Renesans , złoty wiek sztuki przypadający na XV stulecie , narodził się we Włoszech w wieku XIV, nawiązywał do antycznych wzorców piękna .
We Włoszech tworzyli najwięksi architekci , rzeźbiarze , a przede wszystkim malarze renesansowi. Ich malarstwo wyróżniało się niespotykanym do tej pory realizmem, wyrafinowanymi detalami , mistrzostwem koloru i perspektywy.
Jednym z wielkich malarzy renesansu był Michał Anioł Buonarotti . Urodził się w 1475 roku w toskańskim Caprese , od najmłodszych lat interesował się rzeźbą i malarstwem. Godząc się na to , aby ich syn został malarzem , rodzice oddali go w 1488 roku do pracowni malarskiej braci Domenico. Znajomość z Lorenzo Medici otworzyła mu możliwość poznawania wielu ówczesnych , szanowanych artystów. Przez jakichś czas mieszkał u swego mecenasa , jednak po jego śmierci musiał zacząć zarabiać na życie. Praca przy zmarłych w jednym ze szpitali nauczyła go anatomii ciała ludzkiego , później z powodzeniem wykorzystywał tę wiedzę w swych rzeźbach , obrazach i freskach.
W czasie jego pobytu Rzymie w roku 1496, powstała słynna ,,Pieta", a pięć lat później słynny posąg, ,,Dawid" .Jednym z jego najtrudniejszych zadań było wykonanie fresków w Kaplicy Sykstyńskiej. Powierzchnia , którą w ciągu czterech lat wyczerpującej pracy , zapełnił freskami to około 500 metrów kwadratowych.. Od roku 1534 pracował nad ,,Sądem Ostatecznym" , zdobiącym wnętrze Kaplicy Sykstyńskiej, przedstawiającym majestatycznego Chrystusa, osądzającego grzeszników. W latach 1542- 1450 pracował na freskami w Kaplicy Paulińskiej . Michał Anioł zmarł w 1564 roku w Rzymie, pozostawiając po sobie wiele mistrzowskich rzeźb i obrazów .
Niezaprzeczalnym mistrzem malarstwa renesansowego byłRafael Santi . Urodził się w 1483 roku w Urbino, jako syn malarza , Giovanniego di Santi , nadwornego malarza książąt Montefeltro. Jako jedenastolatek Rafael był już zupełnym sierotą. Na twórczość Rafaela wpłynęło malarstwo bawiącego przez jakiś czas w Urbino malarza Piero della Francesca.
Pobierał nauki w pracowni Perugina , w końcu wyjechał do Florencji , w której tworzyli wówczas Michał Anioł i Leonardo da Vinci.
W roku 1508 przybył do Rzymu na wezwanie papieża Juliusza II , któremu został polecony przez Bramante , architekta z jego rodzinnego miasta , Urbino.
Malował tam freski w apartamentach papieskich w pałacu watykańskim. Za pontyfikatu Leona X , brał udział w nadzorze prac w czasie budowy bazyliki świętego Piotra. Papież zadowolony z Rafaela dał mu kolejne zlecenie , którym miała być seria rysunków przedstawiających starożytny Rzym, jednakże artyście nie pozwoliła wywiązać się z tego zadania śmierć, która przyszła 6 kwietnia 1520 roku. Wśród jego dzieł można wymienić takie tytuły , jak: ,,Szkoła Ateńska" , ,, Zaślubiny Marii" ,,,Złożenie do grobu" ,, Przemienienie pańskie", ,,Trzy Gracje" , ,,Madonna ze szczygłem" , ,,Wygnanie Heliodora" , ,,Madonna della Sedia" .
Jednym z najznakomitszych malarzy renesansowych był Sandro Boticelli ( 1445 - 1510) Z postaci zapełniających obrazy Boticelliego bije niesamowity wdzięk . Ich melancholijne twarze rysowane były niezwykle precyzyjna kreską. Doskonale oddawał na swych obrazach uczucia postaci , ale z taką samą precyzją przedstawiał także ich ruch. Tworzył pod wpływem filozofii neoplatońskiej. Jego prawdziwe imię i nazwisko brzmiało Alessandro di Mariano Filipepi , jego rodzinnym miastem była Florencja , był uczniem Fra Filippo Lippi. W roku 1481 papież Sykstus IV powierzył mu udekorowanie trzema freskami wnętrza Kaplicy Sykstyńskiej, dwa lata później Wawrzyniec Wspaniały prosi go o wykonanie dekoracji w jego willi w Volterra. Jego dzieła to m. in. : ,,Primavera" , ,,Narodziny Wenus" , ,,Pokłon Trzech Króli" , ,, Powrót Judyty", ,,Portret mężczyzny z medalem" , ,,Wenus i Mars" , ,,Zwiastowanie" , ,,Madonna z granatem".
Inny wielki mistrz renesansu to wszechstronnie wykształcony Leonardo da Vinci , malarz , architekt , człowiek zainteresowany techniką i anatomią. Urodził się w roku 1452 , był samoukiem , kochał muzykę
Urodzony w 1452 w Vinci roku Leonardo da Vinci to typowy człowiek renesansu , wszechstronnie wykształcony , prawdziwy geniusz. Malarz , architekt , anatom. Od najmłodszych lat pasjonował się rysunkiem , nie zapominał jednak także o innych dziedzinach nauki . Da Vinci interesował się ludzkim ciałem , dlatego postacie na jego obrazów są niezwykle realistyczne, każdy ich szczegół jest oddany z mistrzowska precyzją .
Od 1480 roku uczył się w słynnej akademii florenckiej założonej przez Medyceuszy. Da Vinci związał się z dworem z dworem Sforzów. Zmarł 2 maja 1519 roku. Jego najsłynniejszym obrazem jest ,,Mona Lisa", zwana ,,Giocondą". Na obrazie widzimy tajemniczo uśmiechającą się kobietę. Malowana była za pomocą efektu stumato , polegającym na zacieraniu ostrych konturów , dzięki czemu twarz wydaje się łagodna , a jednocześnie jej rysy są dobrze podkreślone. Kobietą , którą prawdopodobnie uwiecznił da Vinci na tym obrazie była żona Francesco del Giocondo.
Innym znanym obrazem mistrza jest powstały ok. roku 1482 , ,,Pokłon trzech króli", będący właściwie niedokończonym szkicem do obrazu .
Podobną sławą cieszy się , znajdująca się obecnie w Muzeum Czartoryskich w Krakowie, ,,Dama z łasiczką" namalowana około roku 1485.Na tym obrazie perfekcyjnie została oddana postać i charakter kochanki Lodovica Sforzy , Cecylii Galeriani.
Fresk ,,Ostatnia Wieczerza" powstała pomiędzy 1495 i 1497 rokiem na zamówienie Lodovica Sforzy . Znajduje się na ścianie w klasztorze Santa Maria delle Grazie w Mediolanie, ma około cztery metry wysokości i osiem długości. Inne dzieła da Vinci to :.,,Portret Ginevry Benci" ( 1474-76),,Madonna Benois" ( 1475-78)
,,Madonna z czerwonym goździkiem" ( 1478-81),,Zwiastowanie" (1478-82)
,,Święty Hieronim" ( 1480-82), ,,Madonna w Grocie" ( 1483-86), ,,Piękna kowalowa" (1490-95),
,,Święta Anna Samotrzeć" (1508-10), ,,Święty Jan Chrzciciel" (1513-16).