Noce i dnie - geneza utworu i gatunek
W 1928-1929 roku, w „Kobiecie Współczesnej” po raz pierwszy Maria Dąbrowska wydrukowała powieść „Domowe progi”. Była to pierwsza wersja części, która w całości tetralogii „Noce i dnie” odpowiada drugiemu tomowi. W 1929 roku w „Gazecie Zachodniej” wydrukowano „Kłopoty pani Barbary”. Była to kolejna wersja powieści. Dąbrowska nad finalnym kształtem „Nocy i dni” pracowała przez kilka lat. Ostateczna wersja powieści pojawiła się w latach 1931-1934 już jako „Noce i dnie”. Później na podstawie powieści Marii Dąbrowskiej pojawiły się adaptacje teatralne, jak i filmowe.
Dzieło Marii Dąbrowskiej to przede wszystkim powieść społeczno-obyczajowa. Historia Bogumiła i Barbary oraz ich najbliższej rodziny zaprezentowana zostaje bowiem na tle szerokich przemian społeczno-polityczno-obyczajowych przełomu XIX i XX wieku. Odnaleźć tutaj jednak można także elementy takich gatunków jak:
- saga rodzinna,
- epos,
- powieść autobiograficzna (pierwowzorem Barbary i Bogumiła mieli być rodzice Dąbrowskiej, samą siebie zaś sportretowała w postaci Agnieszki).
