Neogotyk
W architekturze i sztukach zdobniczych XIX wieku nastąpił powrót do form zaczerpniętych ze starożytności i gotyku. Neogotyk trwał od około połowy wieku XVIII do początku wieku XX. Uformował się pod wpływem gotyckiej powieści i badań nad sztuką starożytności i średniowiecza. Najwcześniej pojawił się w Anglii, gdzie tradycja gotyckiego budownictwa była zawsze żywa. Początkowo styl nowego kierunku znalazł odbicie w architekturze siedzib wiejskich i pawilonów budowanych w parkach krajobrazowych. W wieku XIX zaczął być stosowany w obiektach użyteczności publicznej (ratusze, dworce, hale), budowlach architektury sakralnej (kościoły), a również w dekoracji wnętrz, rzemiośle artystycznym, meblarstwie i grafice użytkowej. Ze względu na wiele uwarunkowań narodowościowych i religijnych, neogotyk pełnił różne funkcje, a jego formy w poszczególnych krajach były odmienne. Sięgał do wielu, poznawanych coraz lepiej, wzorów z przeszłości. Uznany był za narodowy styl w Anglii (Parlament w Londynie) i Niemczech (katedra w Kolonii). W architekturze sakralnej w Anglii neogotyk był powiązany z ruchem religijno-moralnej odnowy (działalność teoretyczna oraz architektoniczna Pugina). W architekturze krajów niemieckojęzycznych najmocniejszy był wzorzec katedralny. W Polsce kierunek ten pojawił się u schyłku wieku XIX-tego i był określany neogotykiem nadwiślańskim (Collegium Novum w Krakowie). Nowy styl różnił się od gotyku między innymi : użytym materiałem, układem cegieł, zasadami konstrukcji. O jego charakterze stanowiło raczej zewnętrzne naśladownictwo zaczerpniętych z dawnego stylu form zdobniczych.
Nastała również moda na naśladowanie wszystkich innych stylów przeszłości. Były to: neoromanizm, neorenesans, neobarok, neorokoko, a także budowle przypominające egipskie czy arabskie. Powstawały obiekty łączące kilka motywów różnych stylów w jedną całość. Tak powstał eklektyzm - kierunek łączący elementy treści i formy zapożyczone ze stylów i prądów artystycznych innych epok, nie wiodący jednak do nowej artystycznej syntezy.
W połowie XIX wieku dokonał się przewrót konstrukcyjno - materiałowy; w konstrukcjach budowli zaczęto stosować żelazo. Pierwszym budynkiem ukazującym piękno wynikające z konstrukcji i użytego materiału był Kryształowy Pałac. Jego twórcą był angielski architekt i ogrodnik Joseph Paxton, który zaprojektował ten budynek wzorując się na wcześniej zbudowanej cieplarni. Został on wzniesiony z okazji Wystawy Powszechnej w Londynie w 1851 roku i spełniał rolę pawilonu wystawowego. Pałac miał lekki, żelazny szkielet złożony z
elementów prefabrykowanych i wielkie przeszklone powierzchnie.
Kolejnym krokiem naprzód był wynalazek stali. Przygotował on grunt pod rozwój architektury XX wieku. Z okazji Wystawy Powszechnej w 1889 roku, na Polu Marsowym w Paryżu, francuski konstruktor i inżynier Gustave Eiffel wzniósł słynną wieżę - "pomnik możliwości technicznych". Była to potężna, a zarazem lekka i ażurowa, kratowa konstrukcja stalowa o wysokości 312 metrów i masie około 7 tysięcy ton, wspierająca się na czterech podstawach. Na jej szczycie znajdują się anteny telewizyjne i radiofoniczne oraz stacja meteorologiczna.
Gustave Eiffel był specjalistą od żeliwnych i żeliwno-stalowych konstrukcji. Inne jego budowle to : mosty (most Aleksandra w Paryżu-1900), śluzy, wiadukty, konstrukcja pomnika Wolności w Nowym Jorku.
