Na nieludzkiej ziemi - geneza i gatunek utworu
„Na nieludzkiej ziemi” to literatura faktu – łączy elementy wspomnień, reportażu, dziennika i eseju historycznego. Ma charakter dokumentalny, ale jednocześnie zawiera refleksje osobiste i moralne autora, nadające tekstowi głęboki wymiar humanistyczny.
Teksty składające się na współczesne wydanie powstały w latach 40. XX wieku na emigracji, po przeżyciach Józefa Czapskiego w sowieckich obozach i jego udziale w misji poszukiwania zaginionych oficerów. Impulsem do jej napisania była potrzeba ocalenia pamięci o ofiarach zbrodni katyńskiej oraz świadectwa dla przyszłych pokoleń o losie Polaków na „nieludzkiej ziemi”. Pierwsze wydanie części „Na nieludzkiej ziemi” ukazało się w 1949 roku w Paryżu, osobno wcześniej wydane były „Wspomnienia starobielskie”. W PRL twórczość Czapskiego była zakazana, jego teksty ukazały się dopiero po upadku systemu.