JAK SĄ WYBIERANI RADNI W WOJEWÓDZTWACH:
w skład Sejmiku Wojewódzkiego wchodzą radni, którzy zostali wybrani w wyniku wyborów bezpośrednich. Ich liczba określona jest w ustawach. Kadencja Sejmiku wynosi 4 lata, liczy się ją począwszy od dnia w którym odbyły się wybory. Sejmik jest to organ stanowiący i kontrolny w województwie. W ostatnich wyborach w województwie małopolskim zostało wybieranych 39 radnych do Sejmiku.
JAK SIĘ WYBIERA ZARZĄD WOJEWÓDZTWA:
Zarząd oraz Marszałek województwa wybierany jest przez sejmik. Zarząd jest to organ wykonawczy dla województwa. Zarząd składa się z pięciu członków. Jego członkami są:
-przewodniczący, którym zostaje Marszałek Województwa
- dwóch Wicemarszałków
-dwóch członków Zarządu.
Nie można połączyć członkostwa w Zarządzie z byciem członkiem w organie jakiejś innej jednostki samorządu terytorialnego, a także z pracą w administracji publicznej lub rządowej, oraz z mandatem senatora i posła.
JAK WYBIERANY JEST MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA
Marszałek Województwa wybierany jest przez Sejmik. Wyboru dokonuje się większością bezwzględną głosów naliczaną zgodnie z ustawową liczbą członków Sejmiku (liczby są różne dla województw). Ponadto głosowanie jest tajne. Sejmik wybiera także dwóch Wicemarszałków i pozostałych dwóch członków Zarządu. Wybierani oni są na wniosek Marszałka. W głosowaniu wystarczy zwykła większość głosów, ale obecna na głosowaniu musi być przynajmniej połowa ustawowego składu Sejmiku. Głosowanie oczywiście jest tajne. Marszałka, Wicemarszałków oraz dwóch pozostałych członków Zarządu można wybrać spoza składu Sejmiku Wojewódzkiego.
JAK WYBIERANY JEST STAROSTA POWIATU:
Starostę wybiera Rada Powiatu. Wybiera się go większością bezwzględną głosów liczoną zgodnie z liczbą ustawowego składu Rady. Głosowanie jest tajne. Rada Powiatu wyłania ze swojego składu organ wykonawczy, którym jest Zarząd. Zarząd Powiatu składa się ze starosty, wicestarosty oraz członków zarządu. Członków jest od trzech do pięciu, w zależności od powiatu.
JAK WYBIERANY JEST PREZYDENT MIASTA:
Prezydent miasta jest przewodniczącym Zarządu, w tych miastach, które liczą powyżej stu tysięcy mieszkańców. Prezydent jest wybierany w wyborach równych, powszechnych, bezpośrednich, a głosowanie jest tajne. Prawo do wyboru prezydenta miasta w jakiejś gminie (czyli prawo wyborcze czynne) ma każda osoba, która ma prawo wybierania członków rady gminy. Natomiast prawo wybieralności (czyli prawo wyborcze bierne) mają wszyscy obywatele Polski, którzy posiadają prawo wybierania członków rad gminnych, i którzy najpóźniej w dzień głosowania skończyli 25 lat. Kandydat na prezydenta miasta nie musi na stałe zamieszkiwać na terytorium gminy, w której kandyduje na prezydenta. Ponadto kandydujący na prezydenta miasta jednocześnie nie może być kandydatem na prezydenta miasta w dwóch różnych gminach. Za prezydenta miasta uważany jest ten kandydat, który w powszechnym głosowaniu dostał ponad połowę ważnie oddanych głosów. Jeśli żadna z kandydujących osób nie otrzymała więcej niż połowę ważnie oddanych głosów, zostaje przeprowadzone kolejne głosowanie; odbywa się ono czternastego dnia od pierwszego głosowania.
Nie dozwolone jest łączenie funkcji prezydenta miasta i jego zastępcy z:
1) funkcją wójta albo jego zastępcy w innych gminach,
2) byciem członkiem organu jednostki samorządu terytorialnego,
3) byciem zatrudnionym w administracji publicznej i rządowej,
4) mandatem senatora lub posła.
JAK WYBIERANY JEST WÓJT:
Wójta wybiera się w wyborach równych, powszechnych, bezpośrednich, a głosowanie jest tajne. Prawo do wybierania wójta (czyli prawo wyborcze czynne) ma każda osoba, która ma prawo wybierania członków rady gminy. Natomiast prawo wybieralności (czyli prawo wyborcze bierne) mają wszyscy obywatele Polski, którzy posiadają prawo wybierania rady gminy, oraz którzy najpóźniej w dzień głosowania ukończyli 25 lat. Kandydat nie ma obowiązku stałego zamieszkiwania obszaru tej gminy, w której jest kandydatem. Ponadto osoba kandydująca na wójta, jednocześnie nie może być kandydatem na wójta w jakiejś innej gminie. Wójtem wybranym jest ten kandydat, który podczas głosowania dostał ponad połowę ważnie oddanych głosów. Jeśli żadna z kandydujących osób nie otrzymała ponad połowy liczby ważnych głosów, w czternastym dniu, licząc od dnia pierwszego głosowania, zostaje przeprowadzone kolejne głosowanie.
Nie można połączyć funkcji wójta i jego zastępcy z:
1) tymi samymi funkcjami (czyli wójta i jego zastępcy) tylko, że w innych gminach,
2) byciem członkiem w którymkolwiek z organów jednostek samorządu terytorialnego, także w gminie gdzie jest się wójtem albo zastępcą wójta,
3)byciem zatrudnionym w administracji publicznej i rządowej,
4) mandatem senatora lub posła.
JAK WYBIERANA JEST RADA POWIATU:
Do rady powiatu wybory są czteroprzymiotnikowe: powszechne, bezpośrednie, równe, a głosowanie jest tajne. Prawo wybierania (czyli prawo wyborcze czynne) do rady powiatu mają wszyscy obywatele Polski, którzy najpóźniej w dzień wyborów ukończyli 18 lat oraz, którzy na stałe mieszkają na terenie działania danej rady powiatu. Natomiast prawo wybieralności (czyli prawo wyborcze bierne) przysługuje tym osobom, które mają prawo wybierania członków rady powiatu. To, ile wybiera się radnych jest zależne od wielkości danego powiatu, liczba ta zawsze określona jest w ustawie. Radnych wybiera się w okręgach wyborczych, wybierani są bezpośrednio spośród wszystkich zgłoszonych kandydatów. Wyborca ma prawo oddać wyłącznie jeden głos i tylko na jednego kandydata.
JAK WYBIERANA JEST RADA GMINY:
Rada gminy wybierana jest w wyborach czteroprzymiotnikowych: powszechnych, równych, bezpośrednich a głosowanie jest tajne. Prawo wybierania (czyli prawo wyborcze czynne) do rady mają wszyscy obywatele Polski, którzy najpóźniej w dzień wyborów ukończyli 18 lat oraz którzy na stałe zamieszkują na terenie działania danej rady gminy. Natomiast prawo wybieralności (czyli prawo wyborcze bierne) przysługuje każdej osobie, która ma prawo wybierania członków rady gminy. To, ilu radnych się wybiera zależny od wielkości danej gminy i jest określone w ustawie. Radnych wybiera się w okręgach wyborczych, wybierani są bezpośrednio spośród wszystkich zgłoszonych kandydatów. Wyborca ma prawo oddać wyłącznie jeden głos i tylko na jednego kandydata.