, wzdłóż rzek i potoków do wysokości 900 m n.p.m. Obok olszy szarej (Alnus incana) występują tu sporadycznie inne drzewa, m.in. Padus avium, Picea excelsea i Salix fragilis. W skład runa wchodzą: Aegopodium podagraria, Lysimachia nummularia, Ranunculus repens i inne.
  • Grondy - są to wilgotne lasy liściaste, rosną one głównie na glebach gliniastych lub średnio wilgotnych, w Polsce należą one do jednego zespołu - Querceto-Carpinetum. Zespół ten powszechnie występuje w Europie i wykazuje duże zróżnicowanie w zależności od klimatu,, zasobności podłoża etc. W Polsce zespół ten rozprzestrzenił się zasadniczo na terenie całego kraju, nawet w górach rośnie jeszcze do wysokości 400-500 m n.p.m. Querceto-Carpinetum tworzy przeważnie drzewostany wielogatunkowe, których głównymi przedstawicielami są grab (Carpinus betulus) i dęby (Quercus robur i Quercus sessilis). Dodatkowo mogą tam występować: lipa (Tilia cordata), klony (Acer platanoides, Acer pseudoplatanus i Acer campestre) oraz wiąz (Ulmus laevis). Drzewostany grondowe mają z reguły budowę kilkuwarstwową. Warstwa krzewów jest dosyć bogata pod względem gatunkowym, występują tu m.in. Corylus avellana, Evonymus verrucosa, Lonicera xylosteum i inne. Obfite w gatunki jest także runo.
  • Buczyny - jako zbiorowiska lasów bukowych są przede wszystkim związane z glebami zasobnymi i dosyć wilgotnymi. Dominantem w warstwie drzew jest tu buk (Fagus silvatica), który powodując duże zacienienie podszycia wywołuje słaby rozwój runa. Charakterystyka zespołów:
  • Buczyna karpacka (Fagetum carpaticum) jest pozostałością naturalnych lasów bukowych zajmujących niegdyś niemal całe piętro regla dolnego (600 - 1200 m n.p.m.). Oprócz buka występuje tu też obficie jodła, spotkać można też świerk, jawor i wiąz górski. W obrębie buczyny karpackiej można zaobserwować pewną prawidłowość, tj. spadek udziału jodły w drzewostanie na rzecz świerka wraz ze wzrostem wysokości n.p.m. W obrębie Fagetum carpaticum w zasadzie brak krzewów, a runo pokrywa maksymalnie do 60% powierzchni dna lasu.
  • Buczyna pomorska (Fagetum boreoatlanticum) występują głównie na Pomorzu Zachodnim. Charakteryzuje je brak świerka i jodły. Drzewostan ma zazwyczaj charakter jednogatunkowy, przy czym oprócz buka mogą pojawiać się: Quercus sessilis, Carpinus betulus, Acer pseudoplatanes, a w płatach uboższych Pinus silvestris. Z krzewów najczęstsza jest Lonicera xylosteum.
  • Świetlista dąbrowa - zespół Querceto-Potentilletum albae składa się przede wszystkim z dębu bezszypułkowego (Quercus sessilis) z domieszką sosny. Jest to las widny z dobrze rozwijającą się warstwą krzewów, m.in. Sorbus aucuparia, Pirus communis, Berberis vulgaris i inne. Także runo jest dosyć bujne. Zawiera ono dużo gatunków kserotermicznych, np. Trifolium alpestre, Lathyrus niger i Ranunculus polyanthemos.
  • Bory - są to lasy szpilkowe (sosnowe, jodłowe i świerkowe) oraz tzw. bory mieszane. Bory powodują powstawanie kwaśnej, surowej próchnicy i przyczyniają się do bielicowania gleby. W skład ich runa wchodzą często gatunki acidofilne. Charakterystyka zespołów:
  • Bory mieszane (zespoły związku Pineto-Quercion) to acidofilne lasy dębowo-sosnowe. Są to lasy widne, gdzie obok dębów i sosen występują także: Tilia cordata, Betula verrucosa, Populus tremula i inne. Obficie rozwija się warstwa krzewów. Tworzą ją m.in. Corylus avellana, Frangula alnus, Sorbus aucuparia i inne. W runie dominuje często Vaccinium myrtillus oraz Pteridium aquilinum.
  • Bór sosnowy (Pineto-Vaccinietum myrtilli) jest w zasadzie dominantem wśród zbiorowisk leśnych na niżu. Warstwę drzew tworzy niemal wyłącznie sosna (Pinus silvestris). Las jest widny i świetlisty, ale podszycie rozwija się pomimo to bardzo skąpo, skład runa jest mało różnorodny pod względem gatunkowym. Najczęściej występują tu borówki (Vaccinium myrtillus i Vaccinium viyis-idaea). Z porostów często występują przedstawiciele rodzajów Cladonia i Cetraria.
  • Bór bagienny (Pineto-Vaccinietum uliginosi) może występować w obrębie boru sosnowego. Zazwyczaj tworzy tylko małe enklawy przywiązane do gleb ubogich i wilgotnych, o płytkim poziomie wód gruntowych (30 do 40 cm). Warstwę drzew tworzy sosna zwyczajna (Pinus silvestris) i brzoza omszona (Betula pubescens). Runo ma budowę kępkową i pokrywa dno lasu zwartym kobiercem. Dominują tu mchy, zwłaszcza torfowce (Sphagnum magellanicum i Sphagnum palustre). Występują tu także krzewinki, głównie borówka (Vaccinium uliginosum), bagno (Ledum palustre) i modrzewnica (Andromeda polifolia).
  • Karpacki bór świerkowy (Piceetum tatricum) występuje głównie w piętrze regla górnego (1150 d 1450 m n.p.m.), Jest tam dominującym zespołem leśnym. Podszycie jest ubogie, a ubogie gatunkowo runo ma budowę płatową. Gatunki charakterystyczne dla tego zespołu to: Blechnum spicant, Dryopteris oreopteris, Lycopodium annotinum i inne.
  • Bór jodłowy (Abietetum polonicum) występują w Górach Świętokrzyskich. Najczęściej rosną na słabo przepuszczalnych glebach piaszczysta-gliniastych, jednak stwierdzono, że mogą też rosnąć na glebach kamienistych. W skład drzewostanu obok jodły wchodzi świerk. Krzewy występują rzadko, ale występuje wśród nich Sambucus racemosa i Sorbus aucuparia. W runie najważniejszą rolę odgrywają mchy i paprocie (Lycopodium annotinum, Blechnum spicant, Dryopteris austriaca).
  • Zarośla kosodrzewiny (Pinion mughi) rozwijają się ponad górną granicą lasu (1400 do 1800 m n.p.m.). Zarośla te w Karpatach i Sudetach są utworzone przez kosodrzewinę, a w Karpatach Wschodnich także przez kosą olchę.