Sonety krymskie - geneza i gatunek utworu
Geneza „Sonetów krymskich” Adama Mickiewicza wydaje się oczywista, ponieważ są one swoistą poetycką relacją poety z podróży na Krym, którą odbył z przyjaciółmi – państwem Sobańskimi, Henrykiem Rzewuskim, generałem Wittem i panem Kałusowskim w czasie paru miesięcy: 29.08.1825 – 27.10.1825. Trzeba jednak dodać, że na stworzenie cyklu „Sonetów krymskich” wpływ miały także ówczesne prądy twórcze i romantyczna fascynacja światem Orientu, której wyraz dał kilka lat wcześniej, bo w 1819 r. Johann Wolfgang Goethe w swoim zbiorze poezji wschodnich. Niemiecki poeta uważał, że doświadczenie jest kluczowe dla twórczości: „Kto chce zrozumieć poemat, musi jechać do kraju poematu; kto chce zrozumieć poetę, musi jechać do kraju poety”. Podróż Mickiewicza na Krym była zatem nie tylko towarzyskim wypadem, ale także próbą ujrzenia na własne oczy egzotycznego świata wschodniego i czerpania inspiracji dla swoich dzieł u źródła.
„Sonety krymskie” Mickiewicz pisał w latach 1825-26, a wydane po raz pierwszy zostały w 1826 roku w Moskwie.
Gatunek – sonet; utwór liryczny składający się z 14 wersów, podzielonych na dwie strofy 4-wersowe i 2 strofy 3-wersowe. Zazwyczaj w pierwszej i drugiej części podejmowane są różne tematy, np. wątki opisowe na początku, a refleksyjne i kulminacyjne w trójwierszach. Forma sonetu pochodzi z XIII w. z Sycylii i powstała mi.n. pod wpływem gatunków arabskich i prowansalskich. Sonety były dość popularne wśród twórców XV i XVI w., jednakże w wieku XVIII doczekały ponownego rozkwitu i uznania romantyków.