Rodzina jest podstawową komórką społeczną i najstarszą, a zarazem najpowszechniejszą formą życia społecznego. Można wyróżnić kilka jej podstawowych funkcji:
- Prokreacyjną, która nie tylko polega na zaspokajaniu podstawowych potrzeb współmałżonków, ale również przedłuża biologiczne istnienie społeczeństwa.
- Seksualną , akceptowaną w pełni przez społeczeństwo
- Ekonomiczną, polegająca na zaspokojeniu wszystkich materialnych potrzeb jej członków
- Opiekuńczo - zabezpieczającą, polegającą na otoczeniu opieką wszystkich dzieci i osób chorych, należących do rodziny i zapewnieniu im środków niezbędnych do życia
- Socjalizacyjną, która rozumiana może być dwojako: po pierwsze poprzez właściwe dostosowanie dzieci do przeznaczonych im ról społecznych, po drugie, jako wzajemne "dotarcie" się charakterów współmałżonków
- Stratyfikacyjną, która polega na nadawaniu członkom rodziny odpowiedniej pozycji społecznej
- Rekreacyjną,
- Kulturową, polegającą na przekazywaniu dzieciom informacji o dziedzictwie kulturowym, sztuce i historii
A zatem rolę rodziny, można sprowadzić do kilku najważniejszych zadań:
- Zapewnieniu swoim członkom odpowiedniej stopy życiowej i poczucia bezpieczeństwa
- Przygotowaniu dzieci do życia w społeczeństwie
- Nadawaniu odpowiedniej pozycji w drabinie społecznej
- Wykształcaniu świadomości narodowej i przekazania podstawowych informacji o języku i kulturze
Z pojęciem rodziny, bezpośrednio wiąże się małżeństwo, czyli społecznie uznany związek kobiety i mężczyzny. Możemy mówić o dwóch rodzajach małżeństwa:
- Monogamicznym (związek kobiety z jednym mężczyzną)
- Poligamicznym, który może występować pod dwoma postaciami :
Poligynii (związku jednego mężczyzny z wieloma kobietami) oraz poliandrii (związku jednej kobiety z kilkoma mężczyznami)
Prawo polskie zakazuje małżeństwa w momencie, gdy:
- Jedna z osób jest niepełnoletnia (w wyjątkowych przypadkach może jednak mieć mniej niż osiemnaście lat)
- Jest niepoczytalna
- Pozostaje w innym, prawomocnym związku
- Jest bliskim krewnym (ojcem, bratem, matką, siostrą, przyrodnim bratem i siostrą, zięć, teściowa)
W dzisiejszych czasach, polska rodzina styka się z wieloma problemami. Zaliczyć do nich można przede wszystkim:
- Bezrobocie
- Bieda
- Alkoholizm
- Przemoc
- Konflikty, pomiędzy rodzicami, a dziećmi
Pojęcia związane z omawianym tematem:
Pokrewieństwo jest to stosunek łączący osoby, które posiadają jednego wspólnego przodka. Możemy mówić o dwóch rodzajach pokrewieństwa:
- w linii prostej ( np.: dziadek - ojciec - syn), z tym, że wstępni to bezpośredni krewni, od których dany człowiek pochodzi np. dziadkowie, rodzice; zstępni, czyli tacy, którzy maję jednych, wspólnych krewnych (np. dzieci, wnuki, prawnuki)
- w linii bocznej, jeżeli mamy wspólnych przodków, ale pochodzimy od bocznych gałęzi rodu
Stopień pokrewieństwa, jest to liczba urodzeń, liczona od wspólnego przodka. Np. Dziadkowie i wnuki są połączeni ze sobą linią drugiego stopnia, a rodzice i dzieci, linią pierwszego stopnia.
Powinowactwo - związek, zaistniały pomiędzy małżonkiem, a krewnymi jego małżonka np. między żoną, a siostrą jej męża