Kandyd - czas i miejsce akcji
„Kandyd, czyli optymizm” to powiastka filozoficzna, napisana przez Voltaire’a i wydana po raz pierwszy w 1759 roku. Choć akcja utworu toczy się w fikcyjnych realiach, jest ona silnie zakorzeniona w rzeczywistości XVIII wieku i odzwierciedla prawdziwe wydarzenia historyczne oraz autentyczne miejsca. Dzięki temu Voltaire mógł w sposób literacki prowadzić rozległą krytykę filozofii optymizmu, ale również krytykę społeczeństwa oświeceniowego. Kolejne wydarzenia to bieżąca krytyka wojny, religii, władzy, a także systemów politycznych i instytucji społecznych.
Ważne wydarzenia historyczne, które pojawiają się w powieści, pozwalają osadzić ją w realiach połowy XVIII wieku:
- trzęsienie ziemi w Lizbonie (1755) – autentyczna katastrofa, która miała ogromne znaczenie filozoficzne i religijne, stanowi tło dla krytyki filozofii optymizmu,
- Wojna siedmioletnia (1756–1763) – ukazana jako absurdalna i brutalna, staje się przestrzenią dla krytyki wojny i krytyki rządów autorytarnych,
- zarysowane są także inne współczesne problemy, takie jak niewolnictwo, kolonializm, nadużycia inkwizycji, hipokryzja duchowieństwa i despotyzm władców.
Poprzez ukazanie współczesnych wydarzeń w formie literackiej przez Voltaire'a prowadzana jest krytyka ideologii oraz krytyka przesądów, które wciąż dominowały mimo postępującego „rozumu” Oświecenia.
Miejsca akcji w „Kandydzie” są liczne i rozproszone – powiastka filozoficzna ma strukturę podróży bohatera przez różne części świata, co pozwala autorowi ukazać i wyśmiać różne formy ustrojów, religii i społeczeństw. Najważniejsze miejsca akcji to:
