Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym są niesporczaki?
- Środowisko życia niesporczaków
- Ile żyją niesporczaki?
- Czy niesporczaki są niezniszczalne?
Niesporczak – co to jest?
Niesporczaki, z łaciny Tardigrada, czyli „wolnochody”, to bardzo małe bezkręgowce, które zalicza się do pierwoustych. Żyją w głównie w wodnym i wilgotnym środowisku, mierzą, zależnie od gatunku, od 0,01 do 1,2 mm, a ich ciała mają walcowaty kształt, są przezroczyste i pokryte kutykulą. Niesporczaki posiadają 4 pary odnóży, które zakończone są pazurami lub przylgami, a ich głowa lekko wystaje z tułowia i wyróżnia się sterczącym aparatem gębowym.
Przeczytaj również: Czy od zawsze numerowano domy?
Kiedy odkryto niesporczaki?
Nie wiadomo, od kiedy niesporczaki żyją na Ziemi, ale jako pierwszy odkrył je w 1773 r. Johann August Ephraim Goeze. Wiemy jednak, że te bezkręgowce pojawiły się na Ziemi dużo, dużo wcześniej niż w XVIII wieku, ponieważ kilka miesięcy temu naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego w New Jersey odkryli zatopionego w bursztynie niesporczaka, który liczył 16 mln lat!
Gdzie żyją niesporczaki?
Niesporczaki bytują przede wszystkim w wodzie i wilgotnych miejscach. Bardzo lubią kryć się w glebie, porostach i mchu. To właśnie dlatego często nazywane są „prosiaczkami z mchu”. Ze względu na swoją wytrzymałość potrafią jednak przeżyć w różnych ekstremalnych warunkach, dlatego znajdziemy je również w oceanicznych głębinach, na wysokogórskich lodowcach czy na Antarktydzie.
W Polsce, oczywiście, również można je spotkać wśród wilgotnej roślinności ściółki leśnej, w szuwarach, na glonach jezior, czy... po prostu w rynnach naszych domów.
Czym się odżywiają niesporczaki?
Niesporczaki żywią się przede wszystkim liśćmi, fragmentami szczątków zwierząt, bakteriami, pierwotniakami i wrotkami. By je zjeść, nakłuwają pokarm znajdującymi się w ich otworach gębowych „igłami” i wysysają z niego potrzebne im wartości odżywcze. W specyficznych warunkach niesporczaki są jednak w stanie przetrwać bez jedzenia i picia długie lata.
Przeczytaj również: Okiść – piękna i niebezpieczna
Długowieczność niesporczaków
Średnia długość życia niesporczaków wynosi około 9 miesięcy. Mogą one jednak przechodzić w kryptobiozę, czyli stan spoczynku wywołany wystąpieniem niekorzystnych warunków środowiska, który jest przerywany w momencie, gdy te warunki ustępują. W kryptobiozie niesporczaki mogą przeżyć nawet 30 lub więcej lat, szczególnie że są wówczas dużo odporniejsze i nie ulegają starzeniu.
Niezniszczalność niesporczaków
To z czego niesporczaki są znane najbardziej, to ich niezwykła odporność na wszelkie ekstremalne warunki. Są one uznawane za najbardziej wytrzymałe organizmy na Ziemi.
Będąc w stanie kryptobiozy mogą przetrwać zarówno temperatury bliskie bezwzględnemu zeru (-273°C), jak i wynoszące 150°C. Niestraszne są im również wysokie góry i niskie głębiny, ponieważ przeżyją nawet przy ciśnieniu równym 6 tys. hPa., a bez jedzenia i wody mogą istnieć dziesiątki lat.
W czasopiśmie naukowym „Biology Letters” został opisany eksperyment, w którym dowiedziono, że są one odporne także na promienie UV, ponieważ same emitują jaskrawoniebieskie światło fluorescencyjne, które je pochłania. Mogą więc przebywać w bardzo nasłonecznionych miejscach.
Naukowcy z University of California w San Diego odkryli natomiast, że niesporczaki potrafią wytwarzać osłonę białkową, dzięki której są w stanie znieść również wysoki poziom promieniowania rentgenowskiego. Ale to nie koniec...
Gdy firma SpaceX wystrzeliła 5 tys. niesporczaków w kosmos, okazało się, że mogą one przetrwać nawet w próżni. Natomiast badanie naukowców z University of Kent wykazało, że wcześniej zamrożone, a później wystrzelone z działa gazowego w piasek niesporczaki są w stanie przeżyć uderzenie o prędkości 3 tys. km/h.
Niestraszne są im również bardzo wysokie stężenia soli, kwas siarkowy i czysty dwutlenek węgla. To wszystko sprawia, że mogą przeżyć niemal w każdym miejscu na Ziemi czy w kosmosie i przetrwać wszelkiego rodzaju kataklizmy.
oprac. Joanna Cwynar
Przeczytaj również:
Czy na środku Bałtyku była kiedyś karczma?
Kura to pospolity, ale bardzo wyjątkowy ptak. Poznaj 15 ciekawostek na jej temat
Komentarze (0)